Galeria Wymiany jest autorską galerią sztuki współczesnej, która została założona przez Józefa Robakowskiego i działała w Łodzi od 1978 roku. Na początku funkcjonowała pod kierownictwem Robakowskiego oraz jego ówczesnej żony, Małgorzaty Potockiej, a od 1989 roku zarządzała nią Barbara Konopka. Galeria, która istniała aż do 2022 roku, pełniła rolę forum sztuki – była miejscem spotkań artystów oraz archiwum wydarzeń kulturalnych.
Kolekcja Galerii Wymiany / Exchange Gallery została w 2017 roku przekazana przez Józefa Robakowskiego Muzeum Sztuki Nowoczesnej w Warszawie. Obecnie liczona jest w zbiorach tego muzeum, co zwiększa jej znaczenie w kontekście współczesnej sztuki polskiej.
Galeria mieściła się w prywatnym mieszkaniu Robakowskiego, znajdującym się przy al. Józefa Piłsudskiego 7/29. To wyjątkowe miejsce było świadkiem organizowania się artystów niezależnego ruchu artystycznego, szczególnie w latach 70-80 w Polsce, w kontekście wydarzeń, które odbywały się w przestrzeniach prywatnych. Początkowo, galeria była miejscem wystaw, spotkań, dyskusji oraz pokazów filmowych, które miały znaczący wpływ na rozwój lokalnej kultury.
Warto również zaznaczyć, że Galeria Wymiany angażowała się w edytorstwo oraz realizację programów dotyczących sztuki, takich jak „Uderzenie sztuki”. W ramach swojej działalności, galeria wydała m.in. książki takie jak „Nieme kino I” (1983) oraz „PST! - sygnia nowej sztuki” (1984), a także współpracowała z Andrzejem Ciesielskim nad wydaniem sześciu numerów pisma „Uwaga” w latach 1980-90. Te działania podkreślają jej istotną rolę w rozwijaniu wiedzy i świadomości artystycznej w Polsce.
Kolekcja sztuki
Obszerny zestaw dzieł sztuki w Galerii to w znacznej mierze prywatne zbiory J. Robakowskiego, które obejmują wiele różnorodnych obiektów, w tym także materiały filmowe. Tego typu kolekcje tworzone były głównie w wyniku wymiany z artystami zarówno polskimi, jak i zagranicznymi. W zbiorach można znaleźć prace takich artystów jak m.in. Marina Abramović, Jerzy Beres, Stanisław Dróżdż, Władysław Hasior, Edward Krasiński, Sol LeWitt, Natalia LL, Alfred Lenica, Jerzy Lewczyński, László Moholy-Nagy, Richard Nonas, Orlan, Nam June Paik, Andrzej Partum, Aleksander Rodczenko, Henryk Stażewski, Stefan Themerson, Zbigniew Warpechowski oraz Stanisław Ignacy Witkiewicz.
Wielkość oraz atrakcyjność kolekcji, zarówno ze względu na jej wartość historyczną, jak i artystyczną, sprawiają, że jest ona regularnie eksponowana w różnych miejscach. Częściowo była prezentowana m.in. w Muzeum Sztuki w Łodzi, CSW Zamek Ujazdowski w Warszawie, Muzeum Okręgowe w Bydgoszczy, Mucsarnok Gallery w Budapeszcie, Fundacji Profile w Warszawie, Narodowej Galerii Sztuki „Zachęta” w Warszawie oraz w Galerii BWA w Zielonej Górze.
Oprócz dzieł sztuki, w zbiorach galerii można znaleźć również dokumenty oraz archiwalia dotyczące polskiej sztuki współczesnej. W szczególności skupiają się one na niezależnym ruchu artystycznym oraz zawierają dokumentację na temat stanu wojennego w Polsce.
Przypisy
- "Galeria Wymiany" w Łodzi | Miejsce [online], Culture.pl [dostęp 04.06.2022 r.]
Oceń: Galeria Wymiany