Instytut Spraw Obywatelskich

---

Działalność

Instytut Spraw Obywatelskich jest organizacją, która koncentruje się na prowadzeniu różnych kampanii społecznych, mających na celu zwiększenie zaangażowania obywateli oraz poprawę jakości życia w Polsce.

Tiry na tory

Jednym z głównych przedsięwzięć jest kampania, której celem jest przeniesienie towarów transportowanych TIR-ami na kolej, w trosce o środowisko oraz mieszkańców miast. Instytut dąży również do wprowadzenia polityki transportowej, która będzie bardziej przyjazna dla ludzi i planety.

W 2011 roku przeprowadzono badanie opinii społecznej, które pokazało, że aż 87% uczestników popiera pomysł „Tiry na tory”. Dzięki działaniom Instytutu, w 2012 roku Minister Transportu powołał Radę ds. Transportu Intermodalnego, co było istotnym krokiem w realizacji postulatów kampanii.

Wolne od GMO? Chcę wiedzieć!

Następna inicjatywa ma na celu wprowadzenie zakazu używania glifosatu w Polsce oraz zapewnienie bezpiecznej żywności bez GMO i chemikaliów. W wyniku tych działań, ustawa o oznakowaniu żywności wolnej od GMO zaczęła obowiązywać w 2020 roku.

Dzięki agitacji Instytutu, Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej nakazał Polsce prowadzenie monitoringu upraw GMO i ujawnianie lokalizacji tych upraw, co w znaczący sposób wpływa na transparentność wżywności.

Lepszy transport

Kampania ta ma na celu wprowadzenie innowacyjnych rozwiązań transportowych, które promują bezpieczeństwo pieszych oraz pasażerów komunikacji publicznej. Wspomination z Ministerstwem Infrastruktury umożliwiło wprowadzenie zmian w projekcie ustawy o Funduszu rozwoju przewozów autobusowych, co z pewnością pozytywnie wpłynie na jakość transportu publicznego.

Dodatkowo, Instytut przeprowadził certyfikację polityki rowerowej Gdyni, stosując metodykę Bicycle Policy Audit (BYPAD), co sprzyja rozwojowi transportu rowerowego.

Centrum KLUCZ

Inicjatywa ta skupia się na wspieraniu organizacji pozarządowych poprzez oferowanie im doradztwa w zakresie prawnym, marketingowym oraz księgowym. Realizowane są również działania na rzecz tworzenia systemowych rozwiązań, które wzmacniają sektor NGO, w tym zmiany w mechanizmach przekazywania 1% podatku PIT oraz możliwość wprowadzenia 1% CIT dla organizacji pożytku publicznego.

Instytut prowadzi Centrum KLUCZ, które uzyskało akredytację Ośrodka Wsparcia Ekonomii Społecznej Wysokiej Jakości, a w latach 2012-2020 utworzyło ponad 150 miejsc pracy w przedsiębiorstwach społecznych.

Centrum Wspierania Rad Pracowników

Celem tej kampanii jest wzmacnianie rad pracowników poprzez szereg szkoleń i doradcze działania. Prace Centrum obejmują również nowelizację ustawy o informowaniu pracowników oraz promowanie kultury dialogu społecznego w zakładach pracy.

W 2016 roku zorganizowano pierwsze Ogólnopolskie Forum Rad Pracowników, które przyciągnęło ponad 150 uczestników, a kolejne wydarzenia potwierdziły rosnące zainteresowanie tym tematem.

Dom to praca

Kampania ta koncentruje się na zwiększeniu świadomości Polaków na temat wartości nieodpłatnej pracy w domu, jak również na zmianach w prawie, które umożliwiają dorabianie opiekunom osób niepełnosprawnych. Również ustawa o rodzicielskim świadczeniu uzupełniającym „Mama 4 plus” została wprowadzona, dając matkom wychowującym przynajmniej czworo dzieci prawo do minimalnej emerytury.

Kuźnia Kampanierów

Inicjatywa ta ma na celu formowanie i wzmacnianie społeczników, którzy prowadzą działania obywatelskie. Organizowane Kongresy Kuźni Kampanierów podczas których przyznawane są nagrody w kategoriach Kampanier Roku, Lokalna kampania obywatelska oraz Ogólnopolska kampania obywatelska, pokazują dynamikę rosnącego ruchu społecznego.

Obywatele Kontrolują

Kampania koncentruje się na monitorowaniu wprowadzania nowych technologii, w tym wydobycia gazu łupkowego. Rezultatem działań Instytutu było m.in. zwiększenie świadomości społecznej na temat zagrożeń związanych z tym procesem, co doprowadziło do wycofania się korporacji Chevron z Polski w 2015 roku.

W 2019 roku Instytut zorganizował kampanię przeciwko podnoszeniu limitów promieniowania elektromagnetycznego, zbierając blisko 3500 podpisów pod petycją skierowaną do ministra zdrowia.

Regionalny Ośrodek Debaty Międzynarodowej

W tej kampanii skupiono się na przybliżeniu mieszkańcom regionu łódzkiego zagadnień geopolitycznych. W wydarzeniach brało udział wielu ekspertów oraz przedstawicieli administracji rządowej i samorządowej, w tym m.in. Andrzeja Zybertowicza i Piotra Glińskiego.

Inicjatywa ta z sukcesem zorganizowała I edycję Forum Geopolitycznego, gdzie obecni byli m.in. Leszek Sykulski, Radosław Pyffel oraz wiele innych osobistości.

Rewolucja energetyczna

Instytut promuje innowacyjne rozwiązania energetyczne, które korzystają z lokalnych oraz odnawialnych źródeł energii, sprzeciwiając się pozyskiwaniu energii z biomasy. Inicjatywa zakończyła się publikacją „Listu otwartego naukowców” dotyczącego zrównoważonego wykorzystania biomasy w produkcji energii oraz współorganizacją Marszu dla Klimatu podczas szczytu klimatycznego COP 24 w Katowicach.

Instytut został wymieniony w gronie pięciu NGO, które przedstawiły uwagi w publicznych konsultacjach dotyczących „Krajowego planu na rzecz energii i klimatu na lata 2021–2030”.

Obywatele decydują

Kampania ma na celu wzmacnianie demokracji uczestniczącej, w której obywatele mogą decydować częściej niż raz na cztery lata. Realizowane są różnorodne inicjatywy, takie jak akcja „Dość olewania”, w której 15 000 osób rozliczyło polityków z obietnic wyborczych przy wsparciu aktorki Julii Kamińskiej.

W ramach działań, złożono prezydentowi Andrzejowi Dudzie ponad 223 000 podpisów pod petycją w sprawie ułatwień dla obywatelskich ustaw, a także zrealizowano długoterminowe przedsięwzięcie usprawniające inicjatywy uchwałodawcze w Łodzi.

Rada programowa

W skład Rady programowej Instytutu Spraw Obywatelskich wchodzą następujące osoby:

• José Bové,
• Magda Doliwa-Górska,
• Katarzyna Lisowska,
• Bernard Margueritte,
• Maciej Muskat,
• Marcin Popkiewicz,
• Zygmunt Szczęsny-Górski,
• Jacek Wesołowski,
• Andrzej Zybała.

Publikacje

Instytut Spraw Obywatelskich jest autorem wielu znaczących publikacji, które mają na celu edukację oraz wsparcie obywateli w różnych dziedzinach życia społecznego.

Raporty

Wśród nich znajdują się między innymi:

• Polityka transportowa (2008/2009),
• GMO – z czym to się je? (2008/2009),
• Tiry na tory – towary na kolej (2010),
• Kobiety pracujące w domu o sobie (2011),
• Znakowanie żywności wolnej od GMO – propozycja dla Polski (2015),
• Tylko jeden, a procentuje. Raport na temat mechanizmu 1% podatku dochodowego (2015),
• Konstytucja dla obywateli (2015),
• 10 lat rad pracowników w Polsce. Co dalej? (2016),
• Odzyskajmy centra miast (2017),
• Czarna księga bioenergii (2019),
• Inicjatywa ustawodawcza obywateli (2020).

Ekspertyzy

Organizacja przygotowała także szereg ekspertyz, w tym:

• Single Transferable Vote (STV) (2015),
• Megaustawa 5G – Czy ta Księga rzeczywiście jest Biała? (2019),
• Rady pracowników (2020),
• 1% podatku od firm dla organizacji pożytku publicznego (2020).

Poradniki

W zakresie publikacji edukacyjnych dostępne są także poradniki, takie jak:

• Tiry na tory – poradnik walczących społeczności (2012),
• Kuźnia Kampanierów – poradnik walczących społeczników (2013),
• Obywatele Kontrolują – poradnik walczących społeczności (2013),
• Obywatele decydują – poradnik działaczy obywatelskich (2014 i 2016),
• Centrum KLUCZ – poradnik dla prowadzących biznes społeczny (2014),
• Kuźnia Kampanierów 2 – poradnik walczących społeczników (2015),
• Kuźnia Kampanierów 3 – poradnik walczących społeczników (2019).

Książki

Na uwagę zasługują również książki, takie jak:

• Nowy Ustrój – Te Same Wartości (2011) autorstwa Olafa Swolkienia,
• Miasto w ruchu. Dobre praktyki w organizowaniu transportu miejskiego (2008) autorstwa Jacka Wesołowskiego,
• Świat według Monsanto (polskie wydanie 2009) autorstwa Marie-Monique Robin,
• Jak wygrywać kampanie – komunikacja dla zmian (polskie wydanie 2012) autorstwa Chrisa Rose’a.

Gazety

Warto również zwrócić uwagę na tego typu biuletyny, jak:

• Aktywność Obywatelska,
• Peryskop (biuletyn dla Rad pracowników),
• Miasto w ruchu.

Kontrowersje

Instytut Spraw Obywatelskich wzbudza pewne kontrowersje w społeczeństwie. Jego działalność ukierunkowana jest na postulaty bliskie środowiskom często uznawanym za antyszczepionkowe. Warto zauważyć, że instytut współpracuje także z grupami sceptycznymi wobec pandemii, co budzi wiele emocji.

Dodatkowo, w jego publikacjach pojawiają się teorie dotyczące rzekomego wojskowego pochodzenia COVID-19, co jeszcze bardziej potęguje dyskusje na ten temat. Ponadto, instytut wyraża również sprzeciw wobec technologii 5G, co przyciąga uwagę różnych, często kontrowersyjnych, grup społecznych.

---

Oceń: Instytut Spraw Obywatelskich

---