Łódź na początku XIX wieku przechodziła znaczące zmiany demograficzne i urbanistyczne. Z danych urzędowych wynika, że w 1913 roku populacja miasta wynosiła 506 tys. mieszkańców, a z przedmieściem Bałuty – 630 tys. Warto przyjrzeć się, jak wyglądał skład narodowościowy oraz rozkład mieszkańców w tym okresie, co pozwala zrozumieć dynamiczny rozwój miasta, szczególnie w kontekście przemysłowym. W niniejszym artykule przedstawione zostaną najważniejsze informacje dotyczące mieszkańców Łodzi oraz ich lokalizacji w kontekście zachodzących przemian.
W XIX wieku znaczna część ludności polskiej, zwłaszcza robotniczej, mieszkała w bliskim sąsiedztwie zakładów przemysłowych, takich jak fabryki Scheiblera czy Poznańskiego, a także na peryferiach miasta, w szczególności w Bałutach i Chojnach. Jak wskazuje analiza struktury narodowościowej, Polacy stanowili 49,7% mieszkańców, Żydzi 34%, a Niemcy 14,8%. Język polski był dominujący, jednak istotny był także wpływ innych języków, w tym jidysz, który był używany przez 21,2% populacji.
Warto również zauważyć, że inteligencja ulokowana w centrum miasta była nieliczna, a w śródmieściu dominowało zamożne niemieckie mieszczaństwo. W przeciwieństwie do tego, ubodzy Niemcy oraz ludność żydowska, głównie robotnicy, żyli w sąsiedztwie fabryk. Społeczna hierarchia w Łodzi była wyraźna: na jej dnie znajdowały się osoby z niższych warstw społecznych, takie jak subiekci czy służba domowa, które często pochodziły ze środowisk wiejskich. W mieście istniały biura pracy, a na Nowym Rynku odbywały się targi, gdzie poszukiwano pracowników do domów i zakładów.
Źródło: Urząd Miasta Łódź
Oceń: Demograficzny Portret Łodzi na Początku XIX Wieku
Zobacz Także