Maria Kwaśniewska


Maria Jadwiga Kwaśniewska-Maleszewska to postać niezwykle istotna w polskiej historii sportu. Urodziła się 15 sierpnia 1913 roku w Łodzi i przez całe swoje życie zdobywała liczne osiągnięcia w różnych dyscyplinach sportowych.

Była nie tylko utalentowaną lekkoatletką, ale również wspaniałą koszykarką, hazenistką, siatkarką oraz piłkarką ręczną. Jej wszechstronność sprawiła, że stała się jedną z najbardziej rozpoznawalnych postaci w polskim sporcie.

W trakcie swojej kariery sportowej, Kwaśniewska zdobyła medale olimpijskie, co potwierdza jej wielkie umiejętności oraz determinację. Oprócz rywalizacji na najwyższym poziomie, angażowała się również w działalność ruchu olimpijskiego, co podkreśla jej zaangażowanie w promocję sportu w Polsce.

Życiorys

Maria Kwaśniewska przyszła na świat w Łodzi, będąc córką Jana oraz Wiktorii z Kozłowskich. W 1933 roku zakończyła edukację w Żeńskim Gimnazjum imienia Bronisławy Sobolewskiej-Konopczyńskiej. W następnym roku, przeniosła się do Warszawy, aby rozpocząć studia z zakresu matematyki, jednakże nie zdołała ich dokończyć z powodu wybuchu II wojny światowej. W ciągu września 1939 roku czynnie uczestniczyła w obronie stolicy, za co została uhonorowana Krzyżem Walecznych. W czasie niemieckiej okupacji pracowała w gospodzie sportowej „Karczma pod Kogutem”.

Sportowo zadebiutowała w 1927 roku w Harcerskim Klubie Sportowym, który od maja 1938 był znany jako HKS „Znicz” Łódź. W tym samym roku, na namówienie swojego brata, przeniosła się do ŁKS Łódź, gdzie reprezentowała barwy klubu aż do 1938 roku. Następnie występowała w Polonii Warszawa, a w 1939 roku dołączyła do AZS Warszawa. Kariera sportowa Kwaśniewskiej rozkwitała w latach 30. XX wieku. Z powodu problemów zdrowotnych nie mogła wziąć udziału w Letnich Igrzyskach Olimpijskich w Los Angeles.

W 1934 roku wznowiła swoją karierę sportową, ustanawiając rekord Polski w rzucie oszczepem na odległość 39,61 metra. 19 sierpnia 1934 roku po raz pierwszy przekroczyła granicę 40 metrów, osiągając 40,5 metra w rywalizacji przeciwko Japonii. Podczas Igrzysk Kobiet zdobyła drugie miejsce, osiągając wynik 39,51 metra. Kulminacyjnym momentem jej kariery było zdobycie brązowego medalu olimpijskiego na Igrzyskach w Berlinie w 1936 roku, uzyskując rezultat 41,80 metra. Reprezentując Polskę w Mistrzostwach Europy w Oslo w 1946 roku, zajęła 6. miejsce w rzucie oszczepem (38,57 m) oraz 7. miejsce w pchnięciu kulą (11,06 m).

Przez większość swojej kariery była związana z ŁKS Łódź, w barwach którego odnosiła największe sukcesy, choć broniła również barw HKS Łódź, DKS Łódź, Polonii Warszawa oraz AZS Warszawa. W 1936 roku znalazła się w grupie dziesięciu najlepszych sportowców w Polsce, w plebiscycie Przeglądu Sportowego.

Maria Kwaśniewska była również aktywna w sportach drużynowych, takich jak siatkówka, koszykówka, piłka ręczna i hazena. W 1932 oraz 1933 zdobyła tytuł mistrza Polski w hazenie, a w 1947 roku w koszykówce. Odniosła sukces na III Światowych Igrzyskach Kobiet w Pradze w 1930 roku, zdobywając brązowy medal w koszykówce. Była reprezentantką Polski w tej dyscyplinie przez osiem meczów w latach 1930 i 1947.

W okresie II wojny światowej aktywnie uczestniczyła w ruchu oporu. Jej dom w Podkowie Leśnej stał się miejscem schronienia dla bezdomnych oraz głodujących Polaków i Żydów. Po upadku Powstania Warszawskiego pomagała wielu osobom w ucieczkach z obozu Dulag 121. Po zakończeniu kariery na arenie sportowej, zaangażowała się w działania na rzecz polskiego oraz międzynarodowego ruchu olimpijskiego. W latach 1947–1979 zasiadała w zarządzie PZLA.

W 1979 roku otrzymała brązowy medal orderu olimpijskiego. W uznaniu jej zasług przyznano jej m.in. Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski oraz dwukrotnie Order Olimpijski Międzynarodowego Komitetu Olimpijskiego. W tym samym roku odsłoniła (nie osobiście) replikę swojego medalu w Dziwnowie, podczas festiwalu Gwiazd Sportu na Alei Gwiazd Sportu.

Od 1999 roku Maria była Honorową Obywatelką Miasta Koła oraz Honorową Obywatelką Miasta Ostrzeszów. W 2000 roku została uhonorowana Orderem Ecce Homo, który przyznawany jest osobom, które w obliczu przeciwności losu, poprzez swoją działalność, dają świadectwo bezinteresownej miłości do innych ludzi.

W jej życiu osobistym, jej trzecim mężem, mimo wcześniejszych dwóch wdowień, został Władysław Maleszewski, koszykarz i trener reprezentacji Polski. Maria Kwaśniewska znalazła swój spoczynek na cmentarzu Powązkowskim w Warszawie (kwatera 100-1-24).

Osiągnięcia sportowe

Lekkoatletyka

W dziedzinie lekkoatletyki, Maria Kwaśniewska zdobyła uznanie jako Mistrzyni Polski w wielu konkurencjach. Jej osiągnięcia obejmują:

  • rzut oszczepem, gdzie triumfowała w latach 1931, 1934, 1935, 1936, 1939 oraz 1946, bijąc swoje rekordy kolejno w 34,48 m., 39,61 m., 36,56 m., 42,77 m., 37,55 m. oraz 39,42 m.,
  • skok w dal, który wygrała w 1930 – 4,86 m.,
  • pięciobój, z najlepszym wynikiem 283 pkt. w 1935 roku,
  • trójbój, w którym prowadziła w latach 1931, 1934, 1935 oraz 1936, osiągając 206 pkt. w 1935 roku,
  • halowe mistrzostwa, zdobywając złoto w biegu na 60 m oraz skoku w dal w 1946 roku.

Poza zdobywaniem złotych medali, była również wicemistrzynią Polski w wielu dyscyplinach:

  • skok w dal w 1931 roku – 5,03 m.,
  • skok wzwyż w 1946 roku – 1,35 m.,
  • rzut oszczepem w 1933 roku – 33,58 m.,
  • pchnięcie kulą, osiągając rezultaty 10,81 m. w 1934 oraz 10,68 m. w 1936 roku,
  • pięciobój w 1937 roku – 267 pkt.,
  • trójbój w 1946 roku – 157 pkt.

Dodatkowo, zdobyła brązowy medal w mistrzostwach Polski w pchnięciu kulą w 1935 roku (10,37 m.). Na arenie międzynarodowej uzyskała tytuł brązowej medalistki olimpijskiej w rzucie oszczepem w 1936 roku, osiągając odległość 41,80 m.

Wzięła także udział w mistrzostwach Europy w lekkoatletyce w 1946 roku, gdzie zajęła 6. miejsce w rzucie oszczepem i 7. miejsce w pchnięciu kulą. Ponadto, reprezentowała Polskę na Światowych Igrzyskach Kobiet w Londynie, osiągając 4. miejsce w rzucie oszczepem (39,21 m.).

Jej rekordy życiowe to: skok w dal – 5,19 m. (10 maja 1931, Łódź), rzut oszczepem – 44,03 m. (26 lipca 1936, Czeladź), trójbój – 206 pkt. (22 września 1935, Lwów), pięciobój „N” – 283 pkt. (1 września 1935, Łódź), oraz pięciobój „S” – 3047,36 pkt. (6 lipca 1930, Łódź).

Koszykówka

W koszykówce, Maria również wyróżniała się na polskim rynku sportowym jako brązowa medalistka Światowych Igrzysk Kobiet w 1930 roku. Dodatkowo, zdobyła tytuł Mistrzyni Polski w 1947 roku oraz była wicemistrzynią Polski w 1930 roku.

Hazena

W tej dyscyplinie sportu, zdobyła również tytuł Mistrzyni Polski w latach 1929, 1932 oraz 1933, co czworako potwierdza jej wszechstronność i talent w sporcie.

Ordery i odznaczenia

Maria Kwaśniewska to osobistość, której osiągnięcia zostały uhonorowane wieloma prestiżowymi odznaczeniami. W uznaniu za jej zasługi i wkład w różne dziedziny życia, otrzymała ona szereg odznak. Oto lista najważniejszych nagród, które otrzymała:

  • Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 2005 roku,
  • Krzyż Walecznych,
  • Srebrny Krzyż Zasługi z dnia 19 marca 1937 roku,
  • Order Ecce Homo, nadany w 2000 roku,
  • Medal Kalos Kagathos, przyznany w 2003 roku,
  • Złoty Order Olimpijski,
  • Brązowy Order Olimpijski, który otrzymała w 1978 roku.

Przypisy

  1. Lis 2022 r., s. 88.
  2. Jatkowska 2017 r., s. 328.
  3. Jatkowska 2017 r., s. 327.
  4. Jatkowska 2017 r., s. 322.
  5. Jatkowska 2017 r., s. 313.
  6. Jatkowska 2017 r., s. 312.
  7. Jatkowska 2017 r., s. 311.
  8. Jatkowska 2017 r., s. 310.
  9. Wryk 2016 r., s. 364.
  10. Wryk 2015 r., s. 365.
  11. Wryk 2015 r., s. 364.
  12. Dziś rozpoczyna się mistrzostwa Polski w szczypiorniaku kobiecym. Głos Poranny str 7. [dostęp 31.10.2022 r.]
  13. Honorowi Obywatele. ostrzeszow.pl. [dostęp 26.01.2018 r.]
  14. Order ECCE HOMO - nadania 2000 [online], www.ecce-homo.pl [dostęp 27.02.2020 r.]
  15. Cmentarz Stare Powązki: MALESZEWSCY, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 22.05.2020 r.]
  16. Honorowi Obywatele Miasta Koła. [dostęp 11.10.2014 r.]
  17. M.P. z 1937 r. nr 64, poz. 97 „za zasługi na polu rozwoju sportu”.

Oceń: Maria Kwaśniewska

Średnia ocena:4.69 Liczba ocen:13