Andrzej Niemczyk, właściwie Ryszard Andrzej Niemczyk, przyszedł na świat 16 stycznia 1944 roku w Łodzi. Niestety, jego życie zakończyło się w Warszawie 2 czerwca 2016 roku. Był on znaczną postacią w polskim sporcie, wyróżniając się jako siatkarz, trener siatkarski oraz działacz sportowy.
W przypadku jego osiągnięć sportowych, kluczowym momentem była jego rola w sukcesach reprezentacji Polski w piłce siatkowej kobiet. To właśnie pod jego przewodnictwem drużyna ta zdobyła dwukrotnie złote medale na mistrzostwach Europy, i to w latach 2003 oraz 2005, co na stałe wpisało się w historię polskiego sportu.
Życiorys
Andrzej Niemczyk przyszedł na świat w Łodzi w trudnym okresie okupacji niemieckiej. Po ukończeniu Akademii Wychowania Fizycznego w Warszawie, rozpoczął karierę siatkarską w roli rozgrywającego. Swoje pierwsze kroki jako zawodnik stawiał w drużynie Społem Łódź, a potem kontynuował grę w zespołach Anilana Łódź oraz Stali Mielec. Niemczyk reprezentował Polskę zarówno na poziomie juniorskim, jak i seniorskim, ale swoją aktywną karierę sportową zakończył w połowie lat sześćdziesiątych.
Już podczas kariery zawodniczej, Andrzej Niemczyk podjął się pierwszej roli trenerskiej, prowadząc drużynę juniorów Stali Mielec. Następnie skupił się na trenowaniu kobiecych drużyn siatkarskich. Zbudował zespół ChKS Łódź, z którym wszedł do najwyższej ligi i triumfował zdobywając mistrzostwo Polski w 1976 roku. Jako trener narodowej drużyny kobiet, Niemczyk osiągnął czwarte miejsce na mistrzostwach Europy, po czym podał się do dymisji.
Wyemigrował do Niemiec, gdzie przez następne dziesięć lat trenował zarówno drużynę narodową, jak i kluby takie jak Bayer Lohhof, zdobywając siedem razy mistrzostwo Niemiec. Jego kariera trenerska obejmowała również prowadzenie zespołów w Turcji, tj. Eczacibasi Stambuł oraz Vakifbank Ankara. Sezon 2003/2004 rozpoczął jako trener Nafty-Gaz Piła.
Po odejściu Zbigniewa Krzyżanowskiego, w kwietniu 2003 ponownie objął funkcję trenera polskiej reprezentacji siatkarek. Poprowadził Polki do złotego medalu na mistrzostwach Europy w Turcji w 2003 roku, a sukces ten został powtórzony w 2005 roku podczas rywalizacji w Chorwacji. Mimo że jego drużyna odnosiła sukcesy na scenie europejskiej, występy międzynarodowe nie były równie imponujące. Po nieudanym występie w Grand Prix w 2006 roku, Niemczyk podał się do dymisji, usuwając wcześniej z kadry czołową zawodniczkę, Małgorzatę Glinkę.
W grudniu 2006 roku zawodniczki reprezentacji wystosowały list otwarty, w którym apelowały o ponowne powierzenie Niemczykowi funkcji selekcjonera. W 2005 roku zmagał się z nowotworem węzłów chłonnych, który udało mu się przezwyciężyć. Niestety, dziesięć lat później zdiagnozowano u niego nieoperacyjnego raka płuc. Odszedł 2 czerwca 2016 roku, a jego pogrzeb odbył się dwa tygodnie później; urna z prochami spoczęła na cmentarzu Doły w Łodzi.
W 2005 roku został uhonorowany tytułem Łodzianina Roku. Od 2007 pełnił funkcję członka Rady Nadzorczej klubu Widzew Łódź, a w 2008 roku objął stanowisko prezesa fundacji „Futbol przez wieki”. W wyborach do rady miejskiej Łodzi, na które startował z listy KWW Zdzisławy Janowskiej, zdecydował się jednak nie kandydować z powodów zdrowotnych.
Życie prywatne
W swoim życiu prywatnym Andrzej Niemczyk był trzykrotnie żonaty, w tym z Barbarą Hermel-Niemczyk, która była reprezentantką Polski w siatkówce i zdobyła brąz na igrzyskach olimpijskich w Meksyku w 1968 roku. Jako ojciec czterech córek, Niemczyk miał dzieci odnoszące sukcesy w sporcie – jego córka Małgorzata, reprezentująca Polskę w siatkówce, zdobyła tytuł mistrzyni Europy w 2003 roku i później stała się posłanką na Sejm RP. Jego kolejna córka, Kinga, reprezentowała Francję w piłce siatkowej, a Saskia i Natascha grały w reprezentacji Bawarii.
Osiągnięcia i historia pracy Andrzeja Niemczyka
Trener reprezentacji narodowej
Andrzej Niemczyk miał zaszczyt prowadzenia reprezentacji Polski w dwóch różnych okresach. W swoim pierwszym etapie, pomiędzy 1975 a 1977 rokiem, odniósł znaczące sukcesy. W 1975 roku Polska zajęła 6. miejsce na mistrzostwach Europy odbywających się w Jugosławii. Dwa lata później, w 1977 roku, zespół pod jego wodzą uplasował się na 4. pozycji, tym razem w Finlandii.
Przez długie lata był także trenerem reprezentacji RFN, pełniąc tę rolę od 1981 do 1989 roku. W 1982 roku drużyna zdobyła 14. miejsce na mistrzostwach świata w Peru. Kolejne sukcesy to 5. miejsce na mistrzostwach Europy w NRD w 1983, 6. lokata na igrzyskach olimpijskich w Los Angeles w 1984 oraz 6. miejsce na mistrzostwach Europy w Holandii w 1985. W 1986 roku drużyna zakończyła rywalizację na 13. miejscu na mistrzostwach świata w Czechosłowacji. Rok 1987 przyniósł 9. lokatę na mistrzostwach Europy w Belgii, a w 1989 roku zespół ponownie stanął na wysokości zadania, osiągając 6. miejsce na mistrzostwach Europy w Niemczech.
W swoim drugim okresie prowadzenia reprezentacji Polski, trwającym od 2003 do 2006 roku, Niemczyk odniósł wielki sukces. W 2003 roku drużyna została mistrzem Europy odbywających się w Turcji, a w 2005 roku powtórzyła ten sukces w Chorwacji.
Trener klubowy
W swojej karierze klubowej, Andrzej Niemczyk również odnosił spektakularne sukcesy. W latach 1982-1988 zdobył tytuł mistrza Niemiec sześciokrotnie, prowadząc zespół SV Lohhof. Jego triumfy na arenie międzynarodowej rozpoczęły się w 1981 roku, kiedy to zdobył Puchar Europy CEV, będący pierwszą edycją tego prestiżowego turnieju.
Oprócz sukcesów w Niemczech, Niemczyk odniósł również sukcesy w Turcji. Z zespołem Vakifbank sięgnął po mistrzostwo w latach 1997, 1998 i 1999, a także w 2001 roku z Eczacibasi. Jego osiągnięcia obejmowały także liczne Puchary Niemiec, zarówno z SV Lohhof, gdzie zdobył je w latach 1982, 1983, 1984 i 1986, jak i z SCC Berlin w latach 1994 i 1996.
Na arenie europejskiej z klubami niemieckimi Niemczyk zdobył wiele wyróżnień. W 1981 roku zdobył Puchar CEV, a także osiągnął wysokie miejsca w kolejnych latach, jak 3. miejsce w PEMK w 1982 i 4. miejsce w latach 1983 i 1984.
W Turcji z kolei także odnosił sukcesy, zdobywając 3. miejsce w Pucharze CEV w 1991 i 1992 oraz 2. miejsca w PEMK w 1998 i 1999 z zespołem Vakifbank oraz 4. miejsce w 2002 roku z Eczacibasi.
Odznaczenia
Andrzej Niemczyk, znany w polskim środowisku sportowym, otrzymał istotne wyróżnienia, które odzwierciedlają jego wkład i osiągnięcia. Wśród nich znajdują się:
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, który został nadany 22 listopada 2005 roku,
- Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany pośmiertnie w 2016 roku.
Przypisy
- Andrzej Niemczyk odznaczony pośmiertnie Krzyżem Komandorskim Orderu Odrodzenia Polski. prezydent.pl, 14.06.2016 r. [dostęp 14.06.2016 r.]
- W Łodzi pożegnano Andrzeja Niemczyka, legendarnego trenera reprezentacji Polski. eurosport.onet.pl. [dostęp 14.06.2016 r.]
- Krzysztof Gaweł: Andrzej Niemczyk nie żyje.
- Nie żyje Andrzej Niemczyk. warszawa.tvp.pl.
- Łódź: trener „Złotek” już nie kandyduje. Dziennik Łódzki, 17.11.2010 r. [dostęp 26.11.2010 r.]
- Znany trener wycofał się z wyborów. Naciski czy stan zdrowia?. Gazeta.pl, 17.11.2010 r. [dostęp 26.11.2010 r.]
- Andrzej Niemczyk: Biografia. zielonedrzwi.onet.pl.
Pozostali ludzie w kategorii "Sport i rekreacja":
Artur Kościuk | Marek Dziuba | Zbigniew Katner | Agnieszka Domańska (łyżwiarka figurowa) | Władysław Karasiak | Elżbieta Szerment | Bogusław Kmiecik | Magdalena Saad | Jerzy Krawczyk (bokser) | Jakub Kraska | Robert Górski (piłkarz) | Marcin Stanisławski | Zbigniew Lepczyk | Bartosz Cedzyński | Aleksandra Bednarek | Szymon Gąsiński | Jarosław Mokros | Karolina Kowalkiewicz-Zaborowska | Tomasz Busse | Aleksander BobekOceń: Andrzej Niemczyk