Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Łodzi, znane również jako MPK-Łódź, to kluczowy element systemu transportu publicznego tego miasta. Powstało ono w dniu 26 października 1992 roku. Przedsiębiorstwo zbudowane zostało na fundamencie wcześniejszego MPK, które rozpoczęło swoją działalność już w 1951 roku. Od początku swojej działalności spółka w całości należy do gminy Łódź, co podkreśla jej znaczenie dla lokalnej społeczności.
Podstawową misją Miejskiego Przedsiębiorstwa Komunikacyjnego jest zapewnienie dogodnych usług przewozowych w obrębie aglomeracji łódzkiej. Działa ono na rzecz wszystkich pasażerów korzystających z lokalnego transportu zbiorowego, oferując różnorodne połączenia i zapewniając komfort podróżowania.
Warto również wspomnieć o Muzeum Komunikacji Miejskiej, które funkcjonuje przy przedsiębiorstwie. Muzeum to posiada imponującą kolekcję pamiątek związanych z historią komunikacji miejskiej w Łodzi, gromadząc różnorodne eksponaty odzwierciedlające rozwój transportu w mieście. Przy muzeum działa także Klub Miłośników Starych Tramwajów, który od 1981 roku zrzesza pasjonatów tego tematu, mających na celu zachowanie historii i tradycji łódzkiej komunikacji.
Warto zauważyć, że w latach 2000–2017 funkcję lektora w pojazdach MPK pełnił Tomasz Boruszczak. Od 16 czerwca 2017 roku rolę tę przejął znany komentator sportowy,Tomasz Zimoch, który zyskał uznanie wśród pasażerów za swoje charyzmatyczne i pełne energii komunikaty. Od 30 grudnia 2020 roku lektorem został Kamil Maćkowiak, który kontynuuje tę tradycję, zapewniając pasażerom ciekawą i przyjemną atmosferę podczas podróży.
Kalendarium komunikacji miejskiej w Łodzi
– 11 lutego 1897 roku – umowa koncesyjna dotycząca budowy i eksploatacji sieci tramwajowej w Łodzi została podpisana przez tamtejszy magistrat z grupą lokalnych przemysłowców, na czele z Juliuszem Kunitzerem. Utworzyli oni Konsorcjum Kolei Elektrycznej Łódzkiej, a autorem projektu oraz nadzorcą budowy okazał się niemiecki koncern elektrotechniczny AEG, który dostarczył także pierwszy wagon z fabryki w Kolonii, model Herbrand VNB-125. Warto zaznaczyć, że w Łodzi nigdy nie kursowały tramwaje konne, mimo że takie plany były bliskie realizacji.
– 23 grudnia 1898 roku – pierwsze tramwaje wyruszyły na dwie uruchomione linie o łącznej długości 5,8 km. Dzięki temu Łódź stała się pierwszym miastem w obrębie zaboru rosyjskiego, które wprowadziło ten nowoczesny środek transportu, a 10. na terenie całego Cesarstwa Rosyjskiego. Na terenie zaboru pruskiego tramwaje elektryczne pojawiły się tylko nieco wcześniej.
– luty 1900 roku – Konsorcjum Kolei Elektrycznych Łódzkich przekształciło się w spółkę akcyjną Towarzystwa Akcyjne Łódzkich Dróg Żelaznych Miejskich.
– W 1900 roku – rozszerzenie sieci tramwajowej do 9 linii oraz 25 km długości.
– W 1901 roku – na wniosek akcjonariuszy, Towarzystwo Łódzkich Dróg Żelaznych Miejskich zmieniło nazwę na Towarzystwo Kolei Elektrycznej Łódzkiej.
– Styczeń 1901 roku – pierwsze tramwaje podmiejskie (innego przedsiębiorstwa) kursowały do Pabianic i Zgierza. Początkowo był to projekt konsorcjum, a po latach Towarzystwa Łódzkich Wąskotorowych Elektrycznych Kolei Dojazdowych. Choć formalnie był to system kolei dojazdowej, jego wagony nie różniły się zbytnio od tramwajów miejskich, poza wielkością.
– W 1908 roku – konsorcjum Łódzkich Wąskotorowych Elektrycznych Kolei Dojazdowych przekształciło się w spółkę akcyjną.
– W 1925 roku – Towarzystwo Kolei Elektrycznej Łódzkiej zmienia nazwę na Kolej Elektryczna Łódzka S.A.
– Początek października 1942 roku – zainaugurowano przewozy tramwajowe w łódzkim getcie, gdzie powstało przedsiębiorstwo Elektrische Strassenbahn-getto, będące jedynym w pełni żydowskim przedsiębiorstwem w gettach na terenach okupowanych przez Niemców podczas II wojny światowej.
– W 1948 roku – nastąpiło połączenie Kolei Elektrycznej Łódzkiej z Łódzkimi Wąskotorowymi Elektrycznymi Kolejami Dojazdowymi, co zaowocowało utworzeniem Miejskich Zakładów Komunikacyjnych w Łodzi oraz wprowadzeniem do komunikacji miejskiej po raz pierwszy autobusów (7 sztuk).
– W 1951 roku – zmieniono nazwę Miejskich Zakładów Komunikacyjnych na Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne w Łodzi, które działało do 1992 roku.
– 18 grudnia 1991 roku – uchwałą Rady Miejskiej nr XXIX/277/91 określono kierunki zmian strukturalnych w MPK.
– 1 stycznia 1993 roku – Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne – Łódź Sp. z o.o. rozpoczęło swoją działalność, obejmując teren gminy Łódź.
– 1 kwietnia 1994 roku – powstał Zakład Przewozu Osób Niepełnosprawnych w ramach MPK-Łódź.
– W 1994 roku – do eksploatacji wprowadzono niskopodłogowe autobusy Mercedes-Benz O405N, które spełniały normy czystości spalin EURO-1.
– 5 listopada 1996 roku – ogłoszono przetarg na zakup 40 autobusów przegubowych.
– 11 lipca 1996 roku – niskopodłogowe przegubowe autobusy marki Jelcz M181MB zaczęły obsługiwać linie.
– 27 stycznia 1998 roku – do użytku wprowadzono niskopodłogowe autobusy marki Volvo B10L.
– 30 września 1999 roku – wprowadzono do eksploatacji niskopodłogowe autobusy Volvo B10LA.
– 29 sierpnia 2000 roku – do użytku trafiły niskopodłogowe autobusy Mercedes-Benz Citaro.
– 1 stycznia 2001 roku – zaktualizowano przebieg linii autobusowych oraz ograniczono liczbę linii tramwajowych do 15, co uczyniło sieć komunikacyjną bardziej przejrzystą.
– 26 października 2006 roku – Prezydent miasta Jerzy Kropiwnicki symbolicznie przekazał mieszkańcom nowy tabor. W 2006 roku MPK zakupiło aż 69 autobusów (32 marki Jelcz i 37 marki Mercedes-Benz), co stanowiło największą wymianę taboru w historii MPK z efektem – 1/4 niskopodłogowych pojazdów.
– 16 kwietnia 2007 roku – wiceprezydenci miasta Włodzimierz Tomaszewski oraz Hanna Zdanowska dokonali ceremonii przekazania 5 autobusów Volvo 7700 oraz 14 autobusów Volvo 7700A do użytku w ruchu miejskim.
– 7 lipca 2007 roku – rozpoczęto budowę Łódzkiego Tramwaju Regionalnego (ŁTR).
– 20 grudnia 2007 roku – zakończono remont torowiska w al. Kościuszki, co było częścią projektu ŁTR.
– 9 stycznia 2008 roku – podpisano umowę na dostawę 25 pojazdów Solaris Urbino 18 III z 10-letnim serwisem.
– 28 stycznia 2008 roku – uroczyście przekazano pierwszy z dziesięciu nowych tramwajów PESA 122N.
– 28 maja 2008 roku – zajezdnia MPK przy ul. Kilińskiego 298 zakończyła swoje funkcjonowanie, a na trasę wyjechały ostatnie autobusy.
– 17 kwietnia 2008 roku – pierwsze dwa z dwudziestu pięciu nowych autobusów Solaris Urbino 18 III zostały uroczyście przekazane do eksploatacji.
– 23 kwietnia 2008 roku – ponownie uruchomiono połączenie tramwajowe między Łodzią a Zgierzem po remoncie.
– 1 maja 2008 roku – zajezdnia przy ul. Limanowskiego do likwidacji dotarł dziesiąty autobus Solaris Urbino 18.
– 6 maja 2008 roku – do zajezdni przy ul. Telefonicznej dotarł ostatni niskopodłogowy tramwaj PESA 122N, zakupiony przez MPK-Łódź.
– 15 maja 2008 roku – z eksploatacji wycofano ostatni przegubowy Jelcz M181MB z przodem typu „Berliet”.
– 1 lipca 2008 roku – oddano do użytku trasę Łódzkiego Tramwaju Regionalnego.
– 9 lipca 2008 roku – MPK zawarło umowę na dostarczenie nowych 37 autobusów Solaris Urbino 18 III.
– 26 września 2008 roku – autobus Mercedes-Benz Citaro uległ pożarowi, a jego konstrukcja oraz wnętrze zostały zniszczone na tyle, że przewidziano go do kasacji.
– 26 września 2008 roku – skreślono ostatni autobus marki Ikarus 280.26 oraz Ikarus 280.57.
– 11 października 2008 roku – pożegnano ostatni autobus marki Volvo B10LA.
– grudzień 2008 roku – do zajezdni Nowe Sady dotarło 10 używanych, przegubowych Mercedes-Benz O405GN2.
– kwiecień 2010 roku – ogłoszono przetarg na zakup 25 niskopodłogowych autobusów.
– 5 lipca 2010 roku – MPK podpisało umowę z Evobusem na dostarczenie 25 autobusów Mercedes Conecto.
– 29 października 2010 roku – przybył pierwszy autobus Mercedes Conecto 628LF i Mercedes Conecto 628G.
– 9 listopada 2010 roku – przekazano 25 nowych autobusów marki Mercedes Conecto.
– 28 stycznia 2011 roku – zajezdnia przy ul. Kilińskiego 245 (tzw. do Dąbrowskiego) pożegnała ostatnie tramwaje.
– marzec 2011 roku – wznowiono przetarg na zakup dodatkowych 45 autobusów.
– 9 maja 2011 roku – MPK podpisało umowę na dostawę 45 autobusów Solaris Urbino, w tym 15 przegubowych oraz 30 jednoczłonowych.
– sierpień 2011 roku – łódzkie ulice pożegnały ostatni autobus Jelcz – Mercedes O405N2/M122.
– 22 września 2011 roku – przekazano 45 autobusów marki Solaris Urbino 12 i Solaris Urbino 18.
– 1 października 2011 roku – na trasy wyjechały 45 nowych Solarisów.
– 31 marca 2012 roku – po raz ostatni tramwaje Konstal 803N kursowały wydobywając się z Łodzi.
– 1 kwietnia 2012 roku – MPK-Łódź przejęło obsługę linii 43 i 43bis.
– 26 stycznia 2013 roku – autobus Mercedes-Benz Citaro uległ pożarowi na linii 92.
– W lutym 2013 roku – na łódzkich ulicach pożegnano ostatni autobus Mercedes-Benz O405N.
– 23 lipca 2013 roku – podpisano umowę na dostawę 50 autobusów Mercedes-Benz Conecto.
– 21 grudnia 2013 roku – na ulice wyjechały nowo zakupione autobusy Conecto.
– 10 grudnia 2014 roku – na łódzkie ulice wyjechały 40 nowych autobusów Mercedes-Benz Conecto.
– 30 grudnia 2014 roku – podpisano umowę na dostawę 22 tramwajów PESA Swing do obsługi nowej trasy W-Z.
– 23 lipca 2015 roku – zawarto umowę na 40 nowych autobusów Solaris Urbino.
– 18 września 2015 roku – z ulic Łodzi wyjechał autobus Ikarus 280, co oznaczało koniec eksploatacji tej marki.
– 31 października 2015 roku – po wielkim remoncie oddano do użytku Trasę W-Z w Łodzi, w ramach której wymieniono torowisko oraz uruchomiono nowe pętle i trasę w Dworzec Tramwajowy Centrum oraz torowisko w ulicy Rokicińskiej.
– 23 grudnia 2015 roku – w 117. rocznicę uruchomienia tramwajów w Łodzi, na trasę wyjechały pierwsze 3 tramwaje Pesa Swing 122NaL.
– 4 grudnia 2015 roku – przekazano 40 autobusów Solaris Urbino.
– 2 kwietnia 2017 roku – miała miejsce największa reorganizacja łódzkiej komunikacji od 2001 roku, w ramach programu „Łódź łączy”, wprowadzono nową siatkę połączeń oraz zmieniono taryfę biletową, przez co pierwsze 3 dni były bezpłatne.
– 27 maja 2017 roku – do ruchu wprowadzono 1 z 34 tramwajów NF6D.
– 16 czerwca 2017 roku – Tomasz Zimoch objął rolę lektora komunikatów, zastępując Tomasza Boruszczaka.
– 27 lutego 2018 roku – ogłoszono przetargi na zakup 70 autobusów.
– 20 marca 2018 roku – wyjechał 1 z 12 tramwajów PES SWING (2018).
– 9 sierpnia 2018 roku – podpisano umowę na dostawę 24 autobusów Isuzu Novociti Life.
– 13 sierpnia 2018 roku – zawarto umowę na dostawę 46 autobusów New Solaris Urbino.
– 4 lutego 2019 roku – przekazano 24 autobusy Isuzu Novociti Life.
– 16 lipca 2019 roku – wprowadzono 46 autobusów New Solaris Urbino.
– 31 grudnia 2019 roku – podpisano umowę na dostawę 18 autobusów Isuzu Novociti Life.
– 3 kwietnia 2022 roku – rok ten został zapamiętany, jako dzień, w którym wycofano ostatni kurs Jelcza M121MB3 z łódzkich dróg, kończąc tym samym działalność autobusów tej marki.
Tabor autobusowy
Tabor eksploatowany liniowo
W łódzkim Miejskim Przedsiębiorstwie Komunikacyjnym funkcjonuje zróżnicowany tabor autobusowy, który jest kluczowym elementem transportu publicznego w mieście. Autobusy są różnorodne pod względem typów i roczników produkcji, co pozwala na dostosowanie floty do potrzeb pasażerów.
Poniżej znajduje się zestawienie aktualnie eksploatowanych autobusów:
Lp. | Typ autobusu | Rok produkcji | Przetarg | _ | _ | _ | _ | Liczba |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Solaris Urbino 18 III BTS | 2008 | _ | _ | _ | _ | _ | 51 |
2 | Mercedes-Benz 628 Conecto LF | 2010 | _ | _ | _ | _ | _ | 15 |
3 | Mercedes-Benz 628 Conecto LF G | 2010 | _ | _ | _ | _ | _ | 10 |
4 | Solaris Urbino 12 III EEV | 2011 | _ | _ | _ | _ | _ | 32 |
5 | Solaris Urbino 18 III EEV | 2011 | _ | _ | _ | _ | _ | 15 |
6 | Mercedes-Benz 628 B01 Conecto | 2013 | _ | _ | _ | _ | _ | 28 |
7 | Mercedes-Benz 628 B02 Conecto G | 2013 | _ | _ | _ | _ | _ | 20 |
8 | Solaris Urbino 12 E6 | 2015 | _ | _ | _ | _ | _ | 20 |
9 | Solaris Urbino 18 E6 | 2015 | _ | _ | _ | _ | _ | 20 |
10 | Mercedes-Benz 628 B01 Conecto | 2014 | _ | _ | _ | _ | _ | 2 |
11 | Isuzu Novociti Life | 2018 | _ | _ | _ | _ | _ | 42 |
12 | Solaris Urbino 12 IV | 2019 | _ | _ | _ | _ | _ | 26 |
13 | Solaris Urbino 18 IV | 2019 | _ | _ | _ | _ | _ | 20 |
14 | Solaris Urbino 12 Mild Hybrid | 2021 | _ | _ | _ | _ | _ | 29 |
15 | Solaris Urbino 18 IV | 2021 | _ | _ | _ | _ | _ | 22 |
16 | Volvo 7900 electric | 2022 | _ | _ | _ | _ | _ | 17 |
17 | Mercedes-Benz 628B02 Conecto G (Euro 6E) | 2023 | _ | _ | _ | _ | _ | 52 |
18 | Solaris Urbino 18 electric | 2023 | _ | _ | _ | _ | _ | 8 |
Łączna liczba pojazdów | 419 | |||||||
Procent autobusów niskopodłogowych w flocie | 100% | |||||||
Procent autobusów z klimatyzacją w flocie | 82% |
Tabor tramwajowy
W kontekście komunikacji miejskiej, tabor tramwajowy odgrywa kluczową rolę w zapewnianiu wszechstronności i dostępności transportu publicznego w większych aglomeracjach, takich jak Łódź. Tramwaje stanowią istotny element infrastruktury transportowej, a ich różnorodność pozwala na efektywne zaspokajanie potrzeb mieszkańców.
W poniższej tabeli przedstawiono szczegółowe informacje na temat poszczególnych typów tramwajów wykorzystywanych w Łodzi, ich lata produkcji oraz wprowadzenia do eksploatacji. Informacje te są ważne dla zrozumienia rozwoju floty tramwajowej oraz jej ewolucji na przestrzeni lat.
Lp. | Rodzaj tramwaju | Rok wytwarzania | Wprowadzenie do eksploatacji | _ | _ | _ | _ | Ilość |
---|---|---|---|---|---|---|---|---|
1 | Moderus Gamma LF 06 AC | 2023 | 2023 | _ | _ | _ | _ | 30 |
2 | Pesa 122NaL Swing | 2015/2018 | 2015/2018 | _ | _ | _ | _ | 34 |
3 | Pesa 122N | 2007-2008 | 2008 | _ | _ | _ | _ | 9 |
4 | Pesa 122N (po modernizacji) | 2007-2008 | 2023 | _ | _ | _ | _ | 1 |
5 | Cityrunner | 2001-2002 | 2002 | _ | _ | _ | _ | 8 |
6 | Cityrunner (po modernizacji) | 2001-2002 | 2017 | _ | _ | _ | _ | 7 |
7 | Konstal 805N-ML Woltan | 1990 | 1999; 2010; 2012 | _ | _ | _ | _ | 62 |
8 | Konstal 805NaND | 1977-1990 | 2004 | _ | _ | _ | _ | 137 |
9 | Konstal 805N Elin | 1981–1982 1989–1990 | 1998 | _ | _ | _ | _ | 2 |
10 | Konstal 805Na | 1977-1990 | 1977 | _ | _ | _ | _ | 84 |
11 | Düwag M8CN | 1982 | 2014 | _ | _ | _ | _ | 15 |
12 | Düwag GT8N | 1962 | 2012 | _ | _ | _ | _ | 1 |
13 | Duewag NF6D | 1992–1994 | 2017 | _ | _ | _ | _ | 30 |
14 | Duewag NF6D Enika | 1992–1994 | 2017 | _ | _ | _ | _ | 5 |
Łączna liczba pojazdów | 422 |
Przypisy
- Pożegnanie z Jelczami. Niezwykła historia autobusów MPK Łódź [ARCHIWALNE ZDJĘCIA] [online], Urząd Miasta Łodzi, 03.04.2022 r. [dostęp 03.07.2023 r.]
- MPK Łódź. W dotarciu do celu pomogą Zimoch i kolory - Dzienniklodzki.pl [online], dzienniklodzki.pl [dostęp 25.11.2017 r.]
- Łódź Łączy - nowy system komunikacji miejskiej [online], Urząd Miasta Łodzi [dostęp 18.03.2017 r.]
- Aktualności - MPK-Lodz Spolka z o.o. [online], mpk.lodz.pl [dostęp 18.03.2017 r.]
- Tomasz Bogołębski: Dojechała ostatnia Pesa. [dostęp 29.01.2016 r.]
- Roman Czubiński: Łódź: Umowa z Solarisem podpisana, pierwsze autobusy w listopadzie. transport-publiczny.pl, 23.07.2015 r. [dostęp 21.08.2015 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Przedsiębiorstwa":
Łódzka Spółdzielnia Mleczarska | Top Secret (przedsiębiorstwo) | Mosty Łódź | Wydawnictwo Officyna | Dywilan | Opus Film | Sklepy Komfort | Łódzka Specjalna Strefa Ekonomiczna | Veolia Energia Łódź | Wydawnictwo Literatura | Textilimpex | Mera-Poltik | Wytwórnia Urządzeń Komunalnych WUKO | Biuro Projektów Budownictwa Komunalnego w Łodzi | Redan (przedsiębiorstwo) | FPL | Hexeline | Eko-Vit | Grupa Atlas | TatuumOceń: Miejskie Przedsiębiorstwo Komunikacyjne – Łódź