Studenckie Radio „Żak” to najstarsza koncesjonowana akademicka rozgłośnia radiowa w Polsce, znajdująca się na terenie Politechniki Łódzkiej. Od początku swojej działalności, która rozpoczęła się 18 maja 1959 roku, radio to zyskało renomę w Łodzi i jej okolicach.
Radio „Żak” nadaje na falach ultrakrótkich, w częstotliwości 88,8 MHz, a także prowadzi transmisje za pośrednictwem Internetu, co umożliwia miłośnikom muzyki i informacji dotarcie do jego programów z każdego miejsca. Koncesjonowanym nadawcą jest Politechnika Łódzka, co podkreśla akademicki charakter tej stacji.
W ciągu wielu lat działalności „Żaka” w radiu pracowali znani dziennikarze, którzy zaczynali swoje kariery w tej rozgłośni. Wśród nich znajdują się takie osobistości jak Marek Niedźwiecki, Wiktor Skrzydłowski, Andrzej Papajak, Adam Kołaciński, Janusz Deblessem, Janusz Graczyk, Tomasz Podwysocki, Marcin Pośpiech oraz Łukasz Walewski.
Warto również zaznaczyć, że taśmoteka Radia Żak to jedno z największych archiwów piosenki studenckiej i turystycznej w Polsce. Bogaty zbiór różnych utworów sprawia, że stacja ma wiele do zaoferowania zarówno studentom, jak i wszystkim miłośnikom kultury akademickiej.
Działalność
Studenckie Radio „Żak” zachowuje niekomercyjny charakter swojej działalności, co oznacza, że nie jest finansowane z reklam. Jego funkcjonowanie opiera się na wsparciu ze strony Politechniki Łódzkiej, co umożliwia mu nadaje programy wolne od wszelkich reklam.
Wszystkie działania w radiu mają charakter wolontariatu, co oznacza, że ludzie pracujący przy „Żaku” nie otrzymują za swoją pracę wynagrodzenia. Co istotne, nie muszą oni być studentami, co otwiera drzwi dla różnych pasjonatów. To unikatowe podejście sprawia, że radio wyróżnia się na tle komercyjnych stacji.
Muzyka nadająca na antenie „Żaka” to szeroka gama alternatywnych brzmień, które towarzyszą audycjom od samego początku istnienia radia. W porannych i popołudniowych programach słuchacze mogą usłyszeć różnorodne gatunki muzyczne, takie jak brit pop, indie rock, folk, reggae, ska oraz punk rock. Z kolei w wieczornych audycjach, które mają charakter autorski, prezentowane są utwory metalowe, bluesowe, rock progresywny, IDM, ambient, noise, a także awangardowa muzyka i piosenka studencka razem z turystyczną oraz muzyka filmowa i współczesna.
Oprócz atrakcji muzycznych, Radio „Żak” angażuje się w tworzenie audycji publicystycznych, zdobierających uwagę głównie młodych ludzi, w szczególności studentów.
Radio nie tylko nadaje programy przez całą dobę, ale także aktifnie uczestniczy w organizacji koncertów i wydarzeń muzycznych. Część z koncertów, które mają kameralny charakter, odbywa się w studio radia, gdzie udział biorą wyselekcjonowani słuchacze, a wydarzenia są transmitowane na żywo. Radio „Żak” współorganizuje również różnorodne imprezy, takie jak Ogólnopolski Studencki Przegląd Piosenki Turystycznej „Yapa”, koncerty honorujące na przykład „W górach jest wszystko co kocham”, jak również koncerty inaugurujące nowy rok akademicki i wiele innych.
Warto również wspomnieć, że w październiku 2007 roku miała miejsce pierwsza edycja „Żak Festiwalu”, który był kilkudniowym cyklem imprez artystycznych zorganizowanym przez rozgłośnię.
Radio „Żak” dysponuje także dwoma studiami nagraniowymi oraz salą koncertową, co świadczy o jego profesjonalnym podejściu do realizacji muzycznych projektów.
Władze
W strukturze Radia „Żak” kluczowym elementem jest zgromadzenie walne pracowników, które stanowi najwyższy organ podejmujący decyzje. Po nim swoje funkcje pełni kolegium redakcyjne.
Walne zgromadzenie jest organizowane cztery razy w roku przez redaktora naczelnego. To forum umożliwia studentom Politechniki Łódzkiej oraz innym pracownikom zgłaszanie swoich opinii i głosowanie w kwestiach dotyczących działalności radia. Osoby, które nie są studentami uczelni, mają prawo uczestniczyć w dyskusjach oraz przedstawiać własne wnioski, jednak nie mogą brać udziału w głosowaniach.
Kolegium redakcyjne odgrywa z kolei istotną rolę w podejmowaniu codziennych decyzji związanych z funkcjonowaniem radia. W jego skład wchodzą redaktor naczelny i jego zastępcy, odpowiedzialni za różne aspekty, takie jak programy, technologia, muzyka, informacje oraz promocja naszej stacji.
Historia
Studenckie Radio „Żak” Politechniki Łódzkiej swoją historię zaczęło 18 maja 1959 roku, kiedy to zainaugurowano działalność tego radia jako organ Zrzeszenia Studentów Polskich. Pierwsza siedziba rozgłośni znajdowała się w III Domu Studenta na terenie Osiedla Akademickiego Politechniki Łódzkiej. W tym czasie radio nadawało w systemie radiowęzłowym, ograniczając swój zasięg początkowo jedynie do III Domu Studenckiego, gdzie każdy akademik dysponował własnym studiem radiowym.
Lata 60.
W gronie pionierów stacji znalazł się Stanisław Żak, który był jednym z pierwszych redaktorów radia w roku 1963. Pomimo tego, iż jego nazwisko nie miało bezpośredniego związku z nazwą radia, to obok stanowiska zajął się on pomocniczymi pracami. Pierwsze pomieszczenia radiowe ograniczały się właściwie do jednego pokoju. Spikerkę urządzono bowiem w umywalni, gdzie mikrofon skryty był za kocem, a nad nim wisiała czerwona lampka z napisem „cisza”. W niewielkiej amplifikatorni zgromadzono nowoczesny jak na owe czasy sprzęt radiowy, w tym mikser z trzema potencjometrami, z których jeden jednak był niesprawny. Praca odbywała się na specjalnie przygotowanym koszu, który przykrywano dla lepszego wygłuszenia dyktą.
W roku 1965 do radiowzłów dołączyły I i II Dom Studencki, a rok później scalono również radiowęzły pozostałych akademików. Dzięki temu, Radio Żak zaczęło obejmować swoim zasięgiem całe Osiedle Akademickie. W toku przemian, stacja otrzymała nazwę Studio Radiowe „Żak”, a jej siedziba została przeniesiona do nowych pomieszczeń z jedynym studiem, które studenci nazwali „parasolem”. W 1966 roku pasjonaci radia skonstruowali własnoręcznie pierwszy stół mikserski.
Po scaleniu wszystkich radiowęzłów, Studio Radiowe „Żak” stało się centrum przekazu dla dwóch tysięcy mieszkańców osiedla. Programy były różnorodne, obejmujące koncerty życzeń, dyskusje, reportaże, audycje muzyczne, sportowe, kulturalne i literackie. Wyróżnienia i nagrody dla dziennikarzy stanowiły uzupełnienie ich pracy. Stacja była nie tylko miejscem rozrywki, ale również istotnym punktem kultury studenckiej, często przejawiającym satyryczne podejście do tematów objętych cenzurą.
Lata 70.
W latach 70. XX wieku Radio „Żak” przeżywało swój rozkwit, notując rekordową liczbę współpracowników, która wynosiła 102 w latach 1970-72. To wtedy zaczęto wprowadzać legitymacje dla członków studia – pierwszą z numerem 2 otrzymał Henryk Mucha, który rozpoczął pracę w „Żaku” 1 stycznia 1970 roku. Zaś legitymację z numerem 8 miał Markowi Niedźwieckiemu, który do radia dołączył w listopadzie 1973 roku. Dnia 2 października 1975 roku Marek Niedźwiecki poprowadził po raz pierwszy „Studencką Listę Przebojów”.
W 1974 roku nastąpiła zmiana nazwy na Studenckie Radio „Żak”. Tego samego roku odbyła się także pierwsza edycja Ogólnopolskiego Studenckiego Przeglądu Piosenki Turystycznej „Yapa”, w organizację której radio aktywnie się zaangażowało. Radio „Żak” miało również swoje palce w organizacji wydarzeń kulturalnych takich jak Juwenalia, koncerty, akcja „Studenci Dzieciom” oraz różnego rodzaju festiwale. Wspólne wyjazdy, takie jak sylwestra w góry czy wigilie, stały się tradycją, podobnie jak zloty wszystkich członków radiostacji co pięć lat.
Lata 80.
21 stycznia 1981 roku na Politechnice Łódzkiej rozpoczął się strajk okupacyjny, a Radio „Żak” stało się miejscem przełomowych dla studenckich wydarzeń i informacji, szczególnie związanych z Uniwersytetem Łódzkim. To właśnie w „Żaku” powstała słynna piosenka strajkowa „Górski, Górski, miły bracie” napisana przez Tomasza Podwysockiego i innych twórców, a wykonywana przez Olka Grotowskiego. Niestety, po wprowadzeniu stanu wojennego w grudniu 1981 roku, wiele akademickich rozgłośni, w tym „Żak”, zatrzymało swoją działalność.
Wznowienie pracy nie było takie proste, bowiem władze uczelni postanowiły przydzielić „Żakowi” opiekuna, który cenzurował program. Dyskusje ze strony radiowców doprowadziły do zawieszenia działalności radia przez część lat 80. Nie było to jednak ich ostatnie słowo, ponieważ marzec 1986 roku przyniósł nowe okoliczności, a rady programowymi znów miały ułatwić działalność radia.
Warto w tym miejscu podkreślić, że lata 80. były również czasem zdobywania wielu nagród przez „Żaka” na różnych festiwalach. W Toruniu za reportaż o Pomarańczowej Alternatywie przyznano I miejsce Adamowi Kołacińskiemu i Tomaszowi Ciecierędze. Ponadto Bogusław Potońca zdobył I miejsce za audycję poetycką na konkursie „Przestwór” w Szczecinie, a kilka innych osób również przyniosło nagrody za swoje twórcze działania. Emocjonujące programy często trwały w godzinach nocnych, a zdarzały się przypadki, kiedy jeden program przedłużał się aż do 125 godzin.
Lata 90. i później
Stacja przetrwała trudne czasy przemian politycznych, które miały miejsce po 1989 roku. Wiele organizacji studenckich zmieniało swoją formułę, przekształcając się lub zanikało. Jednakże dzięki wsparciu Politechniki Łódzkiej, Radio „Żak” zdołało utrzymać swoją tradycję. 1 października 1996 radio zaczęło nadawanie na częstotliwości 88,8 MHz, stopniowo zwiększając godziny emisji od czterech i sześciu do całodobowych od 1 października 2005 roku.
Odbiór
Studenckie radio Żak nadaje w sposób analogowy na falach UKF, oferując zasięg, który obejmuje całą Łódź, a także okoliczne miejscowości. Oprócz tego, stacja jest dostępna również w Internecie, co zapewnia szeroką dostępność treści radiowych dla słuchaczy.
| Gdzie znajduje się nadajnik | Frekencja | Wydajność nadajnika (ERP) | Typ polaryzacji |
|---|---|---|---|
| Łódź, VII Dom Studenta Politechniki Łódzkiej | 88,8 MHz | 0,4 kW | pionowa |
Oprócz nadawania w eterze, stację można znaleźć również w lokalnej sieci telewizji kablowej Toya, gdzie transmituje na częstotliwości 89,2 MHz. Z kolei w sieci telewizyjnej RET-SAT1 radio emitowane jest na częstotliwości 88,35 MHz.
Pozostałe obiekty w kategorii "Organizacje":
Łódzka Chorągiew Harcerzy ZHR | Łódzkie Towarzystwo Naukowe | Radio Łódź | Dalmafon | Łódzka Chorągiew Harcerek ZHR | Radio Parada | Łódzki Związek Piłki Nożnej | Łódzkie Towarzystwo Muzyczne im. Karola Szymanowskiego | XV Łódzka Drużyna Harcerzy „Zielony Płomień” | Łódzki Hufiec Harcerzy „Szaniec”Oceń: Studenckie Radio Żak Politechniki Łódzkiej