Ewa Brojer

---

Życiorys

Wykształcenie

Ewa Brojer przyszła na świat 19 grudnia 1949 roku w Łodzi, w patriotycznej rodzinie Jadwigi i Stanisława Arczyńskiego – powstańca warszawskiego oraz profesora na Wydziale Pojazdów Politechniki Warszawskiej po zakończeniu II wojny światowej. Jej edukacja przebiegała na Wydziale Biologii Uniwersytetu Warszawskiego, gdzie w 1973 roku uzyskała tytuł magistra biologii. Kolejnym ważnym krokiem w jej karierze był doktorat, który obroniła w 1979 roku na Wydziale Lekarskim Akademii Medycznej w Warszawie. W 1998 roku uzyskała tytuł doktora habilitowanego w dziedzinie nauk medycznych, koncentrując się na biologii medycznej i hematologii. Jej rozprawa habilitacyjna nosiła tytuł: Przeciwciała przeciw glikoproteinom IIb IIIa ludzkich płytek krwi: klonowanie i ekspresja w komórkach bakteryjnych. Warto również zaznaczyć, że w 1987 roku skorzystała ze stypendium w Blood Group Reference Laboratory w Oxfordzie, a w latach 1989-1991 była Senior Bradley Scholar w Laboratorium Biochemii Płytek Krwi w Milwaukee, USA. Tytuł profesora w dziedzinie nauk medycznych został jej przyznany 30 czerwca 2003 roku.

Praca zawodowa

Po zakończeniu studiów, w 1973 roku, Ewa Brojer rozpoczęła swoją działalność zawodową w Instytucie Hematologii, który później przekształcił się w Instytut Hematologii i Transfuzjologii (IHiT). W 2003 roku uzyskała prawo wykonywania zawodu diagnosty laboratoryjnego. W IHiT awansowała na różne stanowiska, począwszy od asystenta, a kończąc na kierowniku zakładu naukowego. Pracowała w Pracowni Hodowli Tkanek (1974-1978) jako asystent, następnie w Pracowni Immunologii Leukocytów i Krwinek Płytkowych Zakładu Serologii (1978-1991) jako adiunkt, a od 1991 do 2006 roku kierowała Pracownią Biologii Molekularnej Zakładu Immunologii Hematologicznej i Transfuzjologicznej. Od 2006 do 2019 roku była kierownikiem tego zakładu. Obecnie przebywa na emeryturze.

Osiągnięcia naukowe

Ewa Brojer jest autorką i współautorką przeszło 250 publikacji naukowych, w tym 33 rozdziałów w podręcznikach. Współpracowała jako kierownik lub główny wykonawca w 12 projektach naukowych, które były finansowane przez Komitet Badań Naukowych oraz inne fundusze krajowe i międzynarodowe. Do jej projektów należy wykrywanie i badanie RNA wirusa zapalenia wątroby typu C, prenatalna diagnostyka zagrożonej ciąży oraz ocena zagrożeń związanych z wirusem HCV. Jej prace dotyczyły również zaawansowanej diagnostyki mikrobiologicznej, jak i rozwoju metod w medycynie transfuzjologicznej, co przyczyniło się do modernizacji polskiego systemu transfuzjologii.

Kluczowe tematy działalności naukowej

W swojej karierze podejmowała wiele zaawansowanych badań dotyczących:

• Mechanizmów niszczenia krwinek czerwonych przez przeciwciała,
• Przeciwciał skierowanych do krwinek płytkowych,
• Diagnostyki zakażeń wirusowych z wykorzystaniem technik biologii molekularnej,
• Analizy polimorfizmów wirusów przenoszonych przez krew,
• Genotypowania płytek, granulocytów i antygenów krwinek czerwonych,
• Wdrożenia nieinwazyjnej diagnostyki matczyno-płodowych konfliktów czerwonokrwinkowych,
• Nieinwazyjnej diagnostyki konfliktu na poziomie płytek krwi.

Działalność w gremiach naukowych

Ewa Brojer aktywnie uczestniczyła w działalności wielu gremiów naukowych. Była członkiem Polskiego Towarzystwa Hematologów i Transfuzjologów od 1980 roku, gdzie pełniła funkcje, takie jak Sekretarz Generalny (2000-2004) oraz Przewodnicząca Sekcji Transfuzjologicznej (2008-2016). Współzałożona przez nią sieć oraz zmiany strukturalne w Instytucie Hematologii i Transfuzjologii, w tym wyodrębnienie Zakładu Wirusologii oraz Zakładu Immunogenetyki, wpisują się w jej osiągnięcia. Niezaprzeczalnie, jej wkład w organizacje oraz konferencje dla specjalistów w jej dziedzinie pozostaje nieoceniony.

Karta demokratyczna

W latach 70. oraz 80. XX wieku Ewa Brojer była znaczącą postacią w polskiej opozycji demokratycznej. Aktywnie angażowała się w działania NSZZ „Solidarność”, stając się jednym z kluczowych liderów ruchu. Po wprowadzeniu stanu wojennego 13 grudnia 1981 roku, brała udział w tajnych spotkaniach, które miały na celu stworzenie utajnionych struktur Związku „Solidarność”.

W ramach tych wysiłków organizowała również akcje propagandowe, które obejmowały drukowanie i kolportowanie ulotek oraz biuletynów. Brojer była aktywna w reaktywowanym Społecznym Biurze Informacyjnym Regionu Mazowsze, gdzie zajmowała się konspiracyjną działalnością jako redaktorka nielegalnych wydawnictw, takich jak „Głos Mazowsza”, „Monitor Mazowsza” oraz „Serwis Informacyjny Mazowsza”.

Jednakże, ze względu na swoje zaangażowanie, 31 grudnia 1981 roku została „zatrzymana” przez Służbę Bezpieczeństwa PRL. Od 2 stycznia 1982 roku była internowana i umieszczona w Ośrodku Odosobnienia w Warszawie-Grochowie. Z kolei 15 stycznia 1982 roku przeniesiono ją do Ośrodka Internowania dla Kobiet w Gołdapi, gdzie doświadczyła licznych form maltretowania, w tym ograniczeń dotyczących korespondencji, odwiedzin oraz prowokacji, co znacząco wpłynęło na jej zdrowie.

Ewę Brojer zwolniono z internowania 21 lipca 1982 roku, lecz po tym wydarzeniu została „objęta kontrolą operacyjną”. Inwigilacja oraz rozpracowywanie jej osoby trwało aż do 16 grudnia 1986 roku przez Wydział IX Departamentu III MSW oraz inne jednostki organów bezpieczeństwa PRL. W tym czasie prowadzono dla niej kwestionariusz ewidencyjny pod kryptonimem „Ewa”.

Nagrody i odznaczenia

Pani Ewa Brojer ma na swoim koncie wiele wyróżnień i nagród, które potwierdzają jej zaangażowanie oraz znaczący wkład w rozwój medycyny.

• Otrzymała Zespołową Nagrodę Ministra Zdrowia w 2006 roku za cykl publikacji dotyczących leczenia pacjentów cierpiących na przewlekłą białaczkę szpikową oraz za zastosowanie transplantacji szpiku w terapii chorób rozrostowych układu krwiotwórczego,
• W 2009 roku została uhonorowana Medalem Polskiego Towarzystwa Hematologii i Transfuzjologii za wybitne osiągnięcia w dziedzinie transfuzjologii klinicznej,
• W 2011 roku otrzymała Srebrny Krzyż Zasługi,
• W kolejnym roku, 2012, została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski za jej zasługi w działalności na rzecz niepodległości i suwerenności kraju, a także za poszanowanie praw człowieka w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej,
• W 2020 roku przyznano jej Krzyż Wolności i Solidarności.

Życie prywatne

Prywatnie Ewa Brojer jest żonąWojciecha Brojera, znaczącej postaci w dziedzinie historii oraz mediewistyki.

Wojciech Brojer to doświadczony pracownik naukowy Instytutu Historii PAN, który aktywnie uczestniczył w opozycji demokratycznej w latach 70. i 80. oraz w ruchu NSZZ „Solidarność”.

Ewa jest również matką Anny Brojer, która ukończyła studia z zakresu historii na Uniwersytecie Warszawskim. Anna pełni rolę koordynatorki projektów w Instytucie Kultury św. Jana Pawła II, działając na Papieskim Uniwersytecie św. Tomasza z Akwinu w Rzymie, w ramach Fundacji Świętego Mikołaja.

---

Oceń: Ewa Brojer

---