Robert Resiger

---

Nauka, studia

Robert Resiger, syn Johannesa (1827–1907) oraz Franciszki Heinzel (1816–1874), był przyrodnim bratem Juliusza J. Heinzla, który jest uznawany za jednego z najważniejszych przemysłowców w Łodzi. Ukończył Wyższą Szkołę Rzemieślniczą w Łodzi, pomimo że formalnie była to średnia szkoła techniczna. Dzięki wsparciu swojego przyrodniego brata, J. J. Heinzla, miał możliwość studiowania chemii na Politechnice w Zurychu aż do 1884 roku.

Działalność zawodowa

W lutym 1892 roku Robert Resiger we współpracy z M. Reicherem przystąpił do spółki, która zajmowała się produkcją w fabryce chemicznej należącej do Władysława Kłobukowskiego, usytuowanej w miejscowości Rędziny, nieopodal Częstochowy. Już w lipcu tego samego roku rozpoczął budowę chemicznej fabryki w Pabianicach, współdziałając z Ludwikiem Schweikertem.

Robert był również członkiem zarządu znanego Towarzystwa Akcyjnego „Grand-Hotel”. Po zawarciu małżeństwa z Olgą Zoner, zdecydował się na opuszczenie spółki i w lipcu 1899 roku przejął od swojego teścia, Leopolda Zonera, jego drukarnię z siedzibą przy ul. Piotrkowskiej 108. Zaledwie po kilku tygodniach pracy, jako wspólnik, wydawca gazety oraz fachowiec, uzyskał koncesję na prowadzenie działalności, którą formalnie zrealizował 19 grudnia 1899 roku.

Wówczas jego firma dysponowała pięcioma maszynami litograficznymi oraz sześcioma maszynami typograficznymi, a także licznymi urządzeniami pomocniczymi, napędzanymi przez silniki parowe o mocy dziewięciu koni mechanicznych.

W lutym 1900 roku zatrudniał 102 osoby, w tym 43 mężczyzn, 14 kobiet i 45 dzieci. Starszemu Inspektorowi Fabrycznemu (SIF) zgłosił znaczny obrót wynoszący 60 000 rubli. W międzyczasie zrezygnował z dotychczas zajmowanego lokalu, który należał do L. Zonera, wynajmując nowe pomieszczenia przy ul. Nowo Spacerowej 39 (obecnie al. Kościuszki 83) na pięcioletni okres, płacąc 4000 rubli rocznie.

Według ustaleń historyków, działalność produkcyjna zaczęła się tam 15 stycznia 1900 roku, chociaż SIF wskazuje na datę 7 kwietnia 1901. Firmą zarządzał Władysław Frankowski, a w 1902 roku zatrudnienie wzrosło do 115 pracowników. Zakład w tym czasie miał pięć dużych oraz sześć małych maszyn litograficznych, dwie duże i trzy małe typograficzne, dwie gilotyny, cztery zszywarki, a także dwie maszyny do składu, wszystkie napędzane silnikiem o mocy 12 KM.

W latach 1903-1911 liczba zatrudnionych wahała się od 120 do 173 osób. Chociaż zgodnie z danymi z Księgi Adresowej Miasta Łodzi w 1905 roku zarejestrowano 95 pracowników, a w 1910 roku ich liczba wzrosła do 150-170.

Od maja 1904 do października 1910 roku firmą zarządzał Zygmunt Terakowski, następnie Edmund Roman, a po nim w listopadzie 1911 roku – Władysław Wcisło. Wartość produkcji w tych latach wynosiła odpowiednio 60 800 i 170 000 rubli, a protokoły SIF z lat 1900-1913 wskazują na różne dane dotyczące godzin pracy i wynagrodzeń.

W 1908 roku firma zainstalowała napęd elektryczny o mocy 15 KM, a w 1911 roku moc ta wzrosła do 35 KM, co wpłynęło na wzrost liczby zamówień oraz wydłużenie czasu pracy. W świetle upływu pięcioletniego okresu dzierżawy, zamiast jej przedłużenia, Resiger postanowił zakupić lokal, w którym mieściła się drukarnia – transakcja miała miejsce 1 lutego 1910 roku. Na przełomie lat 1913-1915 przyjął na wspólnika przemysłowca Oswalda O. Müllera.

W Warszawie posiadał przedstawiciela o nazwisku J. Natanblut. W 1912 Robert zakupił nowy zestaw czcionek w odlewni Hermanna Bertholda w Petersburgu. Swoje produkty promował w lokalnej prasie, kładąc szczególny nacisk na nowoczesne materiały do introligatorstwa, takie jak Dermotoid i Libroid, które miały przewagę nad tradycyjną skórą i płótnem, ponieważ były odporne na zabrudzenia.

Do roku 1918 wydrukował łącznie 127 różnych objętości książkowych. W razem z Zygmuntem Terakowskim opracował Podręcznik kalkulacyjny robót drukarskich, litograficznych, introligatorskich oraz materiałów cła wwozowego i transportu, który ukazał się w druku w 1908 roku.

Za osiągnięcia firmowe otrzymał m.in. złote medale na wystawach: higienicznej w 1903 roku w Łodzi, wszechświatowej w 1905 roku w Brukseli oraz gospodarczej w 1908 roku w Rostowie.

Ostatecznie, firmę zlikwidowano w 1917 roku, a przyczyny jej upadku były m.in. związane z rekwizycją maszyn przez niemieckie władze oraz pożarem, który spalił nieubezpieczoną drukarnię przy al. Kościuszki 83 w 1916 roku. Po utracie majątku, Resiger zmienił zajęcie na ajenta ubezpieczeniowego, a do 1939 roku pełnił funkcję dyrektora w łódzkim oddziale zakładu ubezpieczeń „Riunione Adriatica di Sicurtà” przy ul. Piotrkowskiej 136.

W 1937 roku mieszkał w Łodzi, przy ul. Piotrkowskiej 129.

Działalność pozazawodowa społeczna

Robert Resiger, według informacji przekazywanych przez jego rodzinę, nie cieszył się zadowoleniem z wykonywanej pracy, mimo to aktywnie angażował się w różne formy działalności społecznej. Był jednym z inicjatorów oraz sekretarzem, a także współzałożycielem Stowarzyszenia Właścicieli Drukarń, które powstało w 1907 roku. Jako zapalony sportowiec w 1886 roku założył Łódzkie Towarzystwo Cyklistów, pełniąc funkcję prezesa przed Stanisławem Lorentzem oraz swoim bratankiem.

Dzięki jego determinacji, przy ulicy Przejazd 5/7, gdzie obecnie znajduje się ul. Tuwima, powstał specjalny plac dla kolarzy na skrzyżowaniu z ulicą Dziką, która dzisiaj nazywa się ul. Sienkiewicza. Latem plac ten służył kolarzom, a zimą przekształcał się w lodowisko.

W 1910 roku Robert Resiger był jednym z założycieli Łódzkiego Towarzystwa Entomologicznego, w którym aktywnie uczestniczył przez wiele lat. Oprócz działalności społecznej, wypróbował również swoje talenty jako malarz amator.

27 października 1896 roku poślubił Olgę Teodorę Zoner, pochodzącą z Łodzi, której rodzice, Leopold i Olga Waher, byli przemysłowcami i właścicielami drukarni. Z ich związku na świat przyszła wnuczka, Maria Szczech-Obraniak, która urodziła się 28 września 1934 roku. Dziś mieszka w Łodzi, jest prawnikiem i żoną inżyniera Mirosława Obraniaka.

---

Oceń: Robert Resiger

---