Stefan Franciszek Kostrzewski, który przyszedł na świat 4 sierpnia 1902 roku w Łodzi, jest postacią, która na trwale wpisała się w historię polskiego sportu. Jego życie zakończyło się 24 lutego 1999 roku w Cambridge w Kanadzie, gdzie spędził ostatnie lata swojego życia.
Kostrzewski był wszechstronnym sportowcem – w jego dorobku znajdują się liczne osiągnięcia w lekkoatletyce oraz koszykówce. W Polsce zdobył tytuły mistrza, a także ustanowił wiele rekordów, które dowodzą jego wyjątkowego talentu oraz determinacji.
Warto wspomnieć, że był dwukrotnym olimpijczykiem, co wskazuje na jego wysokie umiejętności sportowe i znaczący wkład w rozwój dyscyplin, w których się specjalizował.
Życiorys
Stefan Kostrzewski przyszedł na świat 4 sierpnia 1902 roku w Łodzi. Jego rodzicami byli Stanisław oraz Stanisława z Lewandowskich. W 1912 roku rozpoczął edukację w Państwowym Gimnazjum Humanistycznym im Mikołaja Kopernika w Łodzi. W końcu 1918 roku zakończył naukę w gimnazjum, a następnie wstąpił do Wojska Polskiego, biorąc aktywny udział w wojnie polsko-bolszewickiej. Jego działania obejmowały walki w rejonach Janowa, Borkowa, Nowego Miasta, Makowa, Przasnysza, Chorzel i Myszyńca, trwające od 12 sierpnia do 3 września. Po powrocie do cywila, w czerwcu 1922 roku zdał egzaminy i zainaugurował studia na wydziale architektury Politechniki Warszawskiej, które kontynuował do początku lat trzydziestych, nie uzyskując jednak dyplomu inżyniera architekta.
Od 1 października 1929 do 30 czerwca 1930 odbywał służbę wojskową, po której ukończył z pierwszą lokatą szkołę podchorążych rezerwy piechoty w Śremie. W 1933 roku został awansowany na podporucznika. W okresie międzywojennym znalazł zatrudnienie w ministerstwie przemysłu i handlu.
Kariera sportowa
Już na początku lat dwudziestych zaczął swoją przygodę ze sportem. Był wychowankiem Łódzkiego Klubu Sportowego, gdzie zyskał miano pierwszego mistrza Polski w barwach tego klubu, startując od 1920 do 1923 roku. Następnie, w latach 1923-1937, reprezentował AZS Warszawa, w ramach którego po raz pierwszy wystąpił 28 października 1923. Z tą drużyną związany był aż do zakończenia kariery. Kostrzewski jako biegacz odnosił liczne sukcesy na różnych dystansach, zdobywając tytuł mistrza Polski dwadzieścia siedem razy w różnych konkurencjach:
- bieg na 400 metrów – 1927,
- bieg na 800 metrów – 1925, 1926, 1927, 1928 i 1929,
- bieg na 5000 metrów – 1923,
- bieg na 110 metrów przez płotki – 1926,
- bieg na 400 metrów przez płotki – 1924, 1925, 1926, 1927, 1928, 1929 i 1934,
- bieg na 3000 metrów z przeszkodami – 1929,
- bieg na 3000 metrów drużynowo – 1924,
- sztafeta 4 × 100 metrów – 1924, 1926, 1929 i 1934,
- sztafeta 4 × 400 metrów – 1924, 1925, 1926, 1927, 1928 i 1937.
Ponadto zdobył czternaście medali srebrnych oraz trzy brązowe. W latach 1927-1937 ustanowił osiemnaście rekordów Polski w biegu na 400 metrów, 800 metrów, 1500 metrów, 2000 metrów, 110 metrów przez płotki oraz 400 metrów przez płotki, a także w sztafetach. Jego rekord w biegu przez płotki na 400 metrów, ustanowiony 1 września 1929 roku, przetrwał aż do 11 września 1954 roku. W tym czasie osiemnaście razy można go było zobaczyć w meczach międzypaństwowych w barwach reprezentacji Polski.
Dwukrotnie brał udział w igrzyskach olimpijskich. W Paryżu w 1924 wystartował na 800 i 1500 metrów, a w Amsterdamie w 1928 roku wystartował na 400 metrów, biegach przez płotki 400 metrów oraz w sztafecie 4 × 400 metrów, uzyskując półfinał w biegu przez płotki.
Kostrzewski odnosił również znaczące sukcesy na Akademickich Mistrzostwach Świata. W 1924 roku w Warszawie triumfował na 800 metrów, w biegu przez płotki 400 metrów, w drużynowym biegu 3000 metrów oraz w obu sztafetach: 4 × 100 i 4 × 400 metrów. Zdobył również srebrne medale na 3000 metrów oraz w sztafecie 100+200+400+800 metrów, a także brązowy medal na 1500 metrów. Na mistrzostwach odbywających się w Rzymie w 1927 roku zdobył brąz, a dwa lata później w Paryżu srebro na 400 metrów przez płotki.
Oto jego życiowe rekordy:
- bieg na 200 metrów – 23,8,
- bieg na 400 metrów – 50,0,
- bieg na 800 metrów – 1:55,0,
- bieg na 1500 metrów – 4:10,0,
- bieg na 5000 metrów – 16:56,8,
- bieg na 110 metrów przez płotki – 15,9,
- bieg na 400 metrów przez płotki – 54,2.
W 1926 roku, w pierwszym Plebiscycie Przeglądu Sportowego, zajmował czwarte miejsce. Kolejne lata przyniosły mu trzecie miejsce w 1927, czwarte w latach 1928 i 1929, a w 1933 roku – siódme.
Koszykówka
Wśród wielu sportów uprawianych przez Kostrzewskiego, znalazła się także koszykówka. W 1924 roku został członkiem pierwszej drużyny AZS Warszawa. W 1928 roku zdobył mistrzostwo Warszawy. W styczniu 1930 roku brał udział w pierwszym międzynarodowym meczu koszykówki w Polsce, w którym AZS Warszawa zmierzył się z drużyną Latwijas Uniwesitetas Student Padome z Rygi. Oprócz kariery sportowej, angażował się także społecznie w różne sekcje gier sportowych AZS.
Wojna i dalsze losy
W trakcie wojny obronnej pełnił funkcję podporucznika. Po agresji niemieckiej został internowany na Węgrzech, a later brał udział w walkach we Francji w 1940 roku. Następnie walczył w szeregach 1 Dywizji Pancernej, osiągając stopień kapitana. Za zasługi bojowe został odznaczony Krzyżem Walecznych.
Po zakończeniu II wojny światowej Kostrzewski nie zdecydował się na powrót do Polski. Początkowo osiedlił się w Wielkiej Brytanii, a później przeniósł się do Kanady, gdzie podjął pracę jako architekt w mieście Galt (dzisiejsze Cambridge). Tam też zmarł.
Przypisy
- M.P. z 1931 r. nr 64, poz. 104 „za zasługi na polu rozwoju sportu”.
- Wryk 2015 ↓, s. 318.
- Wryk 2015 ↓, s. 317-318.
- Wryk 2015 ↓, s. 317.
- Wryk 2015 ↓, s. 316.
Pozostali ludzie w kategorii "Sport i rekreacja":
Jacek Płuciennik | Stanisław Iskrzyński | Stefan Ciekański | Krzysztof Pankiewicz (himalaista) | Jan Kudra | Katarzyna Ciesielska | Sebastian Białecki | Janusz Kotliński (kolarz) | Martyna Łazowska | Waldemar Świć | Grzegorz Łazarek | Filip Bernadowski | Jan Ścibiorek | Karolina Florczak | Jadwiga Słomczewska | Bogusław Plich | Marzena Grabowska | Luiza Hryniewicz | Jakub Bartkowski | Bartosz KanieckiOceń: Stefan Kostrzewski