Zygmunt Wulfson był wybitnym polskim lekarzem okulistą, który swoje życie zaczynał 23 kwietnia 1868 roku w Łodzi, a zakończył je 25 marca 1926 roku w Warszawie. Jako uczeń oraz współpracownik Iwana Pawłowa, jego badania z 1897 roku dały początek ważnym pracom Pawłowa na temat warunkowania odruchów, co stanowi kamień milowy w psychologii i medycynie.
Urodziny Wulfsona miały miejsce w rodzinie fabrykanta Hugona Wulfsohna (Wulffsona), który żył w latach 1837–1905. Po ukończeniu gimnazjum w Mitawie, w 1887 roku rozpoczął studia na wydziale medycznym Uniwersytetu w Dorpacie. W 1894 roku z powodzeniem zakończył swoje studia, a następnie zdał egzaminy doktorskie w 1895 roku.
Jego kariera zawodowa rozpoczęła się w Oddziale Fizjologicznym Instytutu Medycyny Doświadczalnej w Petersburgu, gdzie pracował latem 1896 roku. W latach 1897 i 1898 wygłosił dwa istotne referaty przed Towarzystwem Lekarzy Rosyjskich. Wulfson był jednym z najwcześniejszych uczniów Pawłowa; spośród czterech prac jego współpracowników, aż trzy napisał Wulfson. Chociaż Pawłow z niezgodą odnosił się do późniejszych wniosków Wulfsona, jego badania miały znaczący wpływ na rozwój zoopsychologii.
Ówczesny okres jego życia związany był z praktyką w Wiedniu i Lipsku, a następnie osiedleniem się w Warszawie, gdzie działał jako okulista i społecznik, pracując w Szpitalu Przemienienia Pańskiego. Jego dom znajdował się przy ul. Trębackiej 4. Po śmierci w 1926 roku, swoją bibliotekę zapisał Polskiemu Towarzystwu Medycyny Społecznej. Został pochowany naCmentarzu Ewangelicko-Augsburskim(kw. 50, grób nr 3), a pomnik nad jego grobem został wykonany przez artystę Ortelliego z Genui.
Wulfson był również mężem Heleny Hoffer (1867–1944), co dobitnie podkreśla osobisty wymiar jego życia.
Prace
Zygmunt Wulfson to postać znacząca w dziedzinie medycyny, znana ze swoich badań nad działaniem gruczołów ślinowych. Poniżej przedstawiamy jego istotne publikacje:
- Rabota slunnych żelez: dissiertacyja (Работа слюнных желез: диссертация на степень доктора медицины). S. Pietierburg 1898, 62 strony,
- O psichiczeskom wlijaniu w rabotie slunnych żelez. Trudy Obszczestwa russkich wraczej (Труды Общества русских врачей) 65, strony 110–113 (1897),
- O psichiczeskom wlijaniu w rabotie slunnych żelez. Bolnicznaja gazieta Botkina 8, strony 1740–1742 (1897),
- Trudy Obszczestwa russkich wraczej 66, strony 451–460 (1898).
Przypisy
- Cmentarz Ewangelicko-Augsburski: ZYGMUNT WULFFSON, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 15.05.2020 r.]
- Domjan M. Pavlovian conditioning: a functional perspective.. „Annual review of psychology”, s. 179–206, 2005. DOI: 10.1146/annurev.psych.55.090902.141409. PMID: 15709933.
- Windholz G. A comparative analysis of the conditional reflex discoveries of Pavlov and Twitmyer, and the birth of a paradigm.. „The Pavlovian journal of biological science”. s. 141–7. DOI: 10.1007/BF02734512. PMID: 3537945.
- Windholz G, Lamal PA. Pavlov and the concept of association. „The Pavlovian journal of biological science”. s. 12–5. DOI: 10.1007/BF02995034. PMID: 3515297.
- Szulc E. Lekarze pochowani na cmentarzu ewangelicko-augsburskim w Warszawie. Archiwum Historii i Filozofii Medycyny 52, 1, s. 123–142 (1989)
- Eugeniusz Szulc: Cmentarze ewangelickie w Warszawie : Cmentarz Ewangelicko-Augsburski, Cmentarz Ewangelicko-Reformowany. Warszawa: Krajowa Agencja Wydawnicza, 1989, s. 30, 130. ISBN 83-03-02835-9.
- Kwasow DG, Fedorowa-Rot AK. Fiziologiczeskaja Szkola I. P. Pawłowa. Portrety i Charakteristiki Sotrudnikow i Uczenikow. Leningrad, Izdatielstwo Nauka 1967 s. 78
- Posiedzenia Towarzystw Lekarskich. Polskie Towarzystwo Medycyny Społecznej. Posiedzenie plenarne z d. 10 lutego 1927 r. Warszawskie Czasopismo Lekarskie 4 (6), ss. 237-238 (1927)
- Urzędowy spis lekarzy uprawnionych do wykonywania praktyki lekarskiej oraz aptek w Rzeczypospolitej Polskiej. R. Olesiński, W. Merkel i S-ka 1924/25 s. 351
- Róziewicz J. Polacy w laboratoriach Iwana Pawłowa. „Kwartalnik historii nauki i techniki”. 21, s. 409–429, 1976.
- Windholz GP. Pavlov and the Pavlovians in the laboratory. „Journal of the history of the behavioral sciences”, s. 64–74, styczeń 1990. PMID: 2405053.
- Daniel Philip Todes: Vul'fson, Pavlov and the Psyche's Choices. [w:] Pavlov's physiology factory: experiment, interpretation, laboratory enterprise. JHU Press, 2002 ISBN 0-8018-6690-1
- a b Zenobiusz Michał Bednarski: Polacy na Wydziale Lekarskim Uniwersytetu Dorpackiego w latach 1802-1889. Rozprawy i materiały Ośrodka Badań Naukowych im. Wojciecha Kętrzyńskiego w Olsztynie 2007 s. 154
- Arnold Hasselblatt, Gustav Otto: Album academicum der Kaiserlichen Universität Dorpat, Dorpat, 1889 s. 865
Pozostali ludzie w kategorii "Medycyna i zdrowie":
Witold Grabowski (radiolog) | Paweł Górski | Teofila Lewenfisz-Wojnarowska | Edward Gorzkowski | Karol Szwanke | Mieczysław Błaszczyk | Krzysztof Selmaj | Jan Pruszyński (chirurg) | Nika Strzemińska | Andrzej Friedman | Władysław Prażmowski | Eugeniusz Kościelak | Jerzy Nawrocki (okulista) | Wojciech Szrajber | Mirosław Jan Stasik | Karol Jonscher (młodszy) | Stefan Babiński | Dagmara Mirowska-Guzel | Radzisław Kordek | Magdalena DurlikOceń: Zygmunt Wulfson