III Szpital Miejski im. dr. Karola Jonschera, znany także jako Miejskie Centrum Medyczne im. dr. Karola Jonschera, to placówka o szczególnym znaczeniu w dziejach Łodzi. Karol Jonscher odegrał kluczową rolę w jego powstaniu, które miało miejsce w 1884 roku przy zakładach Karola Scheiblera. Szpital ten, będący pierwszym przyfabrycznym szpitalem w Łodzi oraz trzecim w Królestwie Polskim, powstał w odpowiedzi na wezwania Inspekcji Fabrycznej, która kazała fabrykantom tworzyć takie placówki dla swoich pracowników.
Dzięki fachowej pomocy dr. Jonschera, szpital został zorganizowany w sposób nowoczesny, oferując dwa główne oddziały: wewnętrzny i chirurgiczny. Dodatkowo, obiekt był wyposażony w pracownię rehabilitacyjną, nowoczesne laboratorium analityczne, a także aptekę. Z biegiem lat, szpital rozwijał się i wprowadzono również pracownię rentgenowską, co świadczy o jego ciągłym unowocześnianiu.
Finansowanie budynku zapewniła Anna Scheibler z Wernerów, wdowa po Karolu Scheiblerze, co było niezwykle istotne w kontekście powstania i rozwoju tej placówki. Na cześć Anny, pierwszy szpital nosił imię św. Anny, co dodatkowo podkreśla jego historyczną wartość oraz rolę, jaką odegrał w historii Łodzi.
Historia
Budowa szpitala, którego projekt stworzył architekt Hilary Majewski, rozpoczęła się w 1882 roku, a jego otwarcie miało miejsce 1 września 1884 roku. Poświęcenie placówki zrealizował ksiądz dziekan Dąbrowski. Na czołowy fotel dyrektora oraz naczelnym lekarzem szpitala został powołany Juliusz Lohrer. Na początku działalności instytucja dysponowała 40 łóżkami, a obok placówki działało ambulatorium, apteka oraz przytułek. W roku 1897 liczba łóżek wzrosła do 60, natomiast w 1912 roku osiągnęła 75. Szpital już na początku swojego istnienia posiadał nowoczesne jak na owe czasy udogodnienia, takie jak oświetlenie gazowe, dostęp do ciepłej i zimnej wody oraz centralne ogrzewanie.
Od początku funkcjonowania szpitala działały w nim różne oddziały, takie jak: Chorób Wewnętrznych, Chorób Chirurgicznych, a także sale operacyjne i opatrunkowe. Funkcjonowały laboratoria, gabinety hydro- i elektroterapii oraz apteka. W 1910 roku powstała pracownia rentgenowska. Na samym początku rocznie szpital leczył około 200 pacjentów, ale w 1912 liczba ta wzrosła do 410. Do 1914 roku placówka pełniła rolę szpitala zakładów Scheiblera, zabezpieczając potrzeby zdrowotne pracowników oraz ich rodzin nie tylko fabryki Scheiblera, ale też innych zakładów biorących udział w finansowaniu jego funkcjonowania.
W okresie międzywojennym, szpital zyskał status oddziału chirurgicznego szpitala wojskowego. Przed wybuchem II wojny światowej, publiczny szpital miejski świętego Antoniego został przeniesiony z ulicy Konstantynowskiej na ul. Przędzalnianą. W 1955 roku budynek przeszedł rozbudowę oraz przemianę na szpital im. Karola Jonschera. Rozbudowę zapoczątkował dr Maksymilian Taube, który był dyrektorem szpitala w latach 1952–1970. W wyniku realizacji tego przedsięwzięcia, utworzono nowe oddziały, takie jak: Oddział Chirurgii Ogólnej, Oddział Okulistyczny, Oddział Chorób Wewnętrznych „A” oraz Oddział Chorób Wewnętrznych „B”.
Dyrektorzy szpitala
- Juliusz Lohrer (1884–1910),
- Michał Dobulewicz (1918–1937),
- Bronisław Frenkel (1937–1939),
- Bogumił Kozłowski (1945),
- Jakub Hajman (1946–1951),
- Maksymilian Taube (1951–1970),
- Benon Głuszkowski (1971–1980),
- Andrzej Frontczak (1980–1990),
- Czesław Beda (1990–1999),
- Andrzej Ryniec (1999–2002),
- Izabela Czernielewska-Rutkowska (2003–2007),
- Bożena Woźniak (2007–?),
- Konrad Łukaszewski (od 2016).
Przypisy
- Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r. [dostęp 04.04.2021 r.]
- Starszy Inspektor Fabryczny Guberni Piotrkowskiej [online], www.szukajwarchiwach.gov.pl, 30.03.2022 r. [dostęp 30.03.2022 r.]
- a b KRONIKA MIASTA ŁODZI – 200 Lat Łodzi Przemysłowej (s/31).. uml.lodz.pl. [dostęp 04.05.2022 r.]
- Dyrekcja. Miejskie Centrum Medyczne im. dr. Karola Jonschera w Łodzi. [dostęp 24.09.2022 r.]
- Agnieszka Jędrzejczak: Nowi dyrektorzy w łódzkich szpitalach. Łódź Nasze Miasto, 26.07.2016 r. [dostęp 24.09.2022 r.]
- Kronika Łódzka. Poświęcenie nowego szpitala. „Dziennik Łódzki”. Rok I (nr 196), s. 3, 02.09.1884 r. Zdzisław Kułakowski (red.). Łódź: Zdzisław Kułakowski.
- Kronika Łódzka. Z zakładów fabrycznych scheiblerowskich. „Dziennik Łódzki”. Rok II (nr 66), s. 2, 05.04.1885 r. Zdzisław Kułakowski (red.). Łódź: Stefan Kossuth.
- Niemieckimi śladami po „Ziemi Obiecanej”. Praca zbiorowa pod redakcją Krystyny Radziszewskiej, wyd. I, Łódź: Wydawnictwo Literatura, 1997, s. 125, ISBN 83-87080-43-8.
- Aleksander A. Niewodniczy, 125 lat Szpitala im. dr. K. Jonschera w Łodzi, „Panaceum”, czerwiec 2010 r.
- Bogumiła B. Kempińska-Mirosławska, Z kart historii, „Panaceum” (1–2 (200)), luty 2015 r.
- Archwium Państwowe w Łodzi, Łódzcy fabrykanci [online], 01.07.2009 r.
- Historia – JONSCHER [online], www.jonscher.pl [dostęp 05.05.2021 r.]
- Wyborcza.pl [online], lodz.wyborcza.pl [dostęp 05.05.2021 r.]
Pozostałe obiekty w kategorii "Instytucje i organizacje rządowe":
Chorągiew Łódzka ZHP | Komenda Wojewódzka Policji w Łodzi | YMCA Łódź | Ratusz w Łodzi | Sąd Apelacyjny w Łodzi | EC1 Łódź – Miasto Kultury | Gmach Sądu Okręgowego w Łodzi | Uniwersytecki Szpital Kliniczny nr 1 im. Norberta Barlickiego w Łodzi | Wojewódzki Szpital Specjalistyczny im. Mikołaja Kopernika w Łodzi | Archiwum Państwowe w Łodzi | Izba Skarbowa w Łodzi | Dom Literatury w Łodzi | Centrum Egzaminów MedycznychOceń: III Szpital Miejski im. dr. Karola Jonschera w Łodzi