Aleksandra Zofia Pijanowska-Adamczyk, która przyszła na świat 11 maja 1922 roku w Łodzi, to postać znana nie tylko jako utalentowana poetka, ale również jako odważna partyzantka. Jej życie to przykład drogi, która łączyła sztukę z zaangażowaniem w sprawy narodowe.
W pełnym zapału okresie II wojny światowej Aleksandra wstąpiła do Wojska Polskiego, gdzie zdobyła stopień podporucznika. Przez lata swojej twórczości literackiej inspirowała wielu swoją poezją, która dotykała zarówno osobistych, jak i społecznych tematów.
Odeszła z tego świata 12 grudnia 2022 roku, pozostawiając po sobie bogaty dorobek artystyczny oraz niezatarte ślady w historii Polski.
Życiorys
Aleksandra Pijanowska-Adamczyk to postać o bogatym życiorysie, który zasługuje na szczególną uwagę. Uczyła się w szkole powszechnej im. Emilii Plater w Łodzi oraz w gimnazjum Żeńskim Heleny Miklaszewskiej. Po wybuchu II wojny światowej zaangażowała się najpierw w szkolne Przysposobienie Wojskowe Kobiet. Następnie została powołana do pomocniczej służby wojskowej Armii „Łódź”, gdzie brała udział w obronie Warszawy w 1939 roku.
Po powrocie do Łodzi była zmuszona do pracy w przemyśle zbrojeniowym, a jednocześnie prowadziła działalność konspiracyjną w ramach ZWZ-AK. W okresie okupacji pisała wiersze i teksty piosenek partyzanckich, które wysyłała m.in. do partyzantów AK na Zamojszczyźnie. W wyniku wojennej zawieruchy, w 1946 roku, podjęła studia humanistyczne w Łodzi, które potem kontynuowała we Wrocławiu, kończąc Studium Oświaty i Kultury Dorosłych.
Jej kariera zawodowa obejmowała pracę jako starszy bibliotekarz oraz kierownik filii bibliotek dzielnicowych i szpitalnej we Wrocławiu. Była odpowiedzialna za organizację różnorodnych imprez kulturalnych, literackich oraz muzycznych, gdzie miała okazję współpracować z wieloma pisarzami.
Debiutanckie wiersze Pijanowskiej-Adamczyk, takie jak „Czuwanie” i „Powrót”, znalazły swoje miejsce na łamach różnych publikacji, w tym „Chłopskiej Drogi” oraz „Dziennika Łódzkiego”. W 1948 roku jej prace zostały również ujęte w antologii młodych poetów łódzkich zatytułowanej „Różnie idąc”, redagowanej przez Koło Polonistów przy Uniwersytecie Łódzkim. Była aktywną członkinią łódzkiego „Klubu Pickwicka” oraz Koła Młodych Związku Literatów Polskich.
W 1972 roku Pijanowska-Adamczyk otrzymała wyróżnienie na IX Poetyckiej Wiośnie Kłodzkiej. Niestety, zakończyła swoje życie, a jej prochy zostały złożone na cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu.
Wyróżnienia
Aleksandra Pijanowska-Adamczyk została uhonorowana licznymi odznaczeniami, które odzwierciedlają jej zasługi i działalność na rzecz kraju oraz kultury. Poniżej przedstawiamy szczegółowy wykaz tych wyróżnień:
- medal „Za udział w wojnie obronnej 1939”,
- Krzyż Armii Krajowej,
- odznaka „Weteran Walk o Wolność i Niepodległość Ojczyzny”,
- odznaka pamiątkowa Akcji „Burza”,
- Złoty Krzyż Zasługi,
- odznaka „Zasłużony Działacz Kultury”,
- Złota Odznaka „Zasłużony dla Dolnego Śląska” (2013).
Publikacje
Oto wybór publikacji autorstwa Aleksandry Pijanowskiej-Adamczyk, które ukazały się na przestrzeni lat:
- Pejzaż z pamięci, Wydawnictwo Arboretum, 1995, ISBN 978-83-86308-10-1,
- Przechowalnia zamknięta: wiersze z lat 1943–1997, Oficyna Wydawnictwo ATUT, 2002, ISBN 978-83-89247-00-1,
- Przewiało – spłowiało, Oficyna Wydawnicza Atut – Wrocławskie Wydawnictwo Oświatowe, 2005, ISBN 978-83-7432-052-8,
- Przez niedomknięte drzwi: opowiadania, Black Unicorn, 2010, ISBN 978-83-60616-90-1,
- Kto ma klucza od Góry?, Wydawnictwo Astrum, 2018, ISBN 978-83-7277-907-6.
Przypisy
- a b c d e Aleksandra Pijanowska-Adamczyk – Dolnośląski Oddział Związku Literatów Polskich [dostęp 02.10.2024 r.]
- a b Aleksandra Pijanowska-Adamczyk (1922-2022) – Dolnośląski Oddział Związku Literatów Polskich [dostęp 02.10.2024 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Mirella von Chrupek | Izabela Kawczyńska | Lucyna Owsińska | Henryk Epstein | Halina Usielska-Pełech | Agnieszka Więdłocha | Jacek Korcelli | Janusz Petelski | Kazimierz Wecel | Mirosława Krajewska-Stępień | Monika Stanisławska-Pitoń | Honorata Chróścielewska | Dora Rawska-Kon | Kamil Łazikowski | Maciej Korwin (reżyser) | Rachela Wolińska | Roman Ryterband | Piotr Stachlewski | Maks Haneman | Samuel HirszenbergOceń: Aleksandra Pijanowska-Adamczyk