Lew Holenderski

---

Życiorys

Holenderski pochodził z rodziny kupiecko-fabrykanckiej, która częściowo przeszła proces asymilacji. W swojej młodości uzyskał wykształcenie w rosyjsko-polskiej szkole handlowej, mieszczącej się w Łodzi. Jego ścieżka edukacyjna obejmowała również studia z zakresu finansów, które odbył w Niemczech oraz Szwajcarii. W trakcie lat studenckich aktywnie angażował się w żydowski ruch robotniczy, przyłączając się do ruchów związanych z socjalistycznym syjonizmem w Rosji.

W 1915 roku powrócił do Łodzi, gdzie osiedlił się w pasażu Szulca 4. Wówczas to założył żydowskie stowarzyszenie edukacyjne, mające na celu wspieranie lokalnej społeczności. W czasie I wojny światowej odegrał kluczową rolę jako jeden z sygnatariuszy petycji, która uzyskała 30 tysięcy podpisów. Petycja ta została skierowana do niemieckich władz okupacyjnych w Łodzi, postulując utworzenie publicznej szkoły żydowskiej.

Był przewodniczącym łódzkiego oraz ogólnopolskiego Towarzystwa Borochowa, które zajmowało się zakładaniem szkół Borochowa w Polsce. Holenderski był także współzałożycielem żydowskiej spółdzielni pracy, mającej na celu wspieranie lokalnej gospodarki. W latach 1916–1939 pełnił funkcję przewodniczącego partii Poalej Syjon. Od 1917 roku był radnym w Radzie Miejskiej w Łodzi, gdzie działał w komisji pracy. Jego aktywności w radzie koncentrowały się głównie na pomocy dla klasy robotniczej, walką z bezrobociem oraz postulowaniem świeckiej edukacji w łódzkich szkołach.

Holenderski dbał o zapewnienie możliwości nauczania dzieci żydowskich w jidysz. W trakcie obrad Rady Miejskiej niejednokrotnie zabierał głos w jidysz, co narażało go na krytykę. Był także członkiem gminy żydowskiej, a w łódzkim magistracie w Wydziale Szkolnictwa angażował się w organizację kursów wieczorowych, pracując przy Stowarzyszeniu Pracowników Handlowych Żydów „Wzajemna Pomoc”, gdzie pełnił również rolę sekretarza. W 1922 roku wystartował w wyborach do Sejmu z ramienia partii Poalej Syjon.

Współpracował z gazetą „Arbeter-Cajtung” w Warszawie w latach 1913–1939, a także był współredaktorem „Lodżer Arbeter” w latach 1933–1938. Twórczość jego obejmowała publikacje pod pseudonimami: „Arje”, „Lejb” oraz „Wiktor”. We wrześniu 1939 roku, w obawie przed niemiecką okupacją Łodzi, uciekł do Warszawy. Po zajęciu stolicy przez Niemców powrócił do Łodzi, gdzie został aresztowany i deportowany do KL Dachau oraz KL Oranienburg, w którym poniósł śmierć.

---

Oceń: Lew Holenderski

---