Maria Wiercińska


Maria Wiercińska, ur. 27 lutego 1902 roku w Łodzi, a zmarła 11 grudnia 1976 roku w Warszawie, pozostaje w pamięci jako wybitna polska aktorka oraz reżyserka. Jej wszechstronność obejmowała nie tylko teatr, ale również telewizję i radio, gdzie pozostawiła niezatarte ślady.

Wiercińska była osobą, która z pasją poświęciła się sztuce, tworząc niezapomniane role i ambitne inscenizacje, które przyczyniły się do wzbogacenia polskiego życia kulturalnego.

Pochodzenie i wykształcenie

Maria Wiercińska przyszła na świat w rodzinie lekarza Stanisława Serkowskiego oraz Władysławy z Frankowskich. W 1915 roku rozpoczęła naukę w Gimnazjum im. Cecylii Plater-Zyberkówny w Warszawie, gdzie kształciła się aż do momentu ukończenia szkoły. W 1920 roku z powodzeniem zdała egzamin maturalny, co otworzyło przed nią kolejne możliwości edukacyjne.

W kolejnym roku, od 15 sierpnia do 1 listopada 1920, pracowała jako sanitariuszka w szpitalu wojskowym Polskiego Czerwo­nego Krzyża, pełniąc ważną rolę w czasach niepokoju. Styczeń 1921 to moment, w którym rozpoczęła swoje studia na Wydziale Filozofii Uniwersytetu Warszawskiego, co było kolejnym krokiem w jej edukacyjnej karierze.

W tym samym okresie Maria swoją pasję artystyczną rozwijała na Kursach Wokalno-Dramatycznych H.J. Hryniewieckiej, gdzie spędziła rok, doskonaląc swoje umiejętności. We wrześniu 1922 roku podjęła naukę w Instytucie Reduty, do którego została przyjęta razem z grupą studentów Koła Sztuki Dramatycznej, prowadzoną przez Edmunda Wiercińskiego. W 1925 roku, 24 lipca, poślubiła Edmunda i przyjęła jego nazwisko, co otworzyło nowy rozdział w jej życiu.

Kariera aktorska

Maria Wiercińska, utalentowana aktorka, rozpoczęła swoją przygodę z teatrem w 1925 roku, kiedy to przystąpiła do zespołu Reduty, działającego w Warszawie oraz Wilnie. W sezonie 1924/1925 objęła członkostwo w kierownictwie Teatru Reduty, co było ważnym krokiem w jej karierze.

W kolejnych latach, w 1925 roku, brała udział w występach Reduty na Łotwie, występując w takich miejscach jak Ryga, Dźwińsk oraz Rzeczyca. Jej talent przyciągał uwagę, co umożliwiło jej rozwój kariery poza granicami Polski.

W wrześniu 1927 roku, Wiercińska, wraz z grupą byłych aktorów, dołączyła do Teatru Nowego w Poznaniu. Ten okres był wyjątkowo dynamiczny, gdyż w teatrze tym często wystawiano sztuki na wyjazdach, co umożliwiło jej grę w wielu ponownych produkcjach.

Teatr Nowy, z Marią Wiercińską w składzie, miał swoją obecność także w takich miastach jak Gniezno, Bydgoszcz, Toruń, Łódź oraz Warszawa. W 1928 roku, artystka przeniosła się do Teatru Miejskiego w Łodzi, gdzie kontynuowała swoje występy.

W latach 1930–1933 oraz 1934–1939, Wiercińska była związana z teatrami kierowanymi przez Leona Schillera. Jej kariera w tym okresie wiązała się z około czterdziestoma rolami, które zagrała do wybuchu II wojny światowej, co czyniło ją jedną z bardziej znanych postaci teatralnych tamtych czasów.

Kariera naukowa

W latach 1936–1939 Maria Wiercińska prowadziła naukę recytacji wierszy na Wydziale Aktorskim PIST-u, co świadczy o jej zaangażowaniu w rozwój sztuki aktorskiej. W 1938 roku objęła stanowisko przewodniczącej jury konkursu recytatorskiego organizowanego przez YMCA. Jej działalność artystyczna była także widoczna w 1939 roku, kiedy to jako recytatorka brała udział w ogólnopolskim zjeździe pisarzy na Zaolziu.

W czasie II wojny światowej, w trudnych warunkach okupacyjnych, pracowała w Warszawie jako nauczycielka. W latach 1940–1941 uczyła w Szkole Mechanicznej R. Wolframa, a w latach 1941–1944 w Miejskiej Szkole Baletowej. W tym okresie prowadziła również zajęcia z recytacji wierszy na tajnych kursach PIST-u, co było niezwykle ważne dla zachowania kultury i sztuki w ciężkich czasach. Uczyła języka polskiego oraz techniki wyrazistości scenicznej, a także organizowała zajęcia świetlicowe w różnych szkołach. Nadto, prowadziła prywatne lekcje z zakresu retoryki i recytacji.

Po wojnie, od jesieni 1952 roku do maja 1970 roku, Maria Wiercińska uczyła w warszawskim PWST na Wydziałach reżyserskim i aktorskim. W dniu 1 lipca 1956 roku uzyskała tytuł profesora nadzwyczajnego, a od 27 listopada 1958 roku była profesorem zwyczajnym. Przez pewien czas, od 15 lutego 1957 roku (oficjalnie od 1 kwietnia) do 1 września 1961 roku, pełniła także funkcję dziekana wydziału aktorskiego, co stanowiło kolejne potwierdzenie jej autorytetu i wpływu w polskim środowisku artystycznym.

Kariera radiowa

Maria Wiercińska rozpoczęła swoją karierę artystyczną, przystępując do zespołu Teatru Wojska Polskiego w Łodzi, co miało miejsce 1 sierpnia 1945 roku. W tym pierwszym sezonie pełniła rolę kierownika estrady poetyckiej, gdzie zrealizowała dwa z przygotowanych programów, takich jak „Na gruzach dom” oraz „Listy Chopina”. Równocześnie, jej zaangażowanie w edukację było nie mniej znaczące, gdyż do 1949 roku wykładała na wszystkich wydziałach łódzkiego Państwowego Instytutu Sztuki Teatralnej i PWST.

W latach 1946–1947 Wiercińska zrealizowała pięć słuchowisk radiowych, między innymi „Prometeusza w okowach” oraz „Wandę” autorstwa C. K. Norwida, co ukazuje jej różnorodność twórczą. Następne lata spędziła w Teatrach Dramatycznych we Wrocławiu, gdzie od 1949 do 1952 roku pełniła funkcję kierownika działu recytacji, a w ostatnim sezonie objęła stanowisko reżysera.

Jej osiągnięcia zostały dostrzegane na szerszym forum, a 19 stycznia 1955 roku, na wniosek Ministra Kultury i Sztuki, wyróżniono ją Medalem 10-lecia Polski Ludowej. Po zakończeniu swojej aktywności artystycznej, Maria Wiercińska znalazła spokój w grobie rodzinnym, gdzie spoczywa razem z mężem Edmundem na cmentarzu Wojskowym na Powązkach (kwatera B2-7-27).

Spektakle Teatru Tv

Maria Wiercińska była znaną postacią w polskim teatrze, której praca obejmowała wiele znakomitych spektakli telewizyjnych. Poniżej przedstawiamy niektóre z jej najważniejszych realizacji:

  • 1957 – Śluby panieńskie – reżyseria,
  • 1962 – Sześć postaci w poszukiwaniu autora – reżyseria,
  • 1963 – Wielki człowiek do małych interesów – reżyseria,
  • 1964 – Wieczór trzech króli albo co chcecie – reżyseria,
  • 1967 – Ojciec – reżyseria,
  • 1968 – Eurydyka – reżyseria.

Każda z tych produkcji miała znaczący wpływ na rozwój polskiej sceny teatralnej oraz telewizyjnej i poziom artystyczny realizacji Teatru TV.

Przypisy

  1. Miejsce pochówku. [dostęp 06.09.2018 r.]
  2. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.

Oceń: Maria Wiercińska

Średnia ocena:4.48 Liczba ocen:19