Andrzej Czulda

---

Życiorys

Andrzej Czulda to postać niezwykle zasłużona dla polskiej kinematografii. UkończyłPaństwową Wyższą Szkołę Filmową, Telewizyjną i Teatralną im. Leona Schillera w Łodzi, a swoją karierę rozpoczął w Wytwórni Filmów Oświatowych, w której pracował od 1979 do 2010 roku. Następnie, w latach 2012–2017, był związany z Muzeum Kinematografii w Łodzi.

Debiutował jako samodzielny reżyser w 1984 roku, jednocześnie pisząc scenariusze do swoich filmów. W ciągu swojej kariery miał okazję współpracować z wieloma renomowanymi artystami, w tym z Janem Jakubem Kolskim, Leszkiem Skrzydło i Andrzejem Sapiją. Tematyka jego filmów często oscyluje wokół historii, kultury oraz sztuki.

Oprócz działalności reżyserskiej, jest autorem książki „Za kurtyną pamięci. Trójwyznaniowy Cmentarz Stary w Łodzi”, wydanej przez Muzeum Kinematografii w 2014 roku. Współpracował również przy redakcji książek takich jak „Jerzy Kawalerowicz. Malarz X Muzy” (2012), „Bogdan Sölle. Zapiski scenografa” (2014) oraz „Janusz Morgenstern. Musi zostać rysa” i „Jerzy Wójcik. Sformowana energia”, które również wyszły dzięki Muzeum Kinematografii.

W latach 1997–2002 był ekspertem w Agencji Produkcji Filmowej przy Komitecie Kinematografii, a także zostawił swój ślad jako członek SFP i ZAPA. W latach 2007–2011 pełnił funkcję sekretarza Łódzkiego Oddziału Stowarzyszenia Filmowców Polskich, a następnie od 2012 do 2018 roku był wiceprzewodniczącym tej organizacji.

W 2019 roku Andrzej Czulda został uhonorowany Srebrnym Medalem „Zasłużony Kulturze Gloria Artis”, co potwierdza jego znaczący wkład oraz zaangażowanie w rozwój polskiej kultury filmowej.

Wyróżnienia

Andrzej Czulda to uznawany twórca filmowy, który zdobył liczne nagrody oraz wyróżnienia za swoją twórczość. Poniżej przedstawiamy listę niektórych z jego osiągnięć:

• nagroda Europejskiej Federacji Prasy Turystycznej na XXVII Międzynarodowym Festiwalu Filmów Krótkometrażowych za film Kalisz poprzez wieki – Kraków 1990,
• nagroda Rektora Akademii Sztuk Pięknych na I Przeglądzie Filmu Naukowego za film Barok krakowski – Kraków 1997,
• puchar Prezydenta Miasta Krakowa na III Przeglądzie Filmu Naukowego za film Złota jesień krakowskiego średniowiecza – Kraków 2001,
• nagroda Dziennika Rzeczpospolita na VIII Ogólnopolskim Niezależnym Przeglądzie Form Dokumentalnych „Nurt” za film Wpinanie księżyca – Kielce 2002,
• nagroda Prezesa Stowarzyszenia Filmowców Polskich na XVIII Festiwalu Mediów „Człowiek w Zagrożeniu” za film Bajki z krainy pieców – Łódź 2008,
• I nagroda na Międzynarodowym Festiwalu Filmów Dokumentalnych „Procinema Dokument 2009” w Łodzi za film Bajki z krainy pieców,
• II nagroda na XXV Międzynarodowym Katolickim Festiwalu Filmów i Multimediów w kategorii filmów dokumentalnych Niepokalanów 2010 za film Bajki z krainy pieców,
• Nagroda Specjalna ufundowana przez SIGNIS Białoruś na XXV Międzynarodowym Katolickim Festiwalu Filmów i Multimediów Niepokalanów 2010 za film Bajki z krainy pieców,
• wyróżnienie w kategorii Polskich Filmów powyżej 40 min. na II Międzynarodowym Festiwalu Filmów Dokumentalnych TRANZYT Poznań 2010 za film Bajki z krainy pieców.

Współrealizacje filmowe

Andrzej Czulda uczestniczył w licznych produkcjach filmowych, które koncentrowały się na różnorodnych tematycznych aspektach. Oto niektóre z nich:

• jak mnie kochasz,
• pożary szpitala (część 2 i 3),
• tajne nauczanie,
• zrób to sam,
• byliśmy nie tylko świadkami,
• praca hodowlana nad trzodą,
• na łuku oparta,
• szpital sercem budowany,
• luteranizm. kościół ewangelicko-augsburski,
• elektrownia bełchatów,
• polska niepodległa 1918,
• przepis na urodę,
• przyczyny wypadków w rolnictwie,
• zaczarowane koło zaprzeczeń,
• gniezno znaczy gniazdo,
• geneza i rozwój bazyliki,
• dzieje orła białego,
• centrala telefoniczna,
• wspomnienie o „skamandrze”,
• kultura polski piastów,
• heweliusz z cyklu „wehikuł czasu”,
• jest takie miejsce…,
• bajka z auschwitz,
• słowiański świt (część 1),
• korona pierwszych piastów (część 2),
• krzywousty i jego synowie (część 3),
• królestwo bez korony (część 4),
• koniec dynastii (część 5),
• jagiellonowie 1500–1548 zygmunt stary (część 8),
• jagiellonowie 1548–1572 zygmunt august (część 9),
• między złotym a srebrnym wiekiem (część 10),
• wiek srebrny (część 11).

Własne realizacje filmowe

Andrzej Czulda jest twórcą, który ma na swoim koncie szereg interesujących projektów filmowych, które dokumentują oraz eksplorują różnorodne aspekty naszej kultury i historii. Poniżej przedstawiamy listę jego własnych realizacji, które pokazują niewątpliwie szeroki wachlarz jego zainteresowań oraz umiejętności.

• Dębno Lubuskie w 40-leciu PRL,
• Sport gorzowski część 1 i 2,
• Kalisz poprzez wieki,
• Lublin moje miasto,
• Babunia,
• Wieluń – miasto na królewskim szlaku,
• I Rozbiór Polski,
• Od nadziei do upadku – II i III rozbiór Polski,
• Krakowskie teledyski barokowe,
• Zaczarowany krąg…,
• Cykl Krakowskie oblicza kultury:
• Złota jesień krakowskiego średniowiecza,
• Krakowskie oblicza renesansu i manieryzmu,
• Barok krakowski,
• Wpinanie księżyca,
• Stefan Pogonowski,
• Cmentarz Orląt,
• Święto Wojska Polskiego,
• Bajki z krainy pieców…,
• Nekropolis. Łódzkie „trójprzymierze cieni”…,
• Perskie ocalenie,
• Partytura w głowie (2024).

Te dzieła filmowe nie tylko bawią, ale także edukują oraz skłaniają do refleksji nad historią Polski i jej wieloma aspektami kulturowymi.

---

Oceń: Andrzej Czulda

---