Władysław Neuman

---

Życiorys

Władysław Neuman był aktywny w Polskiej Partii Socjalistycznej już od czasów studenckich. W trakcie I wojny światowej pełnił funkcję sekretarza delegata Naczelnego Komitetu Narodowego w Rapperswilu. Dodatkowo był referentem w Polskim Biurze Prasowym w latach 1915-1917. Właśnie w tym okresie nawiązał bliską znajomość z Gabrielem Narutowiczem. Po zakończeniu działań wojennych, od stycznia 1918, pracował w podległej Radzie Regencyjnej Misji Polskiej w Berlinie. W Ministerstwie Spraw Zagranicznych RP zadebiutował 17 grudnia 1918 jako sekretarz poselstwa w Szwajcarii, a następnie, od lipca 1919, był sekretarzem poselstwa w Sztokholmie, a także chargé d’affaires w Tallinnie od 1920 do listopada 1922.

W wyniku czystek politycznych, sprowokowanych przez Mariana Seydę w roku 1923, Neuman został zwolniony z Ministerstwa, jednak powrócił do pracy dzięki Aleksandrowi Skrzyńskiemu, który przywrócił go do służby w 1924. W dniu 1 stycznia 1925 został mianowany radcą legacyjnym oraz kierownikiem Biura Prasowego Poselstwa RP w Rydze. Następnie, 1 kwietnia 1927, został przeniesiony do Ambasady RP w Paryżu, gdzie od sierpnia 1928 zajmował stanowisko radcy poselstwa, a od kwietnia 1930 radcy ambasady, odpowiedzialnego za dział kultury i prasy. Choć był gorącym zwolennikiem Józefa Piłsudskiego, jego rola jako mediatora PPS w sprawie Gabriela Czechowicza doprowadziła do czasowej niełaski.

Neuman pełnił rolę posła w Oslo od 1931 do 1942, gdzie zdobył znaczącą pozycję wśród dyplomatów i zyskał osobistą przyjaźń króla Haakona VII. W 1930 roku został autorem memoriału, w którym sprzeciwiał się pacyfikacji wsi ukraińskich w Małopolsce Wschodniej. Protestował także przeciwko umieszczaniu działaczy politycznych w obozie utworzonym w 1934 roku w Berezie Kartuskiej. Uważał, że niedopuszczenie Żydów do Obozu Zjednoczenia Narodowego było błędem. W latach 1942-1945 był posłem w Meksyku. Pełnił również funkcję Szefa Kancelarii Cywilnej Prezydenta RP Władysława Raczkiewicza w okresie od 6 do 23 sierpnia 1941 roku.

W Londynie dołączył do grupy opozycyjnej wobec generała Władysława Sikorskiego, w której brali udział tacy politycy jak Adam Pragier, Adam Ciołkosz, Lidia Ciołkosz, oraz Zygmunt Nagórski. Jego działalność doprowadziła do odwołania go z funkcji posła przy rządzie emigracyjnym w Londynie w 1942 roku, a następnie został wysłany na nową placówkę do Meksyku, gdzie zaangażował się w publiczne konfrontacje z ambasadorem sowieckim Konstantinem Umanskim.

Jego zasługi zostały uhonorowane przyznaniem odznaczeń, w tym Orderu Odrodzenia Polski, Medalu Dziesięciolecia Odzyskanej Niepodległości, estońskiego Orderu Krzyża Wolności II klasy, norweskiego Orderu św. Olafa I klasy oraz francuskiego Orderu Legii Honorowej. W życiu prywatnym był żonaty i miał dwie pasierbice. Nieoficjalnie uchodził za wolnomularza.

Bibliografia, linki

Oto wybrane pozycje bibliograficzne dotyczące Władysława Neumana, które mogą być cennym źródłem informacji.

• Neuman Władysław, [w:] Kto był kim w Drugiej Rzeczypospolitej. Warszawa 1994, wyd. BGW, ISBN 83-7066-569-1, s. 106,
• Alina Szklarska-Lohmannowa, Neuman Władysław (1893-1945) w: Polski Słownik Biograficzny t. XXII/1977 wersja elektroniczna.

---

Oceń: Władysław Neuman

---