Las Łagiewnicki

---

Pochodzenie nazwy i kontekst historyczny

Nazwa Lasu Łagiewnickiego wywodzi się od osady Łagiewniki, która najprawdopodobniej powstała już w XI wieku. Pełniła ona służebną rolę wobec grodu zlokalizowanego w Zgierzu. Sama nazwa osady pochodzi od specjalnych naczyń, zwanych łagwiami (łągwiami), wytwarzanych z drewna i skóry, służących do przechowywania oraz transportu napojów. W późniejszym okresie, wieś ta stała się własnością szlachecką, a także otoczona była ziemią przez takie rody jak Łagiewniccy (od drugiej połowy XVI wieku), Bełdowscy oraz Żelescy (w XVII wieku), Stokowscy, Karnkowscy, Zawiszowie i Zarębowe (w XVIII–XIX wieku). Od 1886 roku Łagiewniki znalazły się w rękach baronów Heinzlów, spolszczonych Niemców, którzy postanowili wznieść na miejscu dawnego dworu pałac.

Na terenach lasu miały miejsce istotne wydarzenia historyczne. W roku 1863 stacjonowali tutaj powstańcy, dowodzeni przez J. Sawickiego, a następnie przez Józefa Dworzaczka. To oni stoczyli krwawą bitwę pod Dobrą. Kolejnym ważnym momentem był 18 czerwca 1905 roku, gdy agitatorzy Polskiej Partii Socjalistycznej poprowadzili manifestujących od kaplicy św. Antoniego w kierunku Bałuckiego Rynku. Kilka dni później w Łodzi miało miejsce pierwsze w imperium carskim powstanie zbrojne robotników, które miało miejsce w dniach 22–24 czerwca. W okresie II wojny światowej, Las Łagiewnicki stał się miejscem kilku egzekucji, które zostały przeprowadzone przez hitlerowców.

Położenie i charakterystyka lasu

Las Łagiewnicki znajduje się w północno-wschodniej części Łodzi, obejmując obszar wynoszący 1 205,45 ha. Granice tego miejsca wytyczają ulice i osady: od zachodu sąsiaduje z ul. Łagiewnicką, od południa łączy się z osadą Rogi oraz Osiedlem Powstania 1863 r., wschód ograniczają osady Modrzew, Moskule i Łodzianka, natomiast od północy sąsiaduje z osadą Skotniki. Jego lokalizacja zbiegają się również z granicą administracyjną miasta Łodzi.

Ten las, będący jednym z niewielu obszarów o charakterze naturalnym, stanowi pozostałość po niegdyś istniejącej Puszczy Łódzkiej, która istniała na tym terenie jeszcze 200 lat temu. Charakteryzuje się zróżnicowanym krajobrazem wyżynnym, którego wysokości wznoszą się od 215 do 260 m n.p.m.

Cały kompleks leży w dorzeczu Bzury, która swój początek ma u podnóża Wzgórz Łagiewnickich. Dawniej Bzura miała swoje naturalne źródła na terenach osiedla willowo-letniskowego Rogi, jednak obecnie te obszary powoli tracą swoje pierwotne cechy. Regularne koryto tej rzeki można zaobserwować jedynie od przepustu drogowego pod ul. Strykowską, a stały przepływ zaczyna się dopiero poniżej ul. Boruty, gdzie rosnąca struga zasila małe stawiki pomiędzy ul. Boruty a ul. Wycieczkową.

Na dalszym odcinku Bzura płynie ku zachodowi, tworząc trzy większe zbiorniki wodne w Arturówku. Te stawy, malowniczo ulokowane wśród lasu, stały się fundamentem największej w Łodzi bazy rekreacyjno-wypoczynkowej, w tym przystani kajakowo-wioślarskiej. Po stawach w Arturówku Bzura zmienia swój przebieg na północ, a w okolicach Marianki przyjmuje wody innej małej rzeczki – Łagiewniczanki, będącej pierwszym prawobrzeżnym dopływem tego kompleksu leśnego.

Flora i fauna

Badania prowadzone przez botaników z Łodzi ujawniły niesamowitą różnorodność roślinności w Lesie Łagiewnickim, gdzie stwierdzono aż 542 gatunki roślin naczyniowych. W tym bogactwie wyróżnia się 101 gatunków drzew oraz krzewów. Dodatkowo, mykolodzy oceniają liczbę gatunków grzybów w tym obszarze na około 1000.

W dominacji flora ta charakteryzuje się przeważającą obecnością dębów zarówno szypułkowych, jak i bezszypułkowych, które obejmują 42% powierzchni lasu. Sosna zwyczajna zajmuje 27%, podczas gdy brzoza brodawkowata ma udział 20%. Pozostałe gatunki obejmują: 4% świerków pospolitych, 3% grabów pospolitych, a w dalszej kolejności znajdują się modrzewie, olsze oraz buk zwyczajny. W lesie występują także klony zwyczajne i lipy drobnolistne, a także jodły, sosny czarne i daglezje zielone.

Średni wiek drzewostanu w Lesie Łagiewnickim wynosi zaledwie około 80 lat, aczkolwiek w centralnej oraz północno-zachodniej części lasu można znaleźć dęby, które mają już dwustuletnie korony. Co więcej, wśród krzewów najbardziej rozpowszechnionych znajdują się: czeremcha zwyczajna, kruszyna pospolita, kalina koralowa, szakłak pospolity oraz leszczyna i bez czarny.

Również fauna tego obszaru zaskakuje bogactwem. Szereg badań wykazał obecność 500 gatunków owadów, które w tym wliczają 21 gatunków motyli. Ponadto w lesie zaobserwowano 115 gatunków ptaków, 25 gatunków ssaków oraz 15 gatunków ryb, co czyni go niezwykle cennym miejscem dla różnorodności biologicznej.

Ochrona przyrody

Aby zwiększyć popularność Lasu Łagiewnickiego oraz zadbać o jego ochronę przed nadmiernym odwiedzaniem, wprowadzono wiele działań od roku 1965. W tym celu stworzono liczne szlaki piesze oraz rowerowe, a także ścieżki przyrodniczo-leśne. Na terenie lasu umieszczono także tablice, które informują o zabytkach i historii poszczególnych miejsc w tej okolicy.

W 1996 roku z niektórej części lasu utworzono rezerwat przyrody Las Łagiewnicki, którego powierzchnia wynosi 69,85 ha. Głównym celem ochrony w tym rezerwacie jest kompleks naturalnych fitocenoz, które obejmują różne formy grądu i dąbrowy świetlistej. To cenny obszar, który zasługuje na szczególną uwagę.

W dniu 31 grudnia 1996 roku niemal cały kompleks lasu został włączony do Parku Krajobrazowego Wzniesień Łódzkich, który rozciąga się pomiędzy Łodzią, Strykowem i Brzezinami. Ochrona tego obszaru jest nie tylko istotna dla lokalnej przyrody, ale również dla mieszkańców, którzy mogą korzystać z bogactwa tego pięknego miejsca.

Zabytki

W okolicy Lasu Łagiewnickiego można odnaleźć wiele interesujących zabytków oraz atrakcji, które przyciągają zarówno mieszkańców, jak i turystów.

• Pałac Ludwika Heinzla, piękna rezydencja, która zachwyca swoim architektonicznym stylem,
• Klasztor oo. Franciszkanów, miejsce o bogatej historii, sprzyjające medytacji i refleksji,
• Kapliczki św. Rocha i św. Antoniego, które stanowią nieodłączny element lokalnego krajobrazu,
• Cmentarz w Łodzi-Łagiewnikach, którego historia sięga wielu lat wstecz i stanowi ważny element dziedzictwa kulturowego regionu,
• Żółty szlak w Lesie Łagiewnickim, wiodący przez malownicze tereny, idealny dla miłośników pieszych wędrówek,
• Niebieski szlak w Lesie Łagiewnickim, oferujący piękne widoki oraz możliwość obcowania z naturą,
• Festiwal Muzyki w Starym Klasztorze, odbywający się cyklicznie, przyciągający fanów muzyki i kultury,
• Łódzki Klub Jeździecki, który łączy pasjonatów jazdy konnej i sportów jeździeckich.

Te unikalne miejsca oraz wydarzenia sprawiają, że Las Łagiewnicki tętni życiem i oferuje różnorodne możliwości spędzania czasu w sposób aktywny i kulturalny.

---

Oceń: Las Łagiewnicki

---