Bałucki Rynek to niezwykle ważny plac, usytuowany w południowej części łódzkich Bałut. Jego historia zaczyna się około 1850 roku, kiedy to zainaugurowano funkcjonowanie tego miejsca jako centralnego punktu Bałut Nowych.
Na Bałuckim Rynku krzyżują się kluczowe trakty, w tym trasy zgierska i łagiewnicka, a także przebiega szosa Aleksandrowska, co sprawia, że jest on ważnym punktem komunikacyjnym w tej części miasta. Ta centralna lokalizacja przyczyniła się do rozwoju społeczności i handlu w regionie.
Historia
W drugiej połowie XIX wieku, dokładnie w latach 50., właściciel terenów, na których planowano stworzenie rynku, August Zawisza, postanowił zainicjować powstanie osady fabrycznej – Bałuty Nowe. Inspirując się sąsiednimi miejscowościami, takimi jak Konstantynów, Ozorków czy Aleksandrów, Zawisza zlecił Maciejowi Jarmolińskiemu, nadleśnemu Lasów Rządowych Leśnictwa Wyszków, rozkolonizowanie tych obszarów dla osadników.
Jarmoliński, 22 października 1857 roku, podpisał akt kolonizacyjny z Ickiem Bławatem i Ickiem Birencwajgiem, którzy byli handlarzami oraz posiadaczami domów na Starym Mieście. Dzięki temu stali się oni administratorami tych ziem. Serce osady, czyli Bałucki Rynek, zyskało znaczenie ze względu na swoje położenie; zbiegały się tam szosa aleksandrowska oraz stary i nowy trakt zgierski, co czyniło go najbardziej ruchliwym punktem całej nowej osady. Nowi nabywcy parceli w okolicy rynku mieli obowiązek budowy murowanych domów, a Zawisza z kolei zobowiązał się do postawienia studni z pompą na środku centralnego placu.
W ciężkich latach, między 1863 a 1866, Bałucki Rynek stał się miejscem egzekucji powstańców styczniowych, którzy byli skazani przez łódzki sąd wojenny oraz naczelnika wojennego Łodzi, Aleksandra von Broemsena. Te tragiczne wydarzenia odcisnęły swoje piętno na historii tego miejsca.
Okres II wojny światowej, od 1940 do 1944 roku, przyniósł Bałuckiemu Rynkowi nowe wyzwania. Znajdował się on w obrębie getta, nosząc nazwę Baluter Ring. W tym czasie funkcjonowały tam zarówno urzędy niemieckie, jak i żydowskie. Rynek był odizolowany od reszty getta, a dostęp do niego był możliwy jedynie po okazaniu przepustki. Na placu zlokalizowana była siedziba ekspozytury niemieckiego zarządu getta (Gettoverwaltung), nadzorowana przez Hansa Biebowa, który był zwierzchnikiem Chaim Rumkowskiego z żydowską administracją getta. W barakach zgromadzone były biura Przełożonego Starszeństwa Żydów oraz Centralny Sekretariat, który zarządzał wydatkami w getcie. Warto wspomnieć, że od 1 października 1940 roku, w tym miejscu zaczęło funkcjonować również Centralne Biuro Resortów Pracy. Niestety, po wojnie baraki te zostały zlikwidowane.
W XXI wieku, w latach 2008-2010, Bałucki Rynek przeszedł odrodzenie, na które to zbudowano nowoczesną halę targową. Powstało tam 270 stoisk, które zajmują łącznie 4 tysiące metrów kwadratowych powierzchni handlowej, co jeszcze bardziej podkreśliło znaczenie tego miejsca w obecnych czasach.
Przypisy
- Getto Łódzkie, Litzmannstadt Getto [online], lodzgetto.pl [dostęp 27.10.2024 r.]
- MirosławM. Jaskulski MirosławM., MarekM. Stoliński MarekM., JanJ. Gromski JanJ., Bałuty nasza mała ojczyzna, Bałucki Ośrodek Kultury, 2016, ISBN 978-83-61579-31-1, OCLC 1020475471 [dostęp 07.08.2022 r.]
- a b WłodzimierzW. Wrzesiński WłodzimierzW., Baron kurlandzki, „Ziemia Łódzka” (2 (170)), luty 2016, ISSN 1640-9337.
- Hala na Bałuckim Rynku już otwarta [online], Łódź Nasze Miasto, 24.03.2010 r. [dostęp 06.09.2022 r.]
- Ilustrowana encyklopedia historii Łodzi: poznaj dzieje swojego miasta. Druga połowa XIX wieku. Czasy wielkiego kapitału, Urząd Miasta Łodzi. Biuro Analiz Medialnych i Wydawnictw, 2010 [dostęp 09.11.2021 r.]
- Centrum Dialogu – Bałucki Rynek.
- Zamiast wstępu – Urząd Miasta Łodzi.
Pozostałe obiekty w kategorii "Ulice i place":
Ulica 6 Sierpnia w Łodzi | Ulica Stanisława Przybyszewskiego w Łodzi | Plac Komuny Paryskiej w Łodzi | Aleja Gwiazd w Łodzi | Aleja Jana Pawła II w Łodzi | Aleja Włókniarzy w Łodzi | Rondo Solidarności w Łodzi | Plac Katedralny w Łodzi | Plac Władysława Reymonta w Łodzi | Plac Wolności w Łodzi | Aleja Władysława Bartoszewskiego w Łodzi | Aleja Unii Lubelskiej w Łodzi | Aleja Adama Mickiewicza w Łodzi | Plac Niepodległości w Łodzi | Ulica Zgierska w Łodzi | Ulica Wycieczkowa w Łodzi | Ulica Wschodnia w Łodzi | Ulica Telefoniczna w Łodzi | Ulica Tamka w Łodzi | Ulica Rewolucji 1905 roku w ŁodziOceń: Bałucki Rynek