Plac Wolności w Łodzi

Ulice i place

Plac Wolności, znany wcześniej jako „Rynek Nowego Miasta”, jest kluczowym punktem w urbanistycznym krajobrazie Łodzi. Jest on centralnym placem miasta, z którego rozciągają się ważne szlaki komunikacyjne oraz przestrzenie publiczne. Zlokalizowany u północnego wylotu ul. Piotrkowskiej, plac ten stanowi nie tylko centrum życia towarzyskiego, ale także historycznego.

Warto zaznaczyć, że Plac Wolności łączy ze sobą istotne ulice, co nadaje mu charakter miejsca spotkań. W kierunku północnym biegnie ulica Nowomiejska, natomiast na zachodzie przylega do niego ulica Legionów. Od wschodu graniczy z ulicąPomorską, co czyni go idealnym punktem do odkrywania innych atrakcji tego pięknego miasta.

Historia

Historia Placu Wolności w Łodzi sięga roku 1823, kiedy to został on wytyczony jako rynek nowo powstającej osady sukienniczej znanej jako „Nowe Miasto”. Miał on kluczową lokalizację, leżąc na skrzyżowaniu ważnych traktów komunikacyjnych, w tym traktu piotrkowskiego, który biegł z północy na południe oraz ul. Średniej, dzisiaj podzielonej na ul. Pomorską i ul. Legionów, biegnącej ze wschodu na zachód. Co ważne, rynek przyjął formę regularnego ośmiokąta.

W odróżnieniu od pierwotnego rynku Łodzi, zlokalizowanego 450 metrów na północ, nowy rynek wkrótce zyskał miano Rynku Nowego Miasta. W 1863 roku znaczna część okolicznych ulic została nazwane: północny odcinek traktu piotrkowskiego od Rynku Nowego Miasta do Starego Rynku otrzymał nazwę ul. Nowomiejskiej, natomiast ulica prowadząca na zachód została nazwana Konstantynowską. „Nowe Miasto” otoczone było z każdej strony przez ulice: Zachodnia, Północna, Wschodnia oraz Południowa.

W samym sercu rynku umiejscowiono miejskie targowisko, które początkowo integrowało społeczność lokalną. W 1827 roku obok rynku zbudowano Ratusz Miejski, a również kościół ewangelicki Św. Trójcy, które były pierwszymi reprezentacyjnymi budynkami tej części Łodzi. Z chwilą postawienia budynku szkoły powiatowej w 1857 roku, dzisiaj znanego jako Muzeum Archeologiczne i Etnograficzne, rynek zyskał na znaczeniu.

W 1898 roku, Rynek Nowego Miasta zintegrował się z nowoczesnością, gdy dotarła tam komunikacja tramwajowa, co stanowiło istotny krok w kierunku przekształcenia targowiska w reprezentacyjną przestrzeń miejską. W momencie, gdy Polska odzyskała niepodległość w 1918 roku, rynek zyskał nową nazwę: Plac Wolności. Kolejnym ważnym wydarzeniem było postawienie w 1930 roku pomnika Tadeusza Kościuszki w centrum placu.

Niestety, w latach okupacji III Rzeszy, władze niemieckie zburzyły pomnik 11 listopada 1939 roku, a plac został przemianowany na Freiheitsplatz, a później na Deutschlandplatz, aby po wojnie w 1960 roku móc go odbudować w pierwotnej formie. Dziś plac pełni funkcję punktu odniesienia w numeracji łódzkich ulic, a w 2015 roku przyznano mu status pomnika historii.

W 2022 roku rozpoczęto jego modernizację, w ramach której przewidziano m.in. przeniesienie ruchu tramwajowego na północną stronę placu, likwidację okrężnego ruchu wokół pomnika oraz nasadzenia drzew. Zakończenie tych prac zaplanowane było na początek marca 2024 roku.

Przypisy

  1. Łódź: Plac Wolności w przebudowie od 25.04.2024 r. [dostęp 08.02.2024 r.]
  2. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r., s. 50 [dostęp 17.02.2015 r.]
  3. Aleksandra Hac: Prezydent Komorowski: Łódzkie zabytki pomnikami historii. lodz.gazeta.pl, 17.02.2015 r. [dostęp 22.02.2018 r.]
  4. Baza ulic w Łodzi (wyszukiwanie: NOWY RYNEK 1915). [dostęp 22.05.2010 r.]
  5. Rynkowska 1970, s. 39.
  6. Rynkowska 1970, s. 6.
  7. Rynkowska 1970, s. 8.

Oceń: Plac Wolności w Łodzi

★★★★★
Średnia ocena:4.75 Liczba ocen:13