Mauzoleum Izraela Poznańskiego

---

Historia

Izrael Poznański, pomimo licznych norm religijnych, zdecydował się na budowę okazałego grobowca. Zyskał on osobiste zatwierdzenie projektu, który został zrealizowany dopiero trzy lata po jego zgonie. Należy również podkreślić, że w tymże mauzoleum spoczywa wraz ze swoją żoną Leonią.

Architektura

Mauzoleum Izraela Poznańskiego, wzniesione w latach 1901-1903, jest znakomitym przykładem architektury związanej z kulturą żydowską. Zbudowane z szarego granitu oraz marmuru, zostało zaprojektowane przez Adolfa Zeligsona, choć nie ma jednoznacznych dowodów potwierdzających te informacje. Istnieją jednak pewne fakty, które potwierdzają, że to berlińska firma „Cremer & Wolffenstein” zwyciężyła w konkursie na realizację tego ważnego projektu.

Architektura mauzoleum przyciąga uwagę swoją okrągłą formą. Ma ono średnicę 14,64 metra w podstawie oraz 9,5 metra w górnym podestach. Całkowita wysokość budynku wynosi 15 metrów, a jego niezwykłość podkreślają masywne kolumny oraz filary – osiem kolumn o wysokości 5,25 metra i cztery filary dzielące je na pary. Na architrawie spoczywa kopuła o schodkowym profilu, która była ozdobiona secesyjnymi girlandami. Niestety, te dekoracje zostały zdemontowane w latach 80. XX wieku i obecnie znajdują się w magazynie cmentarza, pozostawiając jedynie inskrypcję: Poznański.

Wewnątrz mauzoleum znajdują się dwa sarkofagi wykonane z czerwonego marmuru. Kopuła budynku jest dodatkowo dekorowana wewnętrzną mozaiką, składającą się z około dwóch milionów różnokolorowych fragmentów, symbolizujących cztery rzeki z raju. Całość architektoniczna jest podzielona na cztery części przez okna, w których umieszczono palmy na złotym tle, otoczone hebrajskimi wersetami biblijnymi. Zamieszczone wersetowe frazy nawiązują do postaci Izraela oraz narodu żydowskiego. Przytoczono fragment: „I nadszedł czas śmierci Izraela. I westchnęli synowie Izraela”.

Okna wydają się być jakby zegarami czasu, gdzie z dekoracyjnych pasów wyłaniają się centralne symbole, a w ich centrum umieszczona jest gwiazda Dawida. Struktura mozaiki zajmuje około 100 m², a jej wykonawstwo przypisywano wielkiej włoskiej firmie „Compania Venezia Murano”, założonej przez prawnika Antonio Salviatiego. W rzeczywistości jednak, najprawdopodobniej stworzyła ją niemiecka firma Johanna Odorico, o czym świadczy reklama odkryta w niemieckiej prasie, sugerująca, że wykonano ją w Łodzi.

Wnętrze mauzoleum kryje sarkofagi Leonii oraz Izraela Poznańskich, wykonane przez Antoniego Urbanowskiego. Każdy z nich jest opatrzony napisami w języku polskim, przy czym daty urodzenia i śmierci są przytoczone według kalendarza żydowskiego. W 1993 roku wstawiono także ozdobne kraty, co wzbogaciło jego wnętrze.

Mauzoleum Izraela Poznańskiego do dziś uznawane jest za największy grobowiec żydowski na świecie. Jego ogromne rozmiary sprawiły, że nazwano je ostatnim pałacem Poznańskiego.

---

Oceń: Mauzoleum Izraela Poznańskiego

---