Stary Cmentarz w Łodzi

Cmentarze

Stary Cmentarz w Łodzi to miejsce o niezwykłej wartości historycznej i kulturowej, które przyciąga nie tylko lokalnych mieszkańców, ale również turystów z różnych zakątków kraju. Ten zabytkowy kompleks nekropolii powstał w 1855 roku, zlokalizowany u zbiegu ulic Ogrodowej oraz Srebrzyńskiej. Cmentarz wyróżnia się tym, że jest chrześcijański oraz trójwyznaniowy, co jest odzwierciedlone w jego podziale na trzy główne części: katolicką zajmującą 11 ha, ewangelicką o powierzchni 9 ha oraz prawosławną, która ma niespełna 1 ha. W 2015 roku kompleks ten zyskał status pomnika historii, co dodatkowo podkreśla jego unikalność.

Cmentarz jest miejscem wiecznego spoczynku dla wielu znanych postaci, w tym osobistości związanych z historią Łodzi oraz całej Rzeczypospolitej. Wśród wielu atrakcji, które można tam znaleźć, wyróżnia się neorenesansowa kaplica grobowa rodu Heinzlów, która znajduje się w części katolickiej. Ponadto, nie można przejść obojętnie obok neogotyckiej kaplicy rodziny Scheiblerów, położonej w części ewangelickiej cmentarza. Jest to obiekt o wyjątkowej architekturze, uważany za najokazalszy zabytek tego miejsca, a zarazem perła światowej architektury. Mauzoleum to zostało wzniesione w latach 1885–1888 według projektu architektów Edwarda Lilpopa oraz Józefa Piusa Dziekońskiego.

Nekropolia w czasach współczesnych

Od 1995 roku, nieprzerwanie co roku w dniu 1 listopada, odbywa się kwesta mająca na celu ratowanie zabytków Starego Cmentarza. Dzięki tej inicjatywie uratowano oraz odnowiono już wiele cennych obiektów na tym historycznym miejscu. Pomysłodawcą tej akcji był Wojciech Słodkowski, dziennikarz związany z telewizją lokalną w Łodzi, który prowadził zbiórkę do 2012 roku. Po zakończeniu jego działalności, organizację zbiórek przejęło Towarzystwo Opieki nad Starym Cmentarzem, które powstało w 1999 roku. Od samego początku na jego czele stał Stanisław Łukawski, znany przewodnik po Łodzi, niestety już nieżyjący.

Warto również wspomnieć, że w 2009 roku powstał film dokumentalny pt. Nekropolis. Łódzkie trójprzymierze cieni, wyreżyserowany przez Andrzeja B. Czuldy. Film ten przybliża historię Starego Cmentarza, a także ukazuje znaczące postacje, które przyczyniły się do rozwoju Łodzi w okresie jej industrializacji, a które spoczywają na tej unikalnej nekropolii wielowyznaniowej.

Grobowce

Stary Cmentarz w Łodzi to ważne miejsce, gdzie można spotkać liczne mauzolea łódzkich rodów fabrykanckich, w tym Grohmanów, Geyerów i Kunitzerów. Nie możemy również zapomnieć o Kindermannach oraz o słynnych Scheiblerach. W samym sercu katolickiej części nekropolii stoi majestatyczne mauzoleum rodziny Heinzlów, które wzniesiono w latach 1899–1904. Projekt tego neorenesansowego dzieła stworzył berliński architekt Franciszek Schwechten, a jako pierwszy spoczął tam Juliusz Heinzel. W prawosławnej części cmentarza znajduje się wiele pochówków rosyjskich urzędników carsko-rosyjskich oraz żołnierzy, w tym również mauzoleum Gojżewskich. Możemy się pochwalić, że ponad 200 grobowców tego historycznego miejsca figuruje w rejestrze zabytków.

Niektóre groby na Starym Cmentarzu

Osoby zainteresowane mogłyby być również zainteresowane różnorodnością pomników nagrobnych na tym cmentarzu, które stanowią istotną część historii Łodzi. Oto kilka przykładów:

Osoby pochowane na Starym Cmentarzu

W kontekście opowieści o łódzkim Starym Cmentarzu, szczególną rolę odgrywa kategoria osób tam pochowanych.

To niezwykle bogaty temat, który odzwierciedla historię, kulturę i osobistości naszej społeczności.

Przypisy

  1. Rejestr zabytków nieruchomych – województwo łódzkie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30.09.2024 r.
  2. Aleksandra Hac: Prezydent Komorowski: Łódzkie zabytki pomnikami historii. lodz.gazeta.pl, 17.02.2015 r. [dostęp 22.02.2018 r.]
  3. Gronczewska Anna, Tragiczne, harcerskie wakacje. [w:] „Kocham Łódź” (dod. do „Polska. Dziennik Łódzki”). 02.07.2012 r., nr 84, s. 6.
  4. Zmarł dziennikarz Wojciech Słodkowski, Onet 03.11.2012 r.
  5. RyszardR. Bonisławski RyszardR., Towarzystwo PrzyjaciółT.P. Łodzi Towarzystwo PrzyjaciółT.P. (red.), Łódź zapamiętana, Łódź: OWR Sagalara, 2002 r., s. 3, ISBN 978-83-910842-4-3.
  6. Niemieckimi śladami po „Ziemi Obiecanej”, praca zbiorowa pod red. Krystyny Radziszewskiej, wyd. I, Łódź: Wydawnictwo Literatura, 1997 r., s. 154, ISBN 83-87080-43-8.

Oceń: Stary Cmentarz w Łodzi

★★★★★
Średnia ocena:4.52 Liczba ocen:10