Artur Brauner, który przyszedł na świat 1 sierpnia 1918 roku w Łodzi pod imieniem Abraham Brauner, był postacią niezwykle ważną w świecie kina. Jego życie to historia pełna wyzwań i triumfów. Zmarł 7 lipca 2019 roku w Berlinie, ale pozostawił po sobie niezatarte ślady w branży filmowej.
Brauner, będący niemieckim producentem filmowym żydowskiego pochodzenia, miał swoje korzenie w Polsce. Jego życie zostało naznaczone dramatycznymi wydarzeniami II wojny światowej. Przeżył Holocaust, co stanowiło kluczowy element jego biografii. W czasie największej tragedii swojego życia udało mu się uciec z Litzmannstadt Getto, a wojenne losy zaprowadziły go na teren ZSRR, gdzie znalazł schronienie.
Po zakończeniu wojny osiedlił się w Berlinie, co otworzyło przed nim możliwości do zrealizowania marzeń związanych z kinematografią. Dzięki swojemu talentowi i determinacji, Brauner osiągnął światową renomę jako producent filmowy, zdobywając uznanie i szereg nagród, w tym nominację do prestiżowej nagrody BAFTA. W 2011 roku uhonorowano go tytułem honorowego obywatela miasta Łodzi, podkreślając jego związki z rodzinnym miastem oraz wkład w kulturę i sztukę.
Życiorys
Dzieciństwo i młodość
Artur Brauner, urodzony 1 sierpnia 1918 roku, przyszedł na świat w zamożnej żydowskiej rodzinie Moshe Braunera, który prowadził hurtownię drewnianą. Już od najmłodszych lat przejawiał niezwykłe zainteresowanie kinematografią, równocześnie oddając się pasjom muzycznym poprzez grę na skrzypcach, śpiewanie oraz komponowanie utworów. Wyróżniał się również zamiłowaniem do kina, co wykazał, wieszając zdjęcia swoich ulubionych gwiazd filmowych nad łóżkiem oraz spędzając wiele godzin w łódzkich kinach, takich jak „Bajka”, „Luna”, „Casino” oraz „Splendid”, które obecnie niestety już nie istnieją.
Lata wojny
Okres II wojny światowej był dla Braunerów czasem skrajnych trudności i grozy. Po tym, jak hitlerowcy zaatakowali Polskę, w początku września zajęli Łódź, a kilka miesięcy później na terenie najuboższej dzielnicy miasta – Bałut – powstało getto dla Żydów. Artur, wraz z rodzicami i czwórką rodzeństwa, został tam umieszczony w kwietniu 1940 roku. Miał jednak szczęście, gdyż udało mu się uciec na obszar ZSRR, gdzie spokojnie przeżył czas wojny, podobnie jak jego rodzina. Po wojnie unikał rozmów na temat dramatycznych wydarzeń, które miał za sobą. Życie osobiste Artura było związane z jego żoną, Marią.
Kariera filmowa
Po zakończeniu wojny Brauner, razem z bratem, postanowił rozpocząć nowy rozdział w Berlinie, gdzie w 1946 roku założył własną wytwórnię filmową pod nazwą CCC-Film-Kunst. Dzięki swojej ciężkiej pracy oraz szczęściu w interesach, szybko zdobył uznanie w branży filmowej, otrzymując sławę i majątek, a także prowadząc życie w luksusie. W międzyczasie zrealizował ponad 270 filmów, w tym znany „Ósmy dzień tygodnia” w reżyserii Aleksandra Forda. Po 1968 roku zdecydował się na kilkunastoletnią przerwę w kontaktach z Polską, jednak w latach 80. XX wieku podjął decyzję o ich wznowieniu.
Pracował w bliskiej współpracy z wieloma uznawanymi polskimi reżyserami, takimi jak Andrzej Wajda (w filmie „Miłość w Niemczech”), Jerzy Hoffman (produkcja „Wedle wyroków twoich…”) czy Agnieszka Holland (za „Europa, Europa”, film nominowany do nagrody BAFTA w kategorii najlepszego filmu zagranicznego w 1992 roku). Artur zawsze podkreślał, że jego pasja do kinematografii była tak silna, że nie chodzi tu już o zarobki, lecz o czystą miłość do sztuki: – „W wielkiej miłości nie jest to żaden odosobniony przypadek, a film jest moją wielką miłością! To tkwi we krwi, która się wzburza, odpływa, nic nie można przeciw temu uczynić, nawet gdyby się chciało” – mówił w jednym z wywiadów.
Jego wkład w polskie kino został doceniony przez Radę Miejską m. Łodzi, gdyż przyznano mu tytuł Honorowego Obywatela Miasta Łodzi. Uroczystość wręczenia dyplomu odbyła się podczas Światowego Spotkania Łodzian, mającego miejsce w 1992 roku.
Przypisy
- Mit 100 Jahren Medienbericht: Berliner Filmproduzent Artur Brauner tot [online], www.rbb24.de, 07.07.2019 r. [dostęp 07.07.2019 r.]
- Gene Gutowski: Od Holocaustu do Hollywood. Kraków: Wydawnictwo Literackie, 2004 r. s. 108. ISBN 83-08-03549-3.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Czesław Chruszczewski | Jan Klępiński | Mariusz Słupiński | Andrzej Albrecht | Piotr Fronczewski | Wacław Borowski | Natalia Lange | Piotr Bujnowicz | Piotr Grobliński | Tadeusz Król (reżyser) | Feliks Paszkowski | Arkadiusz Dera | Robert Kuśmirowski | Wojciech Frykowski | Wojciech Słupiński | Henryk Chajmowicz | Mieczysław Olej | Ewa Skoczkowska | Edyta Kuczyńska | Cezary ŁagiewskiOceń: Artur Brauner