Elżbieta Cichla-Czarniawska

---

Życiorys

Elżbieta Cichla-Czarniawska urodziła się w Częstochowie i tam ukończyła swoje podstawowe oraz średnie wykształcenie w SS. Nazaretanek, zdobywając maturę w 1953 roku. Następnie swoje wykształcenie kontynuowała na Katolickim Uniwersytecie Lubelskim, gdzie uzyskała tytuł magistra filologii polskiej w 1957 roku. W 1977 roku Cichla-Czarniawska obroniła pracę doktorską na Uniwersytecie Łódzkim.

Już po ukończeniu studiów związała się zawodowo z Biblioteką im. H. Łopacińskiego w Lublinie, a potem przez wiele lat pracowała w szkolnictwie w Częstochowie, gdzie pełniła swoje obowiązki w latach 1958–1975. Aktywnie działała w Towarzystwie Literackim im. Adama Mickiewicza, gdzie pełniła rolę skarbnika oraz sekretarza Oddziału Częstochowskiego, a także wykładała w Studium Humanistycznym funkcjonującym przy tym Oddziale. W latach 1958–1959 była także członkiem znanej częstochowskiej grupy poetyckiej „Profile”. Od 1983 roku mieszka w Lublinie.

Jej literaacki debiut miał miejsce w 1955 roku, kiedy to opublikowała dwa wiersze w „Tygodniku Powszechnym”. W czasie swojej kariery literackiej, trwającej od lat 70-tych do 1999 roku, była członkiem Związku Literatów Polskich, a od 2006 roku należy do Stowarzyszenia Pisarzy Polskich. Wiersze oraz inne utwory Cichla-Czarniawskiej publikowane były w licznych czasopismach, takich jak m.in.: „Akcent”, „Kamena”, „Kierunki”, „Komunikaty Naukowe TLAM”, „Literatura”, „Nad Wartą”, „Poezja”, „Poglądy”, „Tygodnik Kulturalny”, „Tygodnik Powszechny”, „Więź”, „Życie Literackie” oraz w wielu antologiach. Jej prace były tłumaczone na takie języki, jak angielski, niemiecki, rosyjski, litewski oraz bułgarski.

Za swoją działalność literacką otrzymała liczne nagrody oraz wyróżnienia, w tym wyróżnienie w Łódzkiej Wiośnie Poetów w 1962 roku oraz II nagrodę w 1963 roku. W 1975 roku otrzymała wyróżnienie za powieść „Całe życie powrotów” w Konkursie Zarządu Głównego ZLP oraz Wydawnictwa „Książka i Wiedza”. Dodatkowo, była dwukrotnie nagradzana imienną nagrodą Józefa Czechowicza w latach 1987 i 2005, a także nagrodą im. Bolesława Prusa za powieść „Wiosna, Emilio!” w 1986 roku. W 2009 roku uhonorowano ją także nagrodą im. Anny Kamieńskiej oraz nagrodą Milczewskiego-Bruna.

Twórczość

Elżbieta Cichla-Czarniawska to uznana postać w literackim świecie, której dorobek obejmuje liczne tomy poezji, powieści oraz prace krytycznoliterackie. Wśród jej poetyckich zbiorów można wymienić takie tytuły jak:

• Określając światłocień, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1966,
• Wielkie małe głody, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1968,
• Spojrzenia w półobrocie, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1970,
• Wyjaśniam puszczę, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1972,
• Krążenie wzajemne, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1974,
• Motywy codzienne, Instytut Wydawniczy PAX, Warszawa 1978,
• Ucieczka lądów, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1985,
• Terytoria Jego Wysokości, nakładem autorki, Lublin 1992,
• Zielny żartopis, nakładem autorki, Lublin 1993,
• Wiersze wybrane, Norbertinum, Lublin 1995,
• Piękna skończoność, Polihymnia, Lublin 1997,
• Zamurowana dziupla, Norbertinum, Lublin 1997,
• Zabawa w chowanego, Polihymnia, Lublin 1998,
• Niewyśpiewana serenada, Norbertinum, Lublin 2002,
• Wydarzenia pozorne i niepozorne, Norbertinum, Lublin 2004,
• Tyle ile cię jest. Wybór poezji, Norbertinum, Lublin 2005,
• Moja sowa śnieżna, Norbertinum, Lublin 2006,
• Ruchome staloryty, Norbertinum, Lublin 2008,
• Co za nas mówi, Norbertinum, Lublin 2011,
• Usidleni. Wybór poezji, Norbertinum, Lublin 2012,
• Of difficult things. Selected poems. Wybór wierszy w jęz. polskim i angielskim. Tłum. Barbara Kaskosz i Nancy Abeshaus. Norbertinum, Lublin 2014,
• Tolerancja czasu. Toleranz der Zeit. Wybór wierszy w jęz. polskim i niemieckim. Tłum. Karl Grenzler, Norbertinum, Lublin 2014,
• Zaproszenie. Приглашение. Wybór wierszy w jęz. polskim i rosyjskim. Tłum. Ludmiła Wołoczko, Norbertinum, Lublin 2015,
• Bliżej milczenia, Norbertinum, Lublin 2015,
• Zanurzeni w mroku, Norbertinum, Lublin 2019,
• Mimochodem. Instytut Literatury, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich. Wyd. Polihymnia, Lublin 2020,
• Sobowtór chwili. Norbertinum, Lublin 2022,
• Wydobądź się oddychaj. Instytut Literatury, Stowarzyszenie Pisarzy Polskich. Wyd. Polihymnia, Lublin 2022,
• Coraz głębiej, Norbertinum, Lublin 2024.

W obszarze prozy autorka zasłynęła także z wielu powieści i opowiadań, takich jak:

• Całe życie powrotów, Książka i Wiedza, Warszawa 1975,
• Rośnie w polu drzewo, Książka i Wiedza, Warszawa 1976,
• Pociąg rusza, Książka i Wiedza, Warszawa 1982,
• Wiosna, Emilio!, Iskry, Warszawa 1985,
• Ten dziwny świat dorosłych, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1988,
• Olszynowe królestwo, Norbertinum, Lublin 1999,
• Zapamiętania, Towarzystwo Miłośników Wilna i Ziemi Wileńskiej Oddział w Bydgoszczy, Bydgoszcz 2001,
• Ogrody i złomowiska. Opowiadania, Norbertinum, Lublin 2005,
• Sumowanie znaków. Wspomnienia, małe prozy, szkice, Polihymnia, Lublin 2006,
• Przędziwo. Małe prozy, Polihymnia, Lublin 2009.

Nie można także zapomnieć o jej wkładzie w literaturę naukową i krytycznoliteracką, do której należy:

• W drodze do wierchu (O twórczości Jalu Kurka), Ludowa Spółdzielnia Wydawnicza, Warszawa 1979,
• „Heretyk awangardy” – Jalu Kurek, Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1987,
• Władysław Sebyła. Życie i twórczość, Norbertinum, Lublin 2000,
• O twórczości Zdzisława Tadeusza Łączkowskiego. Szkic, Norbertinum, Lublin 2008.

Dodatkowo, jako redaktorka i edytorka, Cichla-Czarniawska współpracowała z wieloma autorami, publikując ich prace. Jej działalność w tej dziedzinie obejmuje:

• K. Wierzyński: Poezje. Wstęp i wybór Elżbieta Cichla-Czarniawska. Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1990,
• J. Tuwim: Poezje. Wstęp i wybór Elżbieta Cichla-Czarniawska. Wydawnictwo Lubelskie, Lublin 1991.

---

Oceń: Elżbieta Cichla-Czarniawska

---