Paweł Spodenkiewicz

---

Życiorys

Paweł Spodenkiewicz rozpoczął swoją edukację w III Liceum Ogólnokształcącym w Łodzi, gdzie brał udział w redagowaniu gazetki szkolnej „Zęza”, co niestety skutkowało jego wydaleniem z tej placówki. W latach 1977–1981 zaangażował się jako informator dla Radia Wolna Europa, a także Komisji Interwencji KOR. Poza tym, był odpowiedzialny za kolportaż Biuletynu Informacyjnego. Dodatkowo, współpracował przy akcji ulotkowej, która miała miejsce po tragicznym morderstwie Stanisława Pyjasa.

W roku 1978 Paweł doświadczył brutalnej interwencji ze strony nieznanych sprawców, co zmusiło go do opuszczenia swojego mieszkania. W wyniku tych wydarzeń stał się obiektem inwigilacji, a jego życie toczyło się w atmosferze przesłuchań oraz rewizji. Niezłomnie współpracował z pismem „Indeks”, miał również rolę współredaktora w czasopiśmie „Strajk”. Jesienią 1980 postanowił przystąpić do Niezależnego Zrzeszenia Studentów oraz pełnił funkcję delegata do Rady Wydziału Ekonomiczno-Socjologicznego Uniwersytetu Łódzkiego. Ponadto, był aktywnym uczestnikiem Studenckiego Komitetu Jedności podczas strajku studenckiego, który odbywał się na Uniwersytecie Łódzkim w okresie od 13 grudnia 1981 do 12 października 1982.

Jego heroiczne działania doprowadziły do internowania go w ośrodkach odosobnienia w Łęczycy, Łowiczu oraz Kwidzynie. W 1984 roku Paweł ukończył studia z zakresu socjologii na Uniwersytecie Łódzkim, a następnie podjął pracę jako socjolog w Specjalistycznym Psychiatrycznym Zespole Opieki w Łodzi. Od 1990 roku był członkiem Łódzkiego Towarzystwa Inicjatyw Społecznych, gdzie brał udział w organizacji Dni Kultury Żydowskiej.

W latach 1995–1999 pracował jako publicysta i dziennikarz w „Super Expressie”, a później, w latach 2000–2005, w „Dzienniku Łódzkim”. Z kolei od 2007 roku zatrudniony był w Instytucie Pamięci Narodowej w Łodzi, jednak w 2017 roku został z niego zwolniony. Oficjalnie powód był związany z restrukturyzacją, chociaż krążyły plotki sugerujące, że decyzja ta mogła mieć podłoże polityczne. Paweł Spodenkiewicz to autor licznych publikacji, które poruszają tematykę historyczną.

Publikacje

Oto obszerna lista publikacji, które odznaczają się bogatą treścią oraz istotnym przekazem:

• 38 przemówień Prezesa,
• Badanie efektywności stosowania kontraktu socjalnego jako narzędzia integracji społecznej,
• Bohater, konfident, prowokator: działalność Andrzeja Mazura, konfidenta SB,
• Czarno przed oczami,
• Dramaty,
• Dziennik wirtemberski,
• Faces of Tel Aviv,
• Helmut Fiechtner: dziennikarz w mieście getta,
• „Kropa” drąży skałę: stacja Radegast,
• Ksiądz Stefan Miecznikowski jezuita i harcerz,
• Mapa historyczna Polski (31 XII 1939): z uwzględnieniem wcześniejszych zmian granic w regionie dokonanych w latach 1938–1939,
• Na tropie „kompromatu”: Marzec 1968 roku w Wojskowej Akademii Medycznej w Łodzi,
• Nazywał się „Herman Pines(inne języki)”,
• Nowa księga przemówień,
• Ojciec Stefan – człowiek pełny: ojciec Stefan Miecznikowski SJ (1921-2004),
• Ostatnia dekada: lata 1980–1990 w Łodzi i regionie okiem fotoreportera „Głosu Robotniczego”,
• Piasek z Atlantydy: rozmowy z Jerzym Grohmanem,
• Pięćdziesiąta rocznica likwidacji getta łódzkiego,
• Polihymnia i polityka: krytycy muzyczni w Łodzi: 1939-1989,
• Student socjologii za kratami: wspomnienie z czasów stanu wojennego,
• „Szpiedzy” na Piotrkowskiej: sprawa Eugeniusza Zejdy i Gustawa Meyera [Geyera],
• Tadeusz Wyrwa – partyzant z natury,
• The missing district: people and places of Jewish Łódź,
• Twarze Tel Awiwu,
• Zniknięcie „Saturatora”: Bolesław Leśmian (1924-1977),
• Łódź żydowska – ludzie i miejsca,
• Zaginiona dzielnica,
• Życie muzyczne po wojnie: Karol Stromenger w „Dzienniku Łódzkim”.

Nagrody i odznaczenia

Paweł Spodenkiewicz został uhonorowany wieloma prestiżowymi wyróżnieniami za swoją działalność literacką oraz społeczną. Wśród jego osiągnięć znajdują się:

• Złoty Exlibris Książnicy Miejskiej w Łodzi otrzymany w 1998 roku za książkę Zaginiona dzielnica. Łódź żydowska – ludzie i miejsca,
• Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, przyznany w 2007 roku,
• Nagroda Prezydenta miasta Łodzi, która miała miejsce w 2015 roku,
• Krzyż Wolności i Solidarności, również przyznany w 2015 roku.

---

Oceń: Paweł Spodenkiewicz

---