Shamai Haber

---

Życiorys

Szamaj Haber, urodzony w Polsce, przynależał do rodziny artystycznej, a w jego bliskim otoczeniu znajdowało się wielu kuzynów, którzy również zajmowali się sztuką i osiedlili w Paryżu. W 1935 roku, wraz z rodziną, przeniósł się do Luksemburga, a potem osiedlił w Mandacie Palestyny. W latach 1939–1941 pełnił służbę w „Policji Osiedli Hebrajskich”, zamieszkując w Ajjelet ha-Szachar oraz będąc częścią Gwardii Jordana.

W około 1944 roku dołączył do pracowni Avni, gdzie rozpoczął naukę rzeźby pod okiem Moshe Sternshusa. W drugiej połowie lat 40. XX wieku związał się z Icchakiem Danzigerem, a jego twórczość w początkowym etapie miała charakter figuratywny. Z czasem jednak zaczął eksperymentować z formami abstrakcyjnymi i rzeźbą środowiskową. Uczył się w Akademii Sztuk Pięknych w Tel Awiwie, a w 1949 roku wyjechał do Francji, gdzie osiedlił się w paryskiej dzielnicy Montparnasse.

Od 1954 roku zaczął tworzyć rzeźby z ogromnych bloków kamienia, które łączył w unikalne kompozycje. Wiele z jego dzieł znalazło swoje miejsce w parkach oraz jako elementy fontann. Powierzchnie kamienne, w tym granitowe i marmurowe, pozostawiał w głównej mierze w stanie surowym, z minimalnym tylko polerowaniem. W 1959 roku Haber został wyróżniony nagrodą Antoine Bourdelle’a, a tego samego roku jego dwie rzeźby, wybrane przez Brama Hammachera, trafiły do Muzeum Kröller-Müller z okazji otwarcia parku rzeźb.

Dwa lata później, w 1960 roku, został zaproszony przez Willema Sandberga z Stedelijk Museum do Amsterdamu, gdzie zgodnie z planem wystawił swoje prace w parku w Otterlo. Od tej pory jego działalność artystyczna koncentrowała się głównie we Francji, nigdy nie powracając do Izraela. W 1961 roku, wspólnie z Icchakiem Danzigerem, reprezentował Izrael na wystawie rzeźby Jeune w Musée Rodin w Paryżu. W 1965 roku współpracował z Danzigerem przy tworzeniu monumentalnej rzeźby przy wejściu do Muzeum Izraela w Jerozolimie, która zapisała się w historii jako największa rzeźba, jaką kiedykolwiek stworzono w tym kraju.

W 1988 roku, Haber zrealizował swoje najbardziej znane dzieło, fontannę „Le Creuset du temps” na Place de Catalogne w Paryżu, w pobliżu swojej pracowni. Zmarł nagle na atak serca w swoim paryskim studiu, a jego ostatnie miejsce spoczynku znajduje się na Cmentarzu Montparnasse.

---

Oceń: Shamai Haber

---