Pomnik Ofiar Łódzkiego Getta i Obozów Koncentracyjnych


Pomnik Ofiar Łódzkiego Getta i Obozów Koncentracyjnych, znany także jako Pomnik Ofiar Łódzkiego Getta, to ważny zabytek, który powstał w 1959 roku na nowym cmentarzu żydowskim w Łodzi. Upamiętnia on tragiczne losy osób zamordowanych w Litzmanstadt Ghetto oraz w obozach koncentracyjnych. Projekt pomnika opracował Adam Muszka, który otrzymał zlecenie na jego wykonanie w 1954 roku.

Punkt kulminacyjny ceremonii odsłonięcia miał miejsce 29 listopada 1959 roku, a pomnik został usytuowany przed bramą nowego cmentarza żydowskiego. Jego konstrukcja składa się z rzeźby z białego kamienia oraz czarnego marmuru. Głównym elementem kompozycji jest strzelisty obelisk, który nawiązuje do kominów krematorium, przywołując na myśl tragiczne wydarzenia z przeszłości.

Cokół pomnika zawiera płaskorzeźbę ukazującą złamany, pozbawiony liści dąb, który symbolizuje zarówno śmierć, jak i tragiczną zagładę. Jego jeden z konarów, przedstawiający młody pęd, pnący się ku górze, jest w interpretacji wielu widzów metaforą odrodzenia i nadziei. Z kolei Monika Krajewska interpretuje złamane drzewo i wyrastające z niego liście jako symbol przedwczesnej śmierci, szczególnie w kontekście tragedii dzieci i młodzieży.

Na kontraście do komina krematorium, po drugiej stronie cokołu umieszczona jest rzeźba menory, jednego z najważniejszych symboli narodu żydowskiego, która dodatkowo podkreśla znaczenie monumentu. Na pomniku znajduje się także tablica z czarnego marmuru, na której wykuto napis w językach hebrajskim, jidysz oraz polskim, co stanowi ważny element pamięci o ofiarach.

Przypisy

  1. a b c d JoannaJ. Podolska JoannaJ., JacekJ. Walicki JacekJ., Guide to the Jewish cemetery in Łódź, Oficyna Bibliofilów, 1997, ISBN 978-83-904646-3-3 [dostęp 16.04.2024 r.]
  2. Jewish history quarterly, Instytut, 2005 [dostęp 16.04.2024 r.]
  3. a b c d e f g h Mirosław AdamM.A. Supruniuk Mirosław AdamM.A., Chagall z Piotrkowa. Adam Muszka (1914-2005), „Archiwum Emigracji” (1-2 (7-8)), 2006.
  4. W 15 rocznicę zlikwidowania łódzkiego getta, „Dziennik Łódzki” (282), bc.wbp.lodz.pl, 27.11.1959 r., s. 1 [dostęp 29.11.2024 r.]
  5. a b Cmentarz żydowski w Łodzi (ul. Bracka 40) [online], Wirtualny sztetl.

Oceń: Pomnik Ofiar Łódzkiego Getta i Obozów Koncentracyjnych

Średnia ocena:5 Liczba ocen:23