Alina Perth-Grabowska

---

Życiorys

Córka Alfreda i Pauliny, Alina Perth-Grabowska, to postać znacząca w polskim środowisku medialnym. W 1951 roku zakończyła edukację w VII LO im. Stefanii Sempołowskiej w Łodzi, a dalszą drogę kariery związane miała ze Uniwersytetem Łódzkim, gdzie studiowała polonistykę. Po ukończeniu studiów pracowała jako dziennikarka w łódzkim „Głosie Robotniczym”. Jej twórcze zapędy doprowadziły ją również do współzałożenia satyrycznego teatru „Pstrąg”, jak i objęcia stanowiska kierownika literackiego w Teatrze Ziemi Łódzkiej.

Po emigracji do Niemiec, Alina pracowała w polskojęzycznym tygodniku „Nowiny i Kurier” w Tel Awiwie, zanim osiedliła się w Monachium. W Niemczech związała się na długie lata z Rozgłośnią Polską Radia Wolna Europa, początkowo w redakcji Dziennika radiowego, a później w Dziale Programowym. Pełniła ważną rolę jako komentatorka audycji „Fakty, wydarzenia, opinie” oraz autorka komentarzy dnia. Jej prace były zlecane bezpośrednio przez Jana Nowaka-Jeziorańskiego, co dawało jej możliwość wypowiadania się na aktualne, ważne tematy. Alina była również obiektem ataków ze strony propagandy PRL, co zostało opisane przez prof. Pawła Machcewicza.

Po 1989 roku Alina Perth-Grabowska włożyła wiele wysiłku w popularyzację dorobku Rozgłośni Polskiej oraz pierwszego dyrektora, Jana Nowaka-Jeziorańskiego. Była jedną z inicjatorek uroczystości pożegnania pracowników Rozgłośni Polskiej, które miały miejsce w dniach 20-21 czerwca 1994 roku w Poznaniu. Uczestniczyli w nich ważni goście, w tym Prezydent RP Lech Wałęsa oraz Jana Nowaka-Jeziorańskiego, a także grupa kilkudziesięciu pracowników RWE. W tym szczególnym momencie Alina otrzymała list od prezydenta USA Billa Clintona, skierowany do wszystkich odchodzących pracowników.

Po zamknięciu Rozgłośni Polskiej RWE, Alina pełniła rolę założycielki i sekretarza wykonawczego Stowarzyszenia Pracowników Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa w Warszawie w latach 1995-2006. W Polskim Radiu prowadziła audycje pt. „Z archiwum Radia Wolna Europa” oraz relacje z debat organizowanych w warszawskim „Klubie RWE”, który w 2009 roku otrzymał jej imię. Związana była także ze Stiftung zur Förderung der Deutsch-Polnischen Verständigung e.V., mającą siedzibę w Monachium i Warszawie.

Oprócz tego, Alina była autorką cyklicznych felietonów publikowanych w „Dzienniku Polskim”. W toruńskim czasopiśmie „Archiwum Emigracji” znalazły się jej rozmowy z Janem Nowakiem-Jeziorańskim oraz Zygmuntem Michałowskim.

Za swoje zasługi została uhonorowana Krzyżem Oficerskim Orderu Odrodzenia Polski w 1995 roku, a pośmiertnie Krzyżem Komandorskim tegoż Orderu w 2006 roku. W 2005 roku, w imieniu wszystkich pracowników Rozgłośni Polskiej RWE, odebrała Medal 80-lecia Polskiego Radia.

Alina była żoną dziennikarza RWE Leszka Pertha. W późniejszych latach mieszkała w Konstancinie-Jeziornie oraz w Monachium. Odeszła z tego świata i została pochowana na Rzymsko-Katolickim Cmentarzu Św. Józefa w Łodzi, w grobie rodzinnym przy ulicy Ogrodowej 39.

Twórczość

Alina Perth-Grabowska jest autorką wielu ważnych prac, w tym m.in.:

• „Polska w komentarzach” (t. I-II; Polska Fundacja Kulturalna, Londyn 1999, ISBN 0-85065-264-2),
• „Tu Rozgłośnia Polska RWE” (wybór tekstów: Alina Perth-Grabowska, Bogdan Żurek; red. Andrzej Dusza, Krzysztof Dobrecki; „Przegląd Koniński” na zlecenie Stowarzyszenia Pracowników Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa, Konin 1995, ISBN 83-904212-0-8),
• „PRL atakuje Radio ‘Wolna Europa’: teksty, rysunki i karykatury z prasy, radia, telewizji i wydawnictw książkowych” (Towarzystwo Przyjaciół Ossolineum, Wrocław 2002, ISBN 83-7095-055-8),
• „Wspomnienia pracowników Rozgłośni Polskiej Radia Wolna Europa” (Oficyna Wydawnicza „Rytm”, Warszawa 2002, ISBN 83-88794-64-7).

Warto również wspomnieć o jej udziale w zbiorowych pracach, takich jak „Zarys historii ‘Wolnej Europy’”, zamieszczony w publikacji pod redakcją Romana Lewickiego pt. „Pomoc Krajowi przez niepodległościowe uchodźstwo 1945–1990” (Polskie Towarzystwo Naukowe na Obczyźnie, Londyn 1995, ISBN 0902763113, s. 60–75, seria: „Materiały do Dziejów Polskiego Uchodźstwa Niepodległościowego”, t. 5), w której uczestniczyli także inni autorzy, m.in. Krystyna Asipowicz-Tracewska, Stanisław Bask-Mostwin, Benedykt Heydenkorn, Jan Krok-Paszkowski, Mieczysław Paszkiewicz, Jerzy Radomyski, Jerzy Skowronek, Edward Szczepanik.

---

Oceń: Alina Perth-Grabowska

---