Bogdan Kroll

---

Życiorys

Bogdan Kroll przyszedł na świat jako syn Gustawa, oficera Wojska Polskiego, który był stacjonowany w Łodzi w 28 pp. Strzelców Kaniowskich. Jego matką była Stanisława z Kłodawskich. Gustaw brał udział w istotnych wydarzeniach historycznych, takich jak bitwa pod Kockiem, która miała miejsce w październiku 1939 roku. W okresie od maja 1940 roku do aresztowania przez Niemców w marcu 1944 roku pełnił funkcję komendanta Podobwodu ZWZ-AK Szydłowiec. Po wojnie, od 1951 roku, był powiązany z łódzką siatką wywiadu amerykańskiego oraz Organizacją Gehlena, która została stworzona na terenie Polski za zgodą Rządu RP na uchodźstwie z inicjatywy Wincentego Broniwoja-Orlińskiego i Mariana Szymczaka. Ta organizacja została zlikwidowana przez Ministerstwo Bezpieczeństwa Publicznego w 1953 roku, a sam Gustaw zmarł w niejasnych okolicznościach kilka tygodni po ogłoszeniu stanu wojennego w Polsce oraz śmierci jego żony.

W okresie przed II wojną światową oraz podczas niemieckiej okupacji, Kroll wraz z rodziną mieszkał w kamienicy przy pl. 3 Maja w Szydłowcu. Po zakończeniu wojny, podjął naukę w Dwuletniej Oficerskiej Szkole Broni Pancernej, a następnie od 1949 do 1950 roku pracował w Zarządzie Wojewódzkim ZMP w Poznaniu. W tym czasie rozpoczął studia historyczne na Uniwersytecie Poznańskim. Po dwóch latach przeniósł się na Uniwersytet Warszawski, gdzie w 1954 roku ukończył studia I stopnia, a pięć lat później uzyskał tytuł magistra.

W 1975 roku obronił doktorat, którego tematem była 'Opieka i samopomoc społeczna w Warszawie 1939–1945′. Habilitację uzyskał w 1982 roku na podstawie pracy 'Rada Główna Opiekuńcza 1939–1945′. 1 września 1953 roku rozpoczął pracę w Archiwum Akt Nowych, gdzie zaczynał jako praktykant. Stopniowo awansował na różne stanowiska, w tym kierownika oddziału akt okupacyjnych, a od marca 1978 roku pełnił funkcję zastępcy dyrektora. W maju 1980 roku został dyrektorem AAN, a jego kadencja trwała do przejścia na emeryturę w marcu 1994 roku. W 1990 roku przewodniczył komisji ds. zbiorów archiwalnych MSW.

W trakcie swojej kariery porządkował wiele zespołów archiwalnych, w tym akta z okresu niemieckiej okupacji oraz dokumenty przedwojennego Ministerstwa Spraw Zagranicznych. Jako współpracownik „Archeionu” publikował artykuły dotyczące metodyki archiwalnej oraz różnych propozycji w zakresie opracowywania archiwaliów. Był również aktywnym uczestnikiem w Naczelnej Dyrekcji Archiwów Państwowych. Jako ekspert w zakresie historii II wojny światowej koncentrował się na analizie źródeł archiwalnych związanych z tym okresem.

Kroll był odznaczony wieloma wyróżnieniami, w tym Srebrnym Krzyżem Zasługi, Złotym Krzyżem Zasługi oraz Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Był dwukrotnie żonaty, a z drugą małżonką, Eugenią Joanną Pawel, miał syna Andrzeja, który urodził się w 1984 roku. Zmarł 15 października 1999 roku w Warszawie i spoczywa na cmentarzu Północnym.

Publikacje książkowe

Oto zestawienie wybranych publikacji książkowych autorstwa Bogdana Krolla:

• Opieka i samopomoc społeczna w Warszawie 1939–1945. Stołeczny Komitet Samopomocy Społecznej i warszawskie agendy Rady Głównej Opiekuńczej, PWN, Warszawa 1977,
• Rada Główna Opiekuńcza 1939–1945, Książka i Wiedza, Warszawa 1985.

---

Oceń: Bogdan Kroll

---