Fajwel Berliner

W swoich młodzieńczych latach Berliner pracował jako robotnik w przemyśle drzewnym. Jego zaangażowanie społeczne zaczęło się od działalności w Żydowskiej Organizacji Związkowej Bund „Cukunft”, a od 1924 roku kontynuował jako członek Związku Młodzieży Komunistycznej (ZMK/KZMP). W jego karierze nie zabrakło również przedsięwzięć jako przewodniczącego czerwonej frakcji w Zarządzie Okręgowym Żydowskiego Związku Zawodowego Robotników Przemysłu Włókienniczego.

W 1926 roku Berliner stał się częścią Stowarzyszenia Wolnomyślicieli Polskich, gdzie organizował odczyty oraz kursy edukacyjne dla młodzieży. Był współzałożycielem i redaktorem kilku czasopism wydawanych w jidysz, takich jak „Der Frajdenker” (Wolnomyśliciel), „Najer Frajdenker” (Nowy Wolnomyśliciel), „Proletariszer Frajdenker” (Proletariacki Wolnomyśliciel) oraz „Frajdenkerwort” (Słowo Wolnomyślciela) w latach 1926–1928.

W kolejnych latach Berliner dołączył do Centralnego Biura Żydowskiego działającego przy Komitecie Centralnym Komunistycznej Partii Polski (KC KPP). W 1928 roku doświadczył krótkiego aresztowania związanego z jego działalnością polityczną. Od 1929 roku, na zlecenie KC KPP, kierował Centralną Techniką KPZU w Lwowie. W obawie przed aresztowaniem, na przełomie 1930 i 1931 roku, emigrował do Gdańska, a później do ZSRR, gdzie działał pod imieniem Dawid Boczkin.

Początkowo Berliner pełnił funkcję dyrektora podstawowej szkoły żydowskiej w Kijowie, a od 1932 roku był redaktorem żydowskiego dziennika Komunistycznej Partii (bolszewików) Ukrainy (KP(b)U) „Proletariszer Fon” (Proletariacki Sztandar). Pełnił również rolę kierownika działu zagranicznego tegoż wydawnictwa. W latach 1933–1936 kształcił się w szkole partyjnej, a następnie przejął kierownictwo nad kursami szkoleniowymi przy Okręgowej Radzie Przemysłowej w Kijowie.

12 czerwca 1937 roku Berliner został aresztowany przez NKWD, a następnie stracony w ramach wielkiej czystki stalinowskiej, która doprowadziła do eliminacji kluczowych działaczy Komunistycznej Partii Polski.