Kazimierz Witaszewski


Kazimierz Witaszewski był ważną postacią w polskiej historii, urodzony 14 września 1906 roku w Łodzi, a zmarły 22 lutego 1992 roku w Warszawie. Jego życie zawodowe koncentrowało się na dwóch głównych obszarach: polityce oraz wojskowości.

Witaszewski był działaczem komunistycznym i zyskał renomę w strukturach wojska, zdobywając stopień generała dywizji w ludowym Wojsku Polskim. Był również szefem Głównego Zarządu Politycznego Wojska Polskiego, co świadczy o jego wpływie na kształtowanie polityki wojskowej w powojennej Polsce.

Na początku 1945 roku pełnił funkcję prezydenta Łodzi, sprawując władzę od stycznia do marca. W tym okresie był aktywnym uczestnikiem życia politycznego jako poseł do Krajowej Rady Narodowej, a także zasiadał w Sejmie Ustawodawczym oraz w Sejmie PRL I kadencji.

Życiorys

Kazimierz Witaszewski był synem Franciszka i Marii z domu Kazimierczak. W latach 1913–1920 zakończył edukację w sześciu klasach szkoły podstawowej w Łodzi, a jego kariera zawodowa rozpoczęła się w 1922 roku, kiedy to podjął pracę jako robotnik w Zakładach Scheiblera i Grohmana. W tym czasie zaangażował się w działalność Związku Zawodowego Robotników Przemysłu Włókienniczego. W latach 1929–1938 był również członkiem Komunistycznej Partii Polski. W tym samym okresie odbył zasadniczą służbę wojskową w 23 Pułku Piechoty we Włodzimierzu Wołyńskim, gdzie awansował do rangi starszego strzelca.

Po zakończeniu służby, Witaszewski powrócił do pracy w zakładzie, gdzie był zatrudniony aż do 1937 roku. Następnie podjął pracę na pełen etat w związku zawodowym. Należy podkreślić, że przez pewien czas był internowany w Miejscu Odosobnienia w Berezie Kartuskiej. Kiedy w 1939 roku doszło do agresji Niemiec na Polskę, znalazł się na terenach włączonych przez ZSRR, gdzie pracował jako ekspedytor, a następnie pełnił funkcję przewodniczącego Rady Zakładowej oraz dyrektora Piekarni Mechanicznej we Lwowie.

W czerwcu 1941 roku, po inwazji Niemiec na ZSRR, został ewakuowany w гłąb Rosji i zajął się pracą w kołchozie im. Budionnego. W maju 1943 roku wstąpił do formującego się tam Wojska Polskiego, gdzie pełnił rolę oficera politycznego w 1 Polskiej Dywizji Piechoty im. Tadeusza Kościuszki. Od czerwca 1943 roku, jako oficer bez stopnia, pełnił funkcję zastępcy dowódcy 3 batalionu 2 Pułku Piechoty do spraw polityczno-wychowawczych.

Od września 1943 roku był zastępcą dowódcy batalionu w 5 Pułku Piechoty 2 Dywizji Piechoty im. Henryka Dąbrowskiego. W okresie letnim 1943 roku, zdobijając nowe umiejętności, ukończył kurs oficerski w Szkole Oficerskiej 1 Dywizji Piechoty w Riazaniu. Na mocy rozkazu personalnego dowódcy 1 Korpusu Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR z 1 września 1943 roku, uzyskał stopień podporucznika w korpusie oficerów polityczno-wychowawczych. Jeszcze w tym samym roku, został przyjęty do Związku Patriotów Polskich w ZSRR.

W październiku 1943 roku nadano mu stanowisko kierownika piekarni dywizyjnej 1 Dywizji Piechoty, co z czasem przekształciło się w funkcję kierownika piekarni 1 Korpusu Polskich Sił Zbrojnych w ZSRR. Wiosną 1944 roku objął przodującą rolę jako kierownik piekarni 1 Armii Wojska Polskiego. Po wojnie, w 1944 roku, Witaszewski wstąpił do Polskiej Partii Robotniczej, awansując na porucznika i kapitana na mocy rozkazów personalnych Naczelnego Dowódcy WP w tymże roku.

Po 1944 roku, ponownie objął szefostwo Wydziału Personalnego 1 Armii Wojska Polskiego, a potem został przeniesiony do aparatu cywilnego. Między 1944 a 1945 rokiem spełniał rolę sekretarza generalnego Tymczasowej Komisji Centralnej Związków Zawodowych, by w latach 1945–1948 przewodniczyć Komitetowi Centralnemu Związków Zawodowych. Po wojnie, po wyzwoleniu Łodzi spod okupacji niemieckiej, znalazł się w składzie Tymczasowego Zarządu miasta, działając między 25 stycznia a 7 marca 1945 roku.

5 grudnia 1945 roku awansowano go do stopnia majora, a z dniem 30 stycznia 1946 roku, został zdemobilizowany. W latach 1948–1949 pełnił obowiązki podsekretarza stanu w Ministerstwie Pracy i Opieki Społecznej, a później przez dwa lata był pierwszym sekretarzem Komitetu Wojewódzkiego PZPR we Wrocławiu. W osobistym przeszłości miał także ważne zlecenia w Wydziale Kadr Komitetu Centralnego PZPR, jak również był przewodniczącym Komisji Pracy i Opieki Społecznej w Sejmie Ustawodawczym.

Na początku października 1952 roku powrócił do służby wojskowej, awansując się do rangi generała brygady. Funkcjonował jako szef Głównego Zarządu Politycznego WP oraz wiceminister obrony narodowej, zastępując marszałka Konstantego Rokossowskiego. W tym czasie był uważany za bezwzględnego wykonawcę rozkazów, mając znaczący wpływ na metody rządzenia i umacniania terroru w armii, co potwierdza jego udział w Ogólnonarodowym Komitecie Uczczenia Pamięci Józefa Stalina w marcu 1953 roku. Jako przeciwnik wszelkiej liberalizacji wyraźnie opowiadał się przeciwko jakimkolwiek reformom.

W 1956 roku, Witaszewski zajął pozycję jednego z liderów radykalnej „grupy natolińskiej” w PZPR. W lipcu 1956 roku awansował do rangi generała dywizji. Po zakończeniu kadencji jako szef Głównego Zarządu Politycznego WP, pełnił funkcję attaché wojskowego, morskiego i lotniczego w Ambasadzie PRL w Pradze w latach 1957–1959. Do 1960 roku był zastępcą szefa II Zarządu (wywiadowczego) w Sztabie Generalnym WP.

W czerwcu 1960 roku na mocy rozkazu personalnego MON zwolniono go z zawodowej służby wojskowej, przenosząc do rezerwy. 1 stycznia 1972 roku przeszedł na stan spoczynku. W latach 1960–1968 kierował Wydziałem Administracyjnym Komitetu Centralnego PZPR, sprawując kontrolę nad różnymi dziedzinami w państwowym aparacie. Był członkiem Komitetu Centralnego PPR oraz PZPR, a także zasiedlał prezydium Centralnej Komisji Kontroli Partyjnej PZPR od 1968 do 1971 roku.

W ciągu wielu kadencji, aż do 1990 roku, brał udział w pracach Rady Naczelnej ZBoWiD. Należy zaznaczyć, że był zagorzałym stalinowcem, często występując w obronie autorytarnych mechanizmów rządzenia. Pochowany został na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie.

Awanse

W trakcie swojej kariery w Ludowym Wojsku Polskim Kazimierz Witaszewski uzyskał liczne awanse na kolejne stopnie wojskowe, co świadczy o jego zaangażowaniu i umiejętnościach w służbie.

  • podporucznik – 1943,
  • porucznik – 1944,
  • kapitan – 1944,
  • major – 1945,
  • generał brygady – 1952 (z pominięciem stopnia podpułkownika i pułkownika),
  • generał dywizji – 1956.

Życie prywatne

Kazimierz Witaszewski przez wiele lat spędzał swoje życie w Warszawie. W jego osobistym życiu >ważną rolę odgrywała żona, Zofia z domu Kowadło, która była z nim związana od 1921 do 1989 roku.

Rodzina Witaszewskiego składała się z dwójki dzieci: córki oraz syna, co potwierdza jego zaangażowanie w życie rodzinne.

Wybrane odznaczenia

Wśród licznych odznaczeń, jakie otrzymał Kazimierz Witaszewski, wyróżniają się następujące:

  • Order Sztandaru Pracy I klasy (dwukrotnie),
  • Krzyż Komandorski z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski (1964),
  • Krzyż Komandorski Orderu Odrodzenia Polski (1946),
  • Order Krzyża Grunwaldu III klasy (1944),
  • Krzyż Walecznych,
  • Medal za Warszawę 1939–1945,
  • Brązowy Medal „Siły Zbrojne w Służbie Ojczyzny”,
  • Medal 10-lecia Polski Ludowej,
  • Medal 30-lecia Polski Ludowej,
  • Medal 40-lecia Polski Ludowej,
  • Medal im. Ludwika Waryńskiego (1986),
  • Złoty Znak Związku Ochotniczych Straży Pożarnych (1964),
  • Honorowa Odznaka Miasta Łodzi (1960),
  • Pamiątkowy Medal z okazji 40. rocznicy powstania Krajowej Rady Narodowej (1983),
  • Medal „Za wyzwolenie Warszawy” (ZSRR),
  • Medal „Za zwycięstwo nad Niemcami w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (ZSRR),
  • Medal jubileuszowy „Czterdziestolecia zwycięstwa w Wielkiej Wojnie Ojczyźnianej 1941–1945” (ZSRR),
  • Order węgierski.

Przypisy

  1. Profil na stronie Biblioteki Sejmowej. [dostęp 14.12.2023 r.]
  2. a b c d Dane osoby z katalogu kierowniczych stanowisk partyjnych i państwowych PRL. katalog.bip.ipn.gov.pl. [dostęp 27.12.2021 r.]
  3. a b Wyszukiwarka grobów w Warszawie. [dostęp 27.12.2021 r.]
  4. Dane osoby z katalogu funkcjonariuszy aparatu bezpieczeństwa. ipn.gov.pl. [dostęp 18.03.2019 r.]
  5. Uchwała nr 2/7/60 Prezydium Rady Narodowej m. Łodzi z dnia 12.01.1960 r. w sprawie nadania Odznaki Honorowej m. Łodzi, bc.wbp.lodz.pl, [dostęp 06.08.2022 r.]
  6. Uhonorowani pamiątkowymi medalami. W: „Trybuna Robotnicza”, nr 307, 30.12.1983 r., s. 3.
  7. „Życie Partii”, styczeń–marzec 1987 r., s. 20.
  8. Październik i „Mała stabilizacja”. W: Jerzy Eisler: Zarys dziejów politycznych Polski 1944–1989. Warszawa: POW „BGW”, 1992, s. 62. ISBN 83-7066-208-0.
  9. Powołanie Ogólnonarodowego Komitetu Uczczenia Pamięci Józefa Stalina. W: „Trybuna Robotnicza”, nr 58, 7–8.03.1953 r., s. 2.
  10. „Strażak: pismo Związku Ochotniczych Straży Pożarnych”, nr 20 (284), 16–31.10.1964 r., s. 5.
  11. Odznaczenia dla pracowników partyjnych. W: „Trybuna Robotnicza”, nr 171, 21.07.1964 r., s. 5.
  12. M.P. z 1947 r. nr 27, poz. 194.
  13. a b J. Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990 t. IV: S–Z, Toruń 2010, s. 235–237.
  14. a b J. Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990 t. IV: S–Z, Toruń 2010, s. 236.
  15. a b J. Królikowski, Generałowie i admirałowie Wojska Polskiego 1943–1990 t. IV: S–Z, Toruń 2010, s. 237.

Oceń: Kazimierz Witaszewski

Średnia ocena:4.53 Liczba ocen:9