Feliks W. Kres

---

Życiorys

Twórczość Feliksa W. Kresa koncentruje się głównie wokół tzw. cyklu szererskiego, którego właściwy tytuł brzmi Księga Całości. Ta opowieść wciąga czytelników w fascynujący świat Szerera, gdzie niezwykła moc, nazywana Szernią, obdarzyła inteligencją nie tylko ludzi, ale także koty oraz sępy. Kolejnym jego znaczącym dziełem jest cykl Zjednoczone Królestwa, który jest przykładem dark fantasy osadzonej w realiach XVII wieku, gdzie spotykają się demony i istoty starsze niż Szatan.

Debiutował w 1983 roku opowiadaniem Mag, które zostało nadesłane na konkurs redakcji miesięcznika Fantastyka. Był to historyczny moment, ponieważ był to pierwszy tekst fantasy opublikowany w Polsce w profesjonalnym wydaniu. W kolejnych latach jego prace pojawiały się w różnych pismach i zinach, takich jak Fantastyka, Feniks, SFera, Claps, Voyager, Fenix, Nowa Fantastyka, Talizman, Magia i Miecz czy Science Fiction.

W okresie od 1991 do 1994 roku Kres zrealizował dwa zbiory opowiadań: Prawo sępów, wydane przez Almapress, oraz Serce gór (Przedświt). Utwory te później rozwinął w powieści przynależące do Księgi Całości. Król Bezmiarów (Aurora), opublikowany w 1992 roku, był pierwszym tytułem z tej serii i przyniósł autorowi prestiżową Nagrodę im. Janusza A. Zajdla.

W latach 1995-1996 Kres zainaugurował pierwszą edycję Księgi Całości, którą przygotowało wydawnictwo Trickster. W pierwszej kolejności na rynek trafiła Północna granica, a rok później w nowym wydaniu zostało wznowione Król Bezmiarów. W latach 2000–2005 Wydawnictwo Mag opublikowało drugą edycję, obejmującą wznowienia dwóch pierwszych tomów oraz cztery nowe: Grombelardzką legendę, Panią Dobrego Znaku, Porzucone królestwo oraz Tarczę Szerni.

Rok 1993 przyniósł powieść Strażniczka istnień (Przedświt), będącą pierwszym tomem serii Zjednoczone Królestwa. W latach 2001–2004 cały cykl ukazał się dzięki Wydawnictwu Mag, które wznowiło pierwszy tom oraz dodało dwa kolejne: Piekło i szpada oraz Klejnot i wachlarz. Nowa edycja, z ilustracjami Jarosława Musiała, została opublikowana przez Fabrykę Słów w latach 2006-2007.

W ciągu kilku lat Kres dzielił się swoją wiedzą, prowadząc kącik porad dla młodych autorów – początkowo pod nazwą „Kącik złamanych piór” w miesięczniku Fenix, później w Magii i Mieczu, a następnie jako „Galeria osobliwości” w Science Fiction. W lutym 2005 roku, felietony z tego cyklu zostały zebrane w książkę pod tytułem Galeria złamanych piór, a w 2010 roku ukazał się zbiór Galeria dla dorosłych.

W 2011 roku Kres ogłosił, że zamierza zaprzestać pisania z powodu wypalenia zawodowego, co oznaczało, że Księga Całości nie doczeka się zakończenia. Mimo to, w 2017 roku na spotkaniu autorskim podczas Warsaw Comic Con wyjaśnił, że traktuje ten okres jako przerwę, a nie definitywne zakończenie kariery pisarskiej.

Przed powrotem do pisania, teksty Kresa zostały dwukrotnie opublikowane w formie ebooków przez platformę BookRage. W latach 2013–2014 ukazało się w ten sposób sześć tomów Księgi Całości, a trzy lata później wydano je ponownie, dodając dwa opowiadania: Gówno oraz Jeźdźcy równin. Drugi z tych tekstów był odpowiedzią na pierwotne plany dotyczące spin-offu serii, którego fragmenty trafiły do Magii i Mieczu w 2001 roku. Również w 2017 roku BookRage opublikowało cykl Zjednoczone Królestwo w formie ebooków.

W maju 2020 roku Stalker Books wprowadziło na rynek sześć tomów Księgi Całości w edycji limitowanej, zawierającą tekst przejrzany przez autora. Aż 100 kompletów zostało przygotowanych, a była to pierwsza edycja papierowa, która nie dzieliła tomu – wcześniej Wydawnictwo Mag realizowało wydania w dwóch częściach, np. Grombelardzką legendę oraz Panią Dobrego Znaku.

W lipcu 2020 roku Wojtek Sedeńko ogłosił, że pisarz pracował nad siódmym tomem, który miał zawierać zbiory opowiadań oraz zbliżał się do ukończenia ósmego tomu serii. W sierpniu tego samego roku Fabryka Słów zapowiedziała, że w nowej edycji, która zyska ilustracje Przemysława Truścińskiego, zacznie wydawanie kompletu wszystkich wcześniej opublikowanych książek oraz nowych tytułów.

Wznowienia pierwszych pięciu tomów, w tym Północna granica oraz Król Bezmiarów, ukazały się w latach 2021–2022. Zdecydowano się na podział tytułu Grombelardzka legenda na dwie książki: Serce gór oraz Wstęgi Aleru. Podobnie w przypadku Pani Dobrego Znaku nastąpił podział na Wieczny pokój oraz Wieczne Cesarstwo. Szósty tom stanowił zbiór opowiadań Żeglarze i jeźdźcy, w tym nowe teksty. Ostatecznie wznowiono także Tarczę Szerni jako ostatni z wcześniej publikowanych tytułów.

W grudniu 2021 roku Kres ogłosił decyzję o zredagowaniu jednego z wątków w formie osobnej książki, Najstarsza z Potęg. Planował zamknąć ostatni tom serii w dwóch lub trzech częściach, noszącym tytuł Szerń i Szerer. 14 października 2022 roku pisarz zmarł, a w kolejnym miesiącu do sprzedaży trafiła jego ostatnia książka, Najstarsza z Potęg.

W dniu 5 sierpnia 2023 roku Fabryka Słów ogłosiła, że Feliks W. Kres nie zdążył dokończyć serii, a jego prace nie będą kontynuowane przez nikogo innego. Dodatkowo zapowiedziano, że w listopadzie tego samego roku odbędzie się premiera ostatniej ukończonej powieści Kresa, zatytułowanej Szerń i Szerer. Zima przed burzą, która stanowić miała początek finałowej trylogii. Książka jednak nie zadebiutowała w zaplanowanym terminie.

18 grudnia 2023 roku Fabryka Słów podała nowy, przybliżony termin wydania, wskazując luty 2024 roku. Dwa dni później Arkady Saulski poinformował, że żona i współpracownicy Kresa powierzyli mu dokończenie cyklu według notatek pisarza, które miały zawierać zamknięcie, o którym pisarz wspomniał najbliższym przed swoją śmiercią.

Twórczość

Wczesne książki o Szererze

Feliks W. Kres na początku swojej kariery literackiej stworzył kilka istotnych dzieł, które znacząco wpłynęły na rozwój jego twórczości. Wśród nich znajdują się:

• Prawo sępów (1991) – był to debiutancki zbiór, z którego pierwsze wersje tekstów znalazły się w późniejszych publikacjach, takich jak Północna Granica i Grombelardzka legenda,
• Serce gór (1994) – ten tytuł również przedstawia wczesne wersje tekstów, które zostały przekształcone i włączone do Grombelardzkiej legendy.

Księga Całości

Właściwym centrum jego działalności literackiej stały się tomy cyklu, które układają się wewnętrznie zgodnie z chronologią wydarzeń w fikcyjnym świecie Szereru. Tytuły zawierające się w tym zbiorze to:

• Północna granica (Trickster 1995, Mag 2000, Mag 2009, BookRage 2013 (e-book), BookRage 2017 (e-book), Stalker Books 2020, Fabryka Słów 2021),
• Król Bezmiarów (Aurora 1992, Trickster 1996, Mag 2000, Mag 2003, Mag 2009, BookRage 2013 (e-book), BookRage 2017 (e-book), Stalker Books 2020, Fabryka Słów 2021),
• Grombelardzka legenda (Mag 2000, Mag 2009 (w dwóch tomach), BookRage 2014 (e-book), BookRage 2017 (e-book), Stalker Books 2020, Fabryka Słów 2021 (w dwóch tomach: Serce gór i Wstęgi Aleru)),
• Pani Dobrego Znaku (Mag 2001, Mag 2010 (w dwóch tomach), BookRage 2014 (e-book), BookRage 2017 (e-book), Stalker Books 2020, Fabryka Słów 2021/2022 (w dwóch tomach: Wieczny pokój i Wieczne Cesarstwo)),
• Porzucone królestwo (Mag 2002, BookRage 2014 (e-book), BookRage 2017 (e-book), Stalker Books 2020, Fabryka Słów 2022),
• Żeglarze i jeźdźcy (Stalker Books 2022, Fabryka Słów 2022) – zbiór opowiadań: Miód dla Emiry, Jeźdźcy Równin, Armektańska nienawiść, Gówno (piratka i żołnierz) oraz Siedmiu najemników,
• Tarcza Szerni (Mag 2005 (w dwóch tomach), BookRage 2014 (e-book), BookRage 2017 (e-book), Stalker Books 2020, Fabryka Słów 2022),
• Najstarsza z Potęg (Stalker Books 2022, Fabryka Słów 2022),
• Szerń i Szerer. Zima przed burzą (Fabryka Słów 2024),
• Nienazwana książka Arkadego Saulskiego (zapowiedź).

W kwartalniku Voyager 02 1991/1992 opublikowano również przewodnik po świecie Szereru pt. Szern K’hakahar, który autor uznał za niekanoniczny w 2022 roku.

Zjednoczone Królestwa

Seria o Zjednoczonych Królestwach to kolejne ważne stanowisko w dorobku Feliksa W. Kresa. W jej skład wchodzą:

• Strażniczka istnień (Przedświt 1993, Mag 2004 – wydanie poprawione, Fabryka Słów 2007, BookRage 2017 (e-book)),
• Piekło i szpada (Mag 2001, Fabryka Słów 2006, BookRage 2017 (e-book)),
• Klejnot i wachlarz (Mag 2003, Fabryka Słów 2006, BookRage 2017 (e-book)).

Inne

Oprócz wspomnianych wcześniej tytułów, Feliks W. Kres stworzył również inne znaczące dzieła:

• Galeria złamanych piór (Fabryka Słów 2005),
• Galeria dla dorosłych (Fabryka Słów 2010),
• Opowiadanie Zabity w zbiorze Niech żyje Polska. Hura!, tom 1 (Fabryka Słów 2006).

Nagrody

Feliks W. Kres to pisarz, który zyskał uznanie w środowisku literackim, zdobywając szereg prestiżowych nagród w swojej karierze. W 1983 roku otrzymał wyróżnienie od miesięcznika „Fantastyka” za opowiadanie „Mag”, osiągając wysokie drugie miejsce w kategorii Najlepszego Debiutu.

Kolejnym znaczącym osiągnięciem był rok 1987, kiedy to triumfował w plebiscycie czytelników „Fantastyki” za swoje opowiadanie „Demon Walki”, zdobywając pierwsze miejsce jako Najlepsze Opowiadanie.

W 1991 roku, Kres ponownie zdobył pierwsze miejsce w plebiscycie „Voyager”, tym razem za opowiadanie „Prawo gór”, co potwierdziło jego talent literacki. Rok później, w 1992 roku, w plebiscycie tym zdobył dodatkowo drugie miejsce za „Szern K’hakahar” oraz trzecie za „Miód dla Emiry”, obydwa utwory były również nominowane w kategorii Najlepsze Opowiadania.

W tym samym roku Kres został uhonorowany Nagrodą im. Janusza A. Zajdla za Najlepszą Powieść Roku za swoją książkę „Król Bezmiarów”. Jego twórczość nie przeszła niezauważona, gdyż w 1994 roku zdobył Nagrodę Śląkfa 1993, przyznaną w kategorii Najlepszy Twórca Roku, z wyróżnieniem za powieść „Strażniczka Istnień”.

W 2001 roku Kres zdobył Nagrodę Sfinks 2000 za Najlepszą Powieść Roku, tym razem za „Grombelardzką legendę”. A w 2002 roku powtórzył sukces, otrzymując Nagrodę Śląkfa 2001 w kategorii Najlepszy Twórca Roku, po raz kolejny wyróżniając się książką „Pani Dobrego Znaku”.

---

Oceń: Feliks W. Kres

---