Roman Totenberg

---

Życiorys

Rodzina Romana Totenberga miała interesujące korzenie, w których przeplatały się zarówno tradycje żydowskie, jak i chrześcijańskie. Już w wieku sześciu lat rozpoczął naukę gry na skrzypcach, a niedługo potem koncertował już ze swoim nauczycielem, który pełnił rolę koncertmistrza w operze. Młodzieńcze lata Totenberga minęły w Warszawie, gdzie ukończył V Liceum Ogólnokształcące im. Ks. Józefa Poniatowskiego. Następnie kontynuował naukę w konserwatorium pod okiem Michałowskiego.

Poznał również wielkich mistrzów, studiując u C. Flescha w Berlinie oraz G. Enescu w Paryżu. Debiutował w 1925 roku podczas występu z Orkiestrą Filharmonii Warszawskiej, a już niedługo potem zadebiutował za granicą występując z Berliner Philharmoniker. W 1927 roku poznał Karola Szymanowskiego, który wówczas był dyrektorem konserwatorium. W 1933 roku w Paryżu spotkał się z Dariusem Milhaud, który z kolei debiutował tam jako kompozytor.

Przed wybuchem II wojny światowej Totenberg podjął decyzję o emigracji do Stanów Zjednoczonych. W 1940 roku objął stanowisko dyrektora działu muzyki kameralnej w rozgłośni radiowej WQXR. W trakcie swojego amerykańskiego tournée koncertowego występował z największymi orkiestrami, współpracując zarówno z Karolem Szymanowskim, jak i Arturem Rubinsteinem.

W 1947 roku związał się z Akademią Muzyczną w Santa Barbara w Kalifornii, gdzie został profesorem. Ponadto od 1950 do 1960 roku pełnił kierowniczą rolę w Aspen Institute w Kolorado. W latach 1961–1978 był profesorem na wydziale smyczkowym Boston University, a od 1978 do 1985 roku sprawował podobną funkcję w Peabody Conservatory of Music w Baltimore oraz w Longy School of Music.

Wyróżnienia

W roku 1983 Roman Totenberg został wyróżniony tytułem „Nauczyciela – Artysty roku”, który przyznano mu przez American String Teachers Association. To prestiżowe odznaczenie podkreśla jego znaczący wkład w edukację muzyczną.

Następnie, w 1988 roku, artysta otrzymał Odznakę „Zasłużony dla Kultury Polskiej”, co stanowi kolejny dowód na jego zaangażowanie w promowanie kultury polskiej na świecie.

W roku 2000 uhonorowano go Krzyżem Komandorskim Orderu Zasługi Rzeczypospolitej Polskiej, co potwierdza jego nieocenioną rolę w dziedzinie muzyki.

Dodatkowo, Roman Totenberg pełnił funkcję jurora w międzynarodowych konkursach muzycznych, a także był aktywnym organizatorem festiwali, co świadczy o jego szerokim wpływie na życie muzyczne i kulturalne.

Rodzina

W rodzinie Totenbergów szczególną osobą jest Nina Totenberg, która zdobyła uznanie jako dziennikarka pracująca dla amerykańskiego National Public Radio. Jej działalność zawodowa połączyła się z głębokimi tradycjami rodzinnymi, wnosząc jednocześnie nową jakość do świata mediów.

Wybrana dyskografia (CD)

W wybranej dyskografii Romana Totenberga, można znaleźć szereg znakomitych nagrań, które dokumentują jego artystyczny dorobek. W 1993 roku zarejestrowano utwory: Koncert skrzypcowy D-dur Op. 77 Johanna Brahmsa oraz Koncert skrzypcowy D-dur Op. 21 „Concerto Militaire” Karola Lipińskiego. W tej sesji Totenberg wystąpił z Polską Narodową Orkiestrą Symfoniczną pod batutą Antoniego Wita, a nagranie opublikowano przez wytwórnię Titanic.

Dalsze osiągnięcia artysty obejmują nagranie „Koncertu skrzypcowego” Ernesta Blocha oraz „Trois Poemes Juifs”, wykonane z Wiedeńską Orkiestrą Operową pod kierownictwem Władimira Golschmanna, wydane przez Vanguard Classic.

W roku 2009 artysta zrealizował nagranie „Koncertu skrzypcowego” Ludwiga van Beethovena D-dur Op. 61, występując z Poznańską Orkiestrą Filharmoniczną pod dyrekcją Stanisława Wislockiego, a materiał ten opublikowano przez Past Classics.

W 2011 roku ukazała się płyta „The Art of Roman Totenberg • From Bach to Webern”, na której znalazły się nagrania ze spanielenia artysty obejmujące lata 1943-1996, w formie 2CD, wydane przez Arbiter.

---

Oceń: Roman Totenberg

---