Halina Buyno-Łoza, urodzona 12 grudnia 1907 roku w Łodzi i zmarła 13 września 1991 roku we Wrocławiu, była wybitną polską aktorką i tancerką.
Jej kariera artystyczna obejmowała wiele niezapomnianych ról, z których szczególnie wyróżniają się te epizodyczne. Wśród nich na uwagę zasługuje postać Anieli Kargul, żony Władysława, graną obok Władysława Hańczy w popularnej trylogii Sylwestra Chęcińskiego.
Filmy, w których wystąpiła, takie jak „Sami swoi” (1967), „Nie ma mocnych” (1974) oraz „Kochaj albo rzuć” (1977), stały się klasykami polskiego kina.
Oprócz tego, aktorka zagrała także w serialu „Droga” w 1973 roku, który cieszył się dużą popularnością wśród widzów.
Życiorys
Wczesne lata
Halina Buyno-Łoza urodziła się w Łodzi, a od najmłodszych lat marzyła o tym, by występować na scenie. Początkowo skupiła się na tańcu, a jej edukacja artystyczna rozpoczęła się w Szkole Rytmiki i Plastyki Janiny Mieczyńskiej w Warszawie. Po ukończeniu nauki, została solistką zespołu tej szkoły, specjalizując się w grotesce tanecznej. W wieku 27 lat postanowiła porzucić taniec na rzecz aktorstwa, a w 1937 roku uzyskała dyplom na wydziale sztuki aktorskiej w Państwowym Instytucie Sztuki Teatralnej w Warszawie.
Kariera
Swą karierę sceniczną Buyno-Łoza rozpoczęła w Teatrze Miejskim w Wilnie, gdzie występowała w latach 1937–1939, a następnie w Teatrze Miejskim w Lublinie w latach 1945–1952. Po zakończeniu II wojny światowej znalazła się w trudnej sytuacji, gdyż została zwerbowana przez służby bezpieczeństwa publicznego, które zmusiły ją do informowania o wszelkich podejrzanych wydarzeniach w gronie teatralnym. Jej życie osobiste skomplikował okres niewoli, w którym, od 1952 do 1953 roku, przez 9 miesięcy była więziona. Na wolność wyszła po śmierci Stalina.
W latach 1953–1955 występowała w Teatrze Dolnośląskim w Jeleniej Górze, gdzie brała udział w przedstawieniach w reżyserii Kazimierza Czyńskiego. Do jej najważniejszych ról z tego okresu należały postacie w takich spektaklach jak: Szczęście Frania Włodzimierza Perzyńskiego (1954) w roli Lipowskiej, Kruk krukowi oka nie wykole Aleksandra Ostrowskiego (1955) jako Justyna Naumowna oraz Gwałtu, co się dzieje! Aleksandra Fredry (1955) w roli Barbary. Przez następne lata, od 1955 do 1971 roku, związana była z Teatrem Polskim we Wrocławiu.
W swojej karierze filmowej zadebiutowała w roli prostytutki w komedii Tadeusza Chmielewskiego zatytułowanej Ewa chce spać (1957), gdzie występowała u boku Barbary Kwiatkowskiej. W kolejnych latach zagrała także w produkcjach takich jak Zagubione uczucia (1957) oraz Ósmym dniu tygodnia (1958). Często wcielała się w postacie zwyczajnych, ale sympatycznych kobiet, a do jej niezapomnianych ról należały m.in. starsza pani w ekranizacji powieści Zofii Nałkowskiej Granica (1977) w reżyserii Jana Rybkowskiego, portierka w dramacie psychologicznym Andrzeja Barańskiego Wolne chwile (1979), dozorczyni w dramacie Ryszarda Czekały Przeklęta ziemia (1982) oraz gospodyni w melodramacie muzycznym Stanisława Lenartowicza Szkoda twoich łez (1983)..
Życie prywatne
Halina Buyno-Łoza była małżonką Mieczysława Łozy, znanego aktora.
Jej spoczynek znajduje się na Cmentarzu Osobowickim we Wrocławiu, w kwaterze 90R/99/3.
Filmografia
Filmografia Haliny Buyno-Łozy zawiera szereg interesujących ról, które ukazują jej wszechstronność jako aktorki. Poniżej przedstawiamy szczegółowy spis jej występów w filmach i serialach, które miały miejsce na przestrzeni lat.
- 1957: Ewa chce spać – prostytutka „Piękna Lola”,
- 1957: Zagubione uczucia – sprzątaczka w szkole,
- 1958: Krzyż Walecznych – luborzanka,
- 1958: Ósmy dzień tygodnia – sąsiadka Piotra,
- 1958: Pigułki dla Aurelii – kobieta z jajkami w pociągu,
- 1959: Lotna – gospodyni,
- 1959: Sygnały – kobieta w budce z piwem,
- 1959: Wspólny pokój – sąsiadka,
- 1959: Zobaczymy się w niedzielę – Gienia, żona Romana,
- 1960: Decyzja,
- 1960: Szklana Góra – gość u Dobrackiej,
- 1961: Zaduszki – Skotnicka,
- 1963: Weekendy – portierka w hotelu,
- 1964: Giuseppe w Warszawie – kobieta w pociągu,
- 1965: Katastrofa – kobieta na pogrzebie „towarzysza”,
- 1966: Bumerang – kobieta na miejscu wypadku,
- 1967: Długa noc – Szymańska,
- 1967: Julia, Anna, Genowefa… – matka Szymgałów,
- 1967: Sami swoi – Aniela Kargulowa, żona Władysława,
- 1968: Stawka większa niż życie – gosposia Jeanne Mole (odc. 11),
- 1969: Jak rozpętałem drugą wojnę światową – Jóźwiakowa,
- 1969: Tylko umarły odpowie – zakonnica,
- 1970: Prom – kobieta na promie,
- 1970: Raj na ziemi – żona Gederlego,
- 1971: Kardiogram – żona pacjenta,
- 1971: Motodrama – klientka na poczcie, kupująca znaczek,
- 1971: Zaraza – matka zmarłej pielęgniarki,
- 1972: Chłopi – mieszkanka Lipiec (odc. 10 i 13),
- 1972: Opętanie – sąsiadka na imprezie,
- 1972: Z tamtej strony tęczy – kobieta zeznająca w sądzie,
- 1973: Bułeczka – pani w przedziale pociągu,
- 1973: Chłopi – mieszkanka Lipiec,
- 1973: Droga – Aniela Kargul, żona Władysława (odc. 5),
- 1973: Sekret – była gospodyni Danuty,
- 1973: Zasieki – lekarka,
- 1974: Koniec wakacji – babcia Jurka,
- 1974: Nie ma mocnych – Aniela Kargul, żona Władysława,
- 1974: Urodziny Matyldy – sąsiadka Okoniowej,
- 1975: Dyrektorzy – matka Gabrysia (odc. 6),
- 1975: Kradzież – gospodyni Banasia,
- 1976: A jeśli będzie jesień… – kombatantka,
- 1976: Daleko od szosy – „babcia” Kwiatkowska wynajmująca pokój Leszkowi (odc. 5 i 6),
- 1976: Mgła,
- 1976: Zanim nadejdzie dzień – przekupka sprzedająca na rynku jajka,
- 1976: Znaki szczególne – chłopka (odc. 1 i 2),
- 1976: Zofia – pensjonariuszka domu starców,
- 1977: Granica – starsza pani w salonie Kolichowskiej,
- 1977: Kochaj albo rzuć – Aniela Kargul, żona Władysława,
- 1977: Noce i dnie – Antoniowa, służąca Ostrzeńskich,
- 1978: Pejzaż horyzontalny – babunia, gospodyni chłopaków,
- 1979: Biała gorączka – matka Romana,
- 1979: Strachy – gospodyni Teresy i Linki,
- 1979: Śnić we śnie – salowa,
- 1979: Wolne chwile – portierka,
- 1980: Bo oszalałem dla niej – widz na przedstawieniu,
- 1980: Smak wody – gospodyni,
- 1981: Białe tango – gospodyni (odc. 2),
- 1982: Karate po polsku – Leżanowa, gospodyni proboszcza,
- 1982: Odwet – sprzątaczka w schronisku,
- 1982: Popielec – stara Węgrzynka (odc. 4 i 5),
- 1982: Prognoza pogody – Pelagia,
- 1982: Przeklęta ziemia – dozorczyni,
- 1983: Szkoda twoich łez – gospodyni Teresy i Linki,
- 1984: Jak się pozbyć czarnego kota – baba z kozą.
Przypisy
- Groby 0.9.5 [online], groby.cui.wroclaw.pl [dostęp 15.06.2023 r.]
- Beata Michalik: Halina Buyno-Łoza donosiła SB. Problemy zaczęły się, gdy przyznała się kolegom. Onet.pl, 17.02.2022 r. [dostęp 19.02.2022 r.]
- a b c Halina Buyno-Łoza: SB wsadziły ją do więzienia. Interia.pl, 21.09.2021 r. [dostęp 19.02.2022 r.]
- Halina Buyno-Łoza. FamousFix. [dostęp 19.02.2022 r.]
- Halina Buyno-Łoza. Listal. [dostęp 19.02.2022 r.]
- Halina Buyno-Łoza. ČSFD.cz. [dostęp 19.02.2022 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Izumi Yoshida | Eliezer Grynfeld | Tomasz Mędrzak | Sławomir Piestrzeniewicz | Olga Iliwicka-Dąbrowska | Iwona Borowicka | Paweł Rurak-Sokal | Kazimierz Sowiński | Marian Neuteich | Hanna Mikuć | Monika Rosca | Janusz Galewicz | Wojciech Zieliński (aktor) | Janina Krzemińska | Jan Skotnicki (reżyser) | Piotr Szczepański (filmowiec) | Stanisław Ścieszko | Eugenia Herman | Bogumił Antczak | Jarosław Kamiński (montażysta)Oceń: Halina Buyno-Łoza