Marian Neuteich, urodzony 29 maja 1890 roku w Łodzi, był postacią wyjątkową w historii polskiej muzyki. Jego życie zakończyło się tragicznie w 1943 roku, kiedy to zginął w niemieckim obozie pracy w Trawnikach.
Neuteich był nie tylko kompozytorem, ale również dyrygentem i wiolonczelistą, wyróżniającym się swoim żydowskim pochodzeniem, co miało wpływ na jego twórczość i życie w trudnych czasach. Jego muzyka oraz kariera pozostają ważnymi elementami dziedzictwa muzycznego w Polsce.
Życiorys
Marian Neuteich, utalentowany muzyk, swoją edukację muzyczną rozpoczął w latach 1921–1930, kiedy to studiował w Państwowym Konserwatorium Muzycznym w Warszawie. Jego nauczycielami byli wspaniali profesjonaliści, tacy jak Elego Kochański, który uczył go gry na wiolonczeli, Kazimierz Sikorski, który wprowadzał go w tajniki kompozycji, oraz Grzegorz Fitelberg i Adam Dołżycki, którzy doskonalili jego umiejętności dyrygenta.
Początkowo Neuteich prezentował swoje umiejętności jako solista, jednak od 1929 roku rozpoczął współpracę z Warszawskim Kwartetem Smyczkowym. W skład tego zespołu wchodzili uznani muzycy, tacy jak założyciel kwartetu Józef Kamiński, Zygmunt Lednicki (znany również jako Lederman) oraz Jan Gronowski. Zespół odniósł znaczący sukces, zdobywając I nagrodę na prestiżowym konkursie polskich kwartetów smyczkowych o nagrodę przechodnią im. marszałka Józefa Piłsudskiego w 1934 roku.
Kolejnym ważnym etapem w jego karierze była praca w Radiu Warszawa I, gdzie przez wiele lat wpływał na rozwój kultury muzycznej. Jako prezes orkiestry symfonicznej Związku Towarzystwa Muzycznego w Warszawie, przyczynił się do popularyzacji muzyki klasycznej w kraju.
W trudnych czasach II wojny światowej Neuteich został przesiedlony do warszawskiego getta. Tam, w 1940 roku, podjął się trudnego zadania zorganizowania Żydowskiej Orkiestry Symfonicznej. Jako jej kierownik artystyczny i pierwszy dyrygent, prowadził zespół przez dwa sezony, dając nadzieję i radość w mrocznych czasach.
Jego twórczość muzyczna obejmowała różnorodne formy, w tym muzykę symfoniczną, kameralną, fortepianową, a także pieśni. Neuteich był również autorem muzyki filmowej. Niestety, jego życie zakończyło się tragicznie, gdyż został zamordowany przez hitlerowców w obozie pracy w Trawnikach.
Muzyka filmowa
Marian Neuteich to postać, która znacząco wpłynęła na rozwój muzyki filmowej w Polsce. Jego twórczość obejmuje wiele znaczących dzieł, które zyskały uznanie nie tylko w kraju, ale i za granicą. Poniżej przedstawiamy wybrane filmy, do których skomponował muzykę:
- 1932: Dzikie pola,
- 1932: Rycerze mroku,
- 1934: Młody las,
- 1935: Dzień wielkiej przygody,
- 1936: Róża,
- 1937: Dziewczęta z Nowolipek,
- 1938: Dziewczyna szuka miłości,
- 1938: Granica,
- 1938: Ludzie Wisły.
Przypisy
- MarianM. Fuks, Polihymnia w getcie warszawskim [online], Żydowski Instytut Historyczny, 21.11.2019 r. [dostęp 21.05.2020 r.]
- Józef Kamiński [online], Culture.pl [dostęp 21.05.2020 r.]
- Leon TadeuszL.T. Błaszczyk, Żydzi w kulturze muzycznej ziem polskich w XIX I XX wieku. Słownik biograficzny, Warszawa: Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce, 2014 r., s. 295, ISBN 978-83-939735-1-4.
- Leon TadeuszL.T. Błaszczyk, Żydzi w kulturze muzycznej ziem polskich w XIX I XX wieku. Słownik biograficzny, Warszawa: Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce, 2014 r., s. 184-185, ISBN 978-83-939735-1-4.
- Leon TadeuszL.T. Błaszczyk, Żydzi w kulturze muzycznej ziem polskich w XIX I XX wieku. Słownik biograficzny, Warszawa: Stowarzyszenie Żydowski Instytut Historyczny w Polsce, 2014 r., s. 124, ISBN 978-83-939735-1-4.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Hanna Mikuć | Piotr Butkiewicz | Dagmara Dryl | Jerzy Zarzycki | Ludwik Jerzy Kern | Grażyna Krukówna | Rachel Grynfeld | Milena Lisiecka | Witold Leszczyński | Lea Koenig | Kazimierz Sowiński | Paweł Rurak-Sokal | Iwona Borowicka | Olga Iliwicka-Dąbrowska | Sławomir Piestrzeniewicz | Tomasz Mędrzak | Eliezer Grynfeld | Izumi Yoshida | Halina Buyno-Łoza | Monika RoscaOceń: Marian Neuteich