Kazimierz Sowiński

---

Życiorys

Młodość i debiut poetycki

Kazimierz Sowiński przyszedł na świat w Łodzi 30 października 1907 roku jako syn Anny oraz Józefa Sowińskich. Jego ojciec był przedstawicielem zdeklasowanej szlachty, posiadającej korzenie sięgające generała Józefa Longina Sowińskiego, a zarabiał na życie jako robotnik w fabryce Poznańskiego. W rodzinie Kazimierza był także liczny rodzeństwo: czterech braci (Józef, Stefan, Wacław, Stanisław) oraz dwie siostry (Helena i Maria).

W latach 1921-1928 uczęszczał do Męskiego Gimnazjum Rządowego w Łodzi, gdzie już na tym etapie rozwijał swoje literackie pasje, współredagując szkolną gazetkę „Almanach Literacki”. Po ukończeniu edukacji w 1928 roku podjął studia filozoficzne w Warszawie, które zakończył z powodzeniem w 1933 roku. W tym samym roku uzyskał stopień podporucznika, mianowanego ze starszeństwem od 1 stycznia 1933, w korpusie rezerwy piechoty.

Debiut poetycki Kazimierza przypadł na łamy dziennika „Głos Poranny”, a kolejno współpracował z literackim miesięcznikiem „Meteor”, który redagowała grupa literacka nosząca tę samą nazwę. W ramach działalności tej grupy ukazał się tomik wierszy zatytułowany „Gwiazdy na strychu”, w którym wiele utworów podejmuje trudną tematykę warunków życia robotników w Łodzi. Sowiński aktywnie uczestniczył w działalności grupy Meteor, którą założył w 1928 roku razem z Grzegorzem Timofiejewem i Marianem Piechalem. Po rozwiązaniu grupy w 1930 roku kontynuował swoje literackie zmagania, wydając czasopismo „Prądy”, a między 1937 a 1938 rokiem współpracował z tygodnikiem „Pion”, pisząc również opowiadania oraz artykuły krytyczno-literackie w takich pismach jak „Droga”, „Prądy” i „Wymiary”.

Okres II wojny światowej

Na początku II wojny światowej Kazimierz Sowiński został powołany do służby wojskowej w 18 pułku piechoty. Jego zaangażowanie w walkę miało miejsce na wschodzie Europy, ale niestety padał także ofiarą radzieckiej niewoli, z której udało mu się jednak uciec i wrócić do Łodzi. W rodzinnym mieście przyłączył się do Obozu Polski Walczącej, gdzie zaangażował się w redagowanie pisma „Młodzież Walcząca”. W 1942 roku został aresztowany i wysłany do obozu pracy w Austrii, z którego także udało mu się uciec, kierując się do Warszawy. Walczył w powstaniu warszawskim, awansując na podporucznika piechoty rezerwy. Po przegranej akcji powstańczej trafił do oflagu w Lubece, skąd wnet uwolnili go alianci. Po wojnie osiedlił się we Włoszech, gdzie wstąpił do 2 Korpusu Polskiego. W latach 1945-1946 współpracował z takimi pismami jak „Kronika”, „Orzeł Biały” i „Łączniczka”.

Okres powojenny

W listopadzie 1946 roku Kazimierz Sowiński przeniósł się do Brukseli, gdzie kontynuował pracę jako redaktor „Orła Białego”. Następnie przeprowadził się do Londynu, gdzie częstymi gośćmi w polskim Domu Pisarza byli tacy autorzy jak Tadeusz Zajączkowski oraz Gustaw Herling-Grudziński. W 1952 roku przeniósł się do Monachium, gdzie nawiązał współpracę z Radio Wolna Europa, której pozostał wierny aż do 1972 roku. W latach 1974-1975 zasiadał na stanowisku prezesa Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie. Sowiński zasłynął też jako sygnatariusz listu pisarzy polskich na Obczyźnie, solidaryzujących się z obywatelami protestującymi przeciwko zmianom w Konstytucji Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej (List 59). W 1979 roku został laureatem Nagrody Związku Pisarzy Polskich na Obczyźnie.

Rodzina poety, pozostająca w Polsce, utrzymywała z nim kontakt w tajemnicy. Sowiński regularnie wysyłał listy do swoich bliskich, a konkretniej do siostrzenicy, Krystyny Komisarskiej-Borowskiej, w których podpisywał się jako Andrzej Wąsowski. Po wojnie udało mu się spotkać z członkiem rodziny po raz pierwszy dopiero 5 marca 1968 roku w Brukseli. Jako emigrant z powodzeniem publikował w licznych pismach, takich jak „Wiadomości”, „Kultura”, „Oficyna Poetów”, „Na Antenie”, „Kontynenty – Nowy Merkuriusz” oraz „Gwiazda Polarna”. Był także odpowiedzialny za wydanie pierwodruku cyklu wierszy Cypriana Norwida „Vade-mecum” oraz współwydawcą jego „Pism politycznych i filozoficznych”. W 1955 roku na deskach Londyńskiego Warsztatu Teatralnego miała premierę jego sztuka „Dzień Dominika”. W ostatnich latach życia Sowiński zmagał się z wieloma dolegliwościami zdrowotnymi, takimi jak kontuzje wojenne, reumatyzm oraz w końcu udar mózgu. Zmarł w szpitalu 8 września 1982 roku, a jego ostatni spoczynek znajduje się na cmentarzu Putney Vale w Londynie. W Łodzi poświęcono mu symboliczny pomnik, który umieszczono przy rodzinnym grobie na Starym Cmentarzu.

Twórczość

Poezja

Kazimierz Sowiński w swojej twórczości poetyckiej zaprezentował szereg niezwykłych dzieł, które pozostają w pamięci czytelników.

• Gwiazdy na strychu, wydane w 1930 roku,
• Monogramy, które ujrzały światło dzienne w 1964 roku,
• Ojczyzna za horyzontem, opublikowana w 1977 roku,
• Z krańca na kraniec, z 1979 roku.

Dramaty

W obszarze dramaturgii Sowiński również odniósł sukcesy, tworząc przejmujące dzieła, w tym:

• Dzień Dominika, które pojawiło się w 1955 roku.

---

Oceń: Kazimierz Sowiński

---