Rachel Grynfeld

---

Życiorys

Dzieciństwo i młodość

Rachel Grynfeld spędziła swoje wczesne lata w Starym Rynku 3, gdzie mieszkała wraz z rodzicami, którzy byli właścicielami kamienicy przy al. T. Kościuszki 26. Po ukończeniu szkoły powszechnej uczęszczała do żeńskiego Gimnazjum Towarzystwa Żydowskich Szkół Średnich, mieszczącego się przy ul. G. Piramowicza 6. Tam ukończyła dwa lata nauki, jednak po wybuchu wojny szkoła została zamknięta, co zmusiło ją do dalszej edukacji w formie prywatnej.

W Litzmannstadt Getto

Kiedy w kwietniu 1940 roku hitlerowcy ustanowili getto w dzielnicy Bałuty, rodziny Rachel znalazła się wewnątrz tego zamkniętego obszaru. Początkowo kontynuowała edukację w gimnazjum, ale wkrótce po jego zamknięciu musiała podjąć pracę. Zaczynała od zatrudnienia w fabryce (tzw. resorcie) dywanów, a następnie przeszła do pracy w pracowni kapeluszy oraz w resorcie metalowym. W sierpniu 1944 roku getto zostało zlikwidowane, a ona i około 70 000 innych mieszkańców zostali deportowani do obozów koncentracyjnych, w tym do Birkenau znajdującego się w kompleksie Auschwitz-Birkenau. W październiku 1944 roku Rachel została wywieziona do obozu Halbstadt, podlegającego Groß-Rosen, gdzie pracowała przy produkcji broni, aż do momentu wyzwolenia obozu przez wojska radzieckie w maju 1945 roku.

W Łodzi po wojnie

Po zakończeniu wojny w czerwcu 1945 roku, Rachel wróciła do Łodzi, jednak jej dom przy Starym Rynku 3 był zniszczony, więc zamieszkała przy al. T. Kościuszki 26. Wkrótce zapisała się do szkoły, jednocześnie ucząc się księgowości, aczkolwiek nie ukończyła tej edukacji i nie zdobyła matury. Na jednym z wydarzeń organizacji syjonistycznej poznała swojego przyszłego męża Eliezera Grynfelda. Para pobrała się 26 marca 1946 roku i niedługo potem wyjechali do Niemiec, mając w planach dotarcie do Izraela przez oboz UNRRA w Leipheim. Po tym, jak Eliezer zachorował, wrócił z matką do Łodzi, a Rachel pozostała w Niemczech na kolejny rok, po czym w 1947 roku wróciła do męża w Łodzi.

Znając język hebrajski, Rachel zaczęła uczyć tego języka, najpierw w koloniach letnich, które przygotowywały dzieci do wyjazdu do Izraela, a następnie w żydowskim przedszkolu oraz w domu dziecka. Na końcu pracowała w szkole. Przez pierwsze lata po wojnie małżeństwo mieszkało w małym pomieszczeniu, a dopiero po przyjściu na świat ich dwójki dzieci, mogli się przenieść do większego mieszkania. W Łodzi pozostali przez niemal 10 lat, aż w październiku 1956 roku wyjechali do Izraela.

W Izraelu

Dnia 21 października 1956 roku Rachel i Eliezer dotarli do Izraela. Po przyjeździe Rachel przez wiele lat pracowała w przedszkolu WIZO, gdzie pozostała do przejścia na emeryturę 1 września 1985. Nawet po zakończeniu kariery zawodowej aktywnie angażowała się w działalność społeczną, w tym w WIZO oraz w Instytucie Jad Waszem. Para zamieszkała w Holonie, gdzie zbudowali dom, w którym spędzili wspólnie wiele lat.

Kontakty z miastem rodzinnym

Rachel Grynfeld wielokrotnie podróżowała do Łodzi wspólnie z mężem, występując w rolach aktywnych uczestników obchodów rocznic historycznych. Mieli zaszczyt być obecnymi zarówno na 60., jak i 65. rocznicy likwidacji Ghetto Litzmannstadt, co było dla nich niezwykle ważnym wydarzeniem.

W mieście tym ma również swoje drzewko, które znajduje się w Parku Ocalałych w Łodzi, co jest symbolicznym gestem upamiętniającym jej związki z tym miejscem.

Publikacje

– Wraz z mężem stworzyła biografię: Rachel i Eliezer Grynfeldowie, Gwizd życia. Książka ta po raz pierwszy została opublikowana w języku hebrajskim, a następnie przetłumaczona na polski. Wersja polska doczekała się dwóch wydań, przy czym drugie z nich, wzbogacone o dodatkowe informacje, ukazało się w Łodzi w 2009 roku, nosząc numer ISBN 978-83-88552-66-3.

---

Oceń: Rachel Grynfeld

---