Icchak Berliner

Z zawodu krawiec, Berliner prowadził skromne życie, osiedlając się w ubogiej dzielnicy Starego Miasta w Łodzi. To tam rozpoczął swoją przygodę z pisarstwem, debiutując w 1919 roku w łódzkim czasopiśmie literackim „Sfeld”. Jego dzieła poetyckie miały istotne znaczenie dla rozwoju ówczesnej poezji w języku jidysz, której wpływ charakteryzował się unikalnym stylem i formą.

Warto zaznaczyć, że w końcu XIX wieku największa część ludności żydowskiej w Łodzi komunikowała się w jidysz. Interesującym fenomenem było to, że wiele osób praktycznie nie znało języka polskiego i ograniczało swoje życie do tradycyjnych, żydowskich dzielnic. Z każdym rokiem rosło zapotrzebowanie na literaturę w jidysz, a Berliner stawał się jej istotnym przedstawicielem.

W swoim twórczym dorobku Berliner publikował w wielu renomowanych czasopismach żydowskich, między innymi w warszawskim „Wegn”, nowojorskich „Yom-Tow Bleter” i „Cukunft”, a także w chicagowskim „Literarisze Zamlung” i brukselskim „Belgisze bleter”, i w telawiwskim „Di Goldene Kejt”. W 1922 roku zdecydował się na emigację do Meksyku, gdzie kontynuował swoją działalność literacką, przede wszystkim w lokalnych pismach oraz w zbiorowych tomikach poezji.

W Meksyku, w 1927 roku, Berliner wydał pierwszy zbiór poezji w jidysz, co zaznaczyło jego obecność na literackiej scenie tego kraju. Również opublikował szereg książek poezji, w tym Sztotjun pałacn (Miasto pałaców) (1936) oraz Ad mataj (Jak długo jeszcze) (1941), a jego twórczość obejmowała także „Sztił zol zajn (Niechaj zapadnie cisza)” (1948) i „Gezangjun mencz (Pieśń człowieka)” (1954).

Berliner był aktywny jako redaktor w kilku czasopismach, jednocześnie związując się z żydowską grupą meksykańską „Jugent”. W 1931 roku otrzymał nagrodę w konkursie czasopisma „Der Weg” na najlepsze opowiadanie w jidysz, a w 1955 roku został uhonorowany za tom poezji „Gezang fun mencz”. Jego twórczość trwa do dzisiaj, zachowując intymny związek z żydowską kulturą i literaturą.