Mariusz Grzebalski, urodzony 22 lutego 1969 roku w Łodzi, jest postacią, która zasługuje na szczególną uwagę w polskiej literaturze. Odgrywa istotną rolę zarówno jako poeta, jak i prozaik, co czyni go wszechstronnym twórcą.
Życiorys
Mariusz Grzebalski to uznany poeta oraz redaktor, który swoje studia z zakresu filozofii i polonistyki odbył w Poznaniu. Jego dorobek literacki obejmuje osiem zbiorów wierszy, co czyni go jednym z istotniejszych głosów współczesnej poezji polskiej.
Wśród jego licznych osiągnięć, można wyróżnić nagrody literackie, jakie otrzymał w trakcie swojej kariery. Do najważniejszych z nich zalicza się:
- nagroda im. Kazimiery Iłłakowiczówny za zbiór wierszy Negatyw (1994),
- nagroda Polskiego Towarzystwa Wydawców Książek za zbiór Ulica Gnostycka (1997),
- nagroda Ericha Burdy (2001),
- Wrocławska Nagroda Poetycka „Silesius” 2014 za najlepszą książkę poetycką roku 2013 za zbiór W innych okolicznościach,
- nominacja do Nagrody Poetyckiej im. Wisławy Szymborskiej (2014),
- dwie nagrody przyznane przez Poznański Przegląd Nowości Wydawniczych (2001 oraz 2012).
Oprócz twórczości poetyckiej, Grzebalski pełnił funkcję redaktora naczelnego Ogólnopolskiego Dwutygodnika Literackiego Nowy Nurt oraz redaktora w takich publikacjach jak Już Jest Jutro i „Dodatku Literackiego” Nagrody Literackiej Gdynia.
W 2001 roku ukazał się wybór jego wierszy w języku niemieckim pod tytułem Graffiti, w tłumaczeniu Doreen Daume i z posłowiem Alfreda Kolleritscha. Jego debiut prozatorski, Człowiek, który biegnie przez las, zadebiutował na rynku literackim w 2006 roku i dodał nową jakość do jego dorobku artystycznego.
Obecnie Mariusz Grzebalski pracuje jako redaktor w Wydawnictwie WBPiCAK, gdzie z pasją prowadzi Wielkopolską Bibliotekę Poezji oraz Bibliotekę Poezji Współczesnej, wspierając tym samym rozwój poezji w regionie.
Twórczość
Poezja
Mariusz Grzebalski jest autorem licznych tomików poetyckich, których wydania wzbogacają polską literaturę. Oto kilka z jego znaczących dzieł:
- Negatyw (Pracownia, Ostrołęka 1994),
- Ulica Gnostycka (Obserwator, Poznań 1997),
- Widoki (Barbarzyńcy i nie, Legnica 1998),
- Drugie dotknięcie (Biuro Literackie, Legnica 2001),
- Graffiti (Edition Korrespondenzen, Wiedeń 2001),
- Słynne i świetne (Biuro Literackie, Wrocław 2004),
- Pocałunek na wstecznym (Biuro Literackie Wrocław 2007), ISBN 978-83-60602-14-0,
- Niepiosenki (Biuro Literackie Wrocław 2009),
- Kronika zakłóceń. Wiersze zebrane 1994–2010 (Biuro Literackie, Wrocław 2010),
- W innych okolicznościach (Wydawnictwo EMG, Kraków 2013),
- Dziennik pokładowy. Wybór wierszy (wydawnictwo WBPICAK, Poznań 2015),
- Tylko kanarek widział (Wydawnictwo Warstwy, Wrocław 2024), ISBN 978-83-67186-20-9.
Proza
W obszarze prozy Grzebalski również postawił na różnorodność tematów i stylów. Jego najważniejszą publikacją w tym gatunku jest:
- Człowiek, który biegnie przez las (W.A.B, Warszawa 2006), ISBN 83-7414-174-3.
Antologie
Wielokrotnie uczestniczył w antologiach, co świadczy o jego wpływie na rozwój współczesnej poezji. Oto kilka antologii, w których się znalazł:
- Free Over Blood Contemporary Polish poetry in translation, pod redakcją Dawida Junga i Marcina Orlińskiego (Londyn, Zeszyty Poetyckie/OFF Press, 2011),
- Antologia młodej poezji, Biblioteka „Już Jest Jutro”, Poznań 1993,
- Macie swoich poetów. Liryka polska po 1960 r. (Wypisy, „Lampa i Iskra Boża”, Warszawa 1995, 1997),
- Zeppelin. Antologia poezji, Obserwator, Biblioteka „Czasu Kultury”, Poznań 1996,
- Długie pożegnanie. Tribute to Raymond Chandler (Agencja Wydawnicza „Zebra”, Kraków 1997),
- Bílé propasti. Antologie současné polské poezie (Nakladatelství „Host”, Brno 1997),
- Antologia, Oficyna Literacka, Kraków 1999,
- Antologia nowej poezji polskiej 1990–1999 (Wydawnictwo „Zielona Sowa”, Kraków 2000),
- 14.44. Poeci Fortu 1996−1999 (Biuro Literackie „Port Legnica”, Legnica 2000),
- New Polish Writing („Chicago Review”, vol. 46, nr 3 & 4/2000),
- Polen („Podium” 143 [2002], Wiedeń),
- Złota kolekcja „Kursywy”, Bytom 2002,
- Carnivorous Boy, carnivorous Bird. Antologia współczesnej poezji polskiej (Zephyr Press, Chicago, 2002),
- 17 polska poeter (FiB:S Lyrikklubb, Stockholm 2003),
- Language Year-Book (Ernst Klett Sprachen GmbH, Stuttgart 2003),
- New Polish Poetry („Lyric” nr 8, Houston 2005),
- Asklop. Polska nazaj. Antologija novejše poljske poezije (Lud Šerpa, Ljubljana 2005),
- Poza słowa. Antologia wierszy 1976–2006 (Słowo Obraz Terytoria, Gdańsk 2006),
- Stanje pripravnosti. Pregled savremene poljske poezije (Belgrad 2006),
- Słynni i świetni. Debiuty poetyckie Wielkopolan 1989-2007, Poznań 2007,
- Polnische Poesie nach der Wende – Generation ’80 (Hamburg 2008),
- Pogoda ziemi. Wiersze polskie po 1918 roku (Wydawnictwo Eurograf, Warszawa 2010),
- Powiedzieć to inaczej. Polska liryka Nowoczesna (Wydawnictwo WBPiCAK, Poznań 2011),
- Pociąg do poezji. Antologia wierszy współczesnych z motywem podróży (Kutnowski Dom Kultury, Kutno 2011),
- Poesía a contragolpe. Antología de poesía polaca contemporánea (Prensas Universitarias de Zaragoza, 2012),
- A City of Memory. A Bilingual Anthology of Contemporary Polish Poetry (Slavica Publishers, Bloomington 2014),
- Miłość nie jest tym słowem. Antologia poetek i poetów polskich debiutujących po roku 1989 (Wydawnictwo Janet 45, Sofia 2014),
- 100 wierszy polskich stosownej długości (Biuro Literackie, Wrocław 2015),
- Przewodnik po zaminowanym terenie (Ośrodek Postaw Twórczych/ Biuro Festiwalowe Impart, Wrocław 2016),
- Czarnoleskiej ja rzeczy chcę! Poeci dla Niepodległej (Fundacja im. Jana Kochanowskiego, Sosnowiec 2018),
- Wolny wybór. Stulecie wierszy 1918–2018 (WBPiCAK, Poznań 2018),
- Grand Tour. Reisen durch die junge Lyrik Europas (Carl Hanser Verlag GmbH & Co. KG, München 2019),
- Przewodnik po zaminowanym terenie 2 (Ośrodek Postaw Twórczych/ Biuro Festiwalowe Impart, Wrocław 2021).
Prasa
Grzebalski jest również obecny w wielu znakomitych czasopismach literackich, w tym:
- „Apokalipsa” (Słowenia),
- „Chimera”,
- „Chicago Reviev” (USA),
- „Czas Kultury”,
- „Czetwer” (Ukraina),
- „Die Hören” (Niemcy),
- „Sinn und Form” (Niemcy),
- „Ekologist” (Czechy),
- „FA-ART.”,
- „Fraza”,
- „Jacket” (Australia),
- „Kresy”,
- „Lyric” (USA),
- „Manuskripte” (Austria),
- „Metai” (Litwa),
- „NaGłos”,
- „Odra”,
- „Podium” (Austria),
- „Przekrój”,
- „RAK. Revue Aktualnej Kultury” (Słowenia),
- „Razgledi” (Słowenia),
- „Studium”,
- „Twórczość”,
- „Tygodnik Powszechny” oraz inne.
Wyróżnienia
Uznanie dla twórczości Mariusza Grzebalskiego manifestuje się w postaci wielu nagród i stypendiów, w tym:
- Nagroda Literacka im. Kazimiery Iłłakowiczówny za najlepszy poetycki debiut roku (Negatyw, 1995),
- Stypendium Twórcze Rady m. Poznania (1995),
- Medal Młodej Sztuki (1996),
- Nagroda Polskich Wydawców Książek (Ulica Gnostycka, 1998),
- Hubert Burda-Stipendium (2001),
- Wyróżnienie Poznańskiego Przeglądu Nowości Wydawniczych (2001),
- Nominacja do Europejskiej Nagrody Poetyckiej miasta Münster (2002),
- Uznanie przez tygodnik „Newsweek-Polska” zbioru Drugie dotknięcie za jedną z trzech najlepszych książek poetyckich 2001 r. (2002),
- Stypendium ministra MKiDN (2005),
- Stypendium ministra MKiDN (2007),
- Nominacja do Wrocławskiej Nagrody Poetyckiej Silesius (2010),
- Nagroda Polskich Wydawców Książek (Niepiosenki, 2010),
- Wrocławska Nagroda Poetycka Silesius (W innych okolicznościach, 2014),
- Nominacja do Nagrody Poetyckiej im. Wisławy Szymborskiej (2014),
- Nagroda Fundacji Kultury (2014),
- Nagroda Marszałka Województwa Wielkopolskiego w dziedzinie kultury (2015).
Przypisy
- Wydawnictwo Warstwy [online], Wydawnictwo Warstwy [dostęp 18.02.2024 r.]
- Tylko kanarek widział [online], Wydawnictwo Warstwy [dostęp 18.02.2024 r.]
- Nagroda im. Wisławy Szymborskiej 2014. nagrodaszymborskiej.pl. [dostęp 17.07.2015 r.]
- Laureaci | Silesius. silesius.wroclaw.pl. [dostęp 16.07.2015 r.]
- Sylwetka na stronie lyrikline.org.
- Polish Cultural Institute a „Free over blood”.
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Marek Frąckowiak | Bartłomiej Nowosielski | Samuel Szczekacz | Miron Zajfert | Bronisława Rotsztatówna | Maciej Staniecki | Daniela Zabłocka | Dobrosław Mater | Grażyna Bacewicz | Jerzy Śliwiński | Ida Braunerówna | Katarzyna Wilk (reżyserka) | Antanas Škėma | Janusz Cegiełła | Melissa Darwood | Icchak Berliner | Kazimierz Knol | Józef Hecht | Hieronim Przybył | Zbigniew BielskiOceń: Mariusz Grzebalski