Stella Niemierko, urodzona 8 maja 1906 roku w Łodzi, była znaną polską biochemiczką, która odegrała istotną rolę w rozwoju nauk biologicznych w Polsce.
Jej życie zakończyło się 20 maja 2006 roku w Warszawie, jednak jej osiągnięcia i wkład w naukę pozostają ważnym elementem historii polskiej biochemii.
Życiorys
Stella Niemierko przyszła na świat w medycznej rodzinie w Łodzi jako druga córka Józefa Saksa, który odszedł w 1909 roku, oraz Wiktorii Wiesel, zmarłej w 1944 roku. Już w wieku siedemnastu lat ukończyła Gimnazjum Związku Zawodowego Nauczycieli Polskich Szkół Średnich w Warszawie, po czym z powodzeniem przystąpiła do matury w jesieni 1923 roku. Następnie podjęła naukę na Uniwersytecie Warszawskim na Sekcji Przyrodniczej Wydziału Filozofii.
W 1926 roku dołączyła do Instytutu Biologii Doświadczalnej im. Marcelego Nenckiego, gdzie pod okiem profesora Kazimierza Białaszewicza zrealizowała swoją pracę doktorską zatytułowaną „O przemianie mineralnej podczas głodu u psa” w roku 1932.
W roku 1931 poślubiła Włodzimierza Niemierko, pracownika naukowego w dziedzinie biochemii i fizjologii. Od 1931 do 1939 roku była zatrudniona jako pracownik naukowy w Zakładzie Fizjologii Pracy AWF w Warszawie. Podczas okresu okupacji niemieckiej pozostawała z mężem w Warszawie. Po upadku powstania warszawskiego przenieśli się do Milanówka oraz Grodziska Mazowieckiego.
Po zakończeniu II wojny światowej kontynuowała działalność naukową w Zakładzie Biochemii Instytutu Biologii Doświadczalnej imienia Marcelego Nenckiego w Warszawie, gdzie zdobyła tytuł profesora w 1963 roku. Prowadziła również Pracownię Biochemii Układu Nerwowego od 1961 do 1976 roku. Jej badania koncentrowały się na fizjologii oraz biochemii pracy fizycznej, metabolizmie owadów i transporcie aksoplazmatycznym w nerwach obwodowych, przyczyniając się do rozwoju polskiej nauki w obszarze badań nad mózgiem.
W dniu 20 sierpnia 1980 roku podpisała apel, do którego przystąpiło 64 naukowców, pisarzy i publicystów, wzywający władze komunistyczne do podjęcia dialogu z protestującymi robotnikami. Stella Niemierko zmarła w Warszawie i została pochowana obok męża na cmentarzu Wojskowym na Powązkach, w kwaterze C39-4-6.
Ordery i odznaczenia
W dorobku Stelli Niemierko znajdują się liczne wyróżnienia i odznaczenia, które stanowią potwierdzenie jej wybitnych osiągnięć. Oto niektóre z nich:
- Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski,
- Medal im Mikołaja Kopernika przyznany przez Polską Akademię Nauk w 1996 roku.
Te nagrody są dowodem uznania jej pracy oraz wkładu w rozwój nauki i kultury.
Przypisy
- a b Stella Niemierko (1906–2006). Portal Weterynaryjny [online], wet.uwm.edu.pl [dostęp 14.06.2024 r.]
- Wyszukiwarka cmentarna – Warszawskie cmentarze.
- Kto jest kim w Polsce 1989, Wydawnictwo Interpress, Warszawa 1989 r., s. 907–908.
- Apel (dokument KSS KOR, Archiwum Opozycji IV/04.05.43 [b.n.s.]).
Pozostali ludzie w kategorii "Nauka i edukacja":
Irena Jaros | Rafał Stobiecki | Jan Tomkowski | Abraham Szwajcer | Tomasz Lenczewski | Małgorzata Pietrasiak | Wojciech Kazimierz Jóźwiak | Janina Niemirska-Pliszczyńska | Andrzej Korczyński | Joanna Ślósarska | Halina Szwarc | Zygmunt Glazer | Jerzy Hauptmann | Adam Palma | Barbara Z. Kielar | Henryk Frąckiewicz | Krystyna Niewiarowska | Tomasz Ganicz | Bartosz Hunger | Joanna StasiakOceń: Stella Niemierko