Tomasz Sobieraj (artysta)

---

Twórczość

Twórczość Tomasza Marka Sobieraja w obszarze fotografii składa się głównie z wielu interesujących projektów. Jego prace obejmują dokumentalne cykle, reportaże oraz fotoopowiadania, a także fotopoematy. Niekiedy w jego dorobku znaleźć można martwe natury, akty oraz krajobrazy, które są realizowane na tradycyjnych materiałach srebrowych, co podkreśla jego zamiłowanie do klasycznych technik. W swoich pracach Sobieraj nie korzysta z komputerowych przetworzeń; sporadycznie sięga również po aparat otworkowy, co nadaje jego fotografiom unikalny charakter.

Warto wspomnieć o tym, że dopełnieniem wizualnego przekazu są autorskie, rozbudowane podpisy, które uzupełniają narracyjny aspekt jego prac. Zarówno w fotografii, jak i w literaturze, podejmuje on także zagadnienia teoretyczne, opracowując koncepcję dyfuzjonizmu fotograficznego oraz paralelizmu, czyli rzeczywistości równoległej. Tworzy również system podstawowych terminów oraz pojęć związanych z fotografią, co świadczy o jego głębokim zrozumieniu tego medium. Jego osiągnięcia zostały docenione, co potwierdza nominacja do prestiżowej nagrody Prix Pictet – The Global Award in Photography and Sustainability.

Przechodząc do jego prozy oraz poezji, twórczość literacka Sobieraja charakteryzuje się wyraźnym wpływem filozoficznym, estetycznym indywidualizmem oraz ironią. Obfitują w erudycyjne aluzje oraz sugestywność. Jego liryka stanowi dialog z klasykami literatury oraz próbę syntezy różnorodnych kierunków literackich. Wychodzi ona z bogatej europejskiej tradycji, w tym romantyzmu, modernizmu, symbolizmu i ekspresjonizmu, a także silnie inspirowana jest twórczością takich pisarzy jak Walt Whitman, Robert Frost, Konstandinos Kawafis czy Allen Ginsberg.

W swojej prozie Sobieraj unika jednoznacznych klasyfikacji, łącząc poetycki opis z dygresyjnością i reportażem. Jego opowiadania to nie tylko filozoficzne przypowieści, ale także historyczne epizody; metafizyka splata się z pytaniami dotyczącymi przyrody. Tak zróżnicowane podejście do tem ma szansę zaspokoić różne gusta czytelnicze, a także poszerzyć horyzonty odbiorcy.

Twórczość fotograficzna

Tomasz Sobieraj to artysta, którego twórczość fotograficzna obejmuje różnorodne formy i podejścia, od społecznych esejów, przez cykle fotograficzne, aż po narracyjne fotografie sekwencyjne. Jego prace często analizują otaczającą rzeczywistość i są głęboko osadzone w kontekście społecznym.

• społeczne eseje fotograficzne, takie jak Kolosalna morda miasta (1998-2002), A perfect day (2005), Our street is quite ordinary (2005), Za bramami Ziemi Obiecanej (2012-2013),
• cykle fotograficzne, m.in. Krzyki (2006), Masy kompozycyjne (2006), Obiekty banalne (2006, 2010), Pieśń wysokiego wichru (2007-2009), Ulica Krokodyli (2007),
• fotografie sekwencyjne oraz narracje, w tym I’m only lusting after your body (2003), The lockless door (2005), Touch sensitive (2005), Tutaj (2007), Nienawidzę małych miasteczek (2007),
• fotokasty, takie jak Kocham twoją urodę złą (2003-2005), W poprzek (2005).

Prace Sobieraja są eksponowane w takich instytucjach jak Southeast Museum of Photography, Fotomuseum Antwerp, International Center of Photography, a także znajdują się w kolekcjach rozproszonych po USA, Niemczech, Wielkiej Brytanii, Austrii, Izraelu oraz w Polsce.

Warto zaznaczyć, że artysta był aktywnym uczestnikiem działalności Fotoklubu RP aż do 2021 roku, co dodatkowo podkreśla jego zaangażowanie w rozwój i popularyzację fotografii w Polsce.

Twórczość literacka

Tomasz Sobieraj jest autorem wielu interesujących dzieł literackich, które znacząco wpłynęły na polską poezję oraz prozę. Jego twórczość obejmuje różnorodne formy literackie, takie jak:

• Gra (2008) – poezja,
• Wojna Kwiatów (2009) – poezja,
• Dom Nadzoru (2009) – opowiadania,
• Eroticon (2010) – zbiór utworów erotycznych, wspólnie z Janem Siwmirem, Wiolettą Sobieraj, Piotrem i Agnieszką Goszczyckimi oraz Agatą Kyzioł,
• Ogólna teoria jesieni (2010) – powieść,
• Wbrew naturze (2010) – antologia opowiadań, w której uczestniczyli znani autorzy, tacy jak Włodzimierz Kowalewski, Anna Janko, Agnieszka Drotkiewicz, Grażyna Plebanek, Izabela Sowa, Beata Rudzińska oraz Izabela Szolc,
• Krawiec (2012) – poemat dygresyjny,
• Za bramami Ziemi Obiecanej – Behind the Gates of the Promised Land (2013) – fotografia dokumentalna,
• Finał teatru krzyża/Финал Театра Креста (2017) – poezja, wydana w Moskwie przez Wahazar, w przekładzie na język rosyjski autorstwa Andrieja Bazilevskiego,
• Dwoje na wzgórzu (2018) – poezja, wstęp Józef Baran,
• Fourteen Minutes: Selected Poems (2018) – poezja, wyd. Cross-Cultural Communications, Nowy Jork, tłumaczenie na język angielski przygotowane przez Erika La Prade.

Oprócz powyższych dzieł, Sobieraj jest autorem esejów, recenzji, felietonów, rozmów, wierszy oraz opowiadań, które były publikowane w takich czasopismach jak Twórczość, Format, Exit, Odra, Migotania, Fraza, Krytyka Literacka, Myśl Polska, Dziennik Polski oraz Lamus.

Filmografia

Tomasz Sobieraj ma na swoim koncie interesującą filmografię, która obejmuje wiele różnorodnych ról i projektów. Oto szczegóły dotyczące jego pracy w kolejnictwie filmowym:

• Nocleg (1989) – oświetlenie planu,
• Transmisja (1990) – aktor,
• Ogień i Lód (1991) – aktor,
• Nikt nic nie wie (1992) – asystent reżysera.

---

Oceń: Tomasz Sobieraj (artysta)

---