Zbigniew Stanisław Paszkowski, znany również pod pseudonimem Stach, to postać o niezwykłej historii. Urodził się 28 lipca 1913 roku w Łodzi, a jego życie zakończyło się 22 marca 1975 roku.
Był żołnierzem Armii Ludowej, w której brał aktywny udział w powstaniu warszawskim, odgrywając kluczową rolę w tym ważnym dla Polski wydarzeniu historycznym.
W późniejszych latach swojej kariery, Paszkowski osiągnął stopień pułkownika i zaangażował się w działalność w PRL-owskich organach bezpieczeństwa. Pełnił funkcję dyrektora Departamentu III w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych, gdzie miał wpływ na kształtowanie polityki bezpieczeństwa państwowego.
Życiorys
Zbigniew Paszkowski był synem muzyka Zygmunta oraz nauczycielki Cecylii z Nawrockich. W młodości ukończył 7 klas V Gimnazjum Miejskiego znajdującego się w Warszawie. Angażował się w życie polityczne, stając się członkiem Związku Młodzieży Socjalistycznej, a od roku 1934 związał się z Komunistycznym Związkiem Młodzieży Polskiej, pełniąc funkcję sekretarza Komitetu Dzielnicowego KZMP Warszawa-Powiśle.
W dniu 31 grudnia 1935 roku został aresztowany. W latach 1936-1939 odbył karę więzienia w Płocku oraz Sieradzu z uwagi na swoją działalność komunistyczną. Udało mu się uciec 3 września 1939 roku i powrócił do Warszawy, gdzie znalazł zatrudnienie jako szklarz w Społecznym Przedsiębiorstwie Budowlanym na Żoliborzu.
Od lutego 1940 roku rozpoczął współpracę ze Stowarzyszeniem Przyjaciół ZSRR opartego na Żoliborzu. W 1942 roku stał się żołnierzem Gwardii Ludowej, awansując kolejno na podporucznika i porucznika Armii Ludowej. Pełnił rolę kierownika wydziału zaopatrzenia Oddziału IV Sztabu Głównego AL.
Od 1 sierpnia 1944 roku, jako ppor. „Stach”, zajął stanowisko dowódcy oddziału AL na Woli. Od 7 sierpnia był oficerem zgrupowania AL na Starym Mieście, a od 17 sierpnia w Śródmieściu. 12 września objął dowództwo oddziału AL-PAL „Blaszanka” na Powiślu Czerniakowskim, walcząc w składzie Zgrupowania „Kryska” do 23 września. Po tych wydarzeniach opuścił dzielnicę w towarzystwie ludności cywilnej, a następnie został wywieziony na roboty przymusowe z obozu w Pruszkowie.
W lipcu 1945 roku, po powrocie do Polski, objął stanowisko zastępcy kierownika Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego w Łodzi. Na początku 1946 roku przeniósł się do Warszawy, gdzie 13 stycznia został szefem UBP tego miasta. Kolejno, od 1 stycznia 1953 roku pełnił funkcję starszego inspektora Inspektoratu Ministra Bezpieczeństwa Publicznego, a od 1 sierpnia 1954 roku kierował Inspektoratem Wiejskim MBP. Po likwidacji MBP, poczynając od 1 kwietnia 1955 roku, był sekretarzem Komitetu ds. Bezpieczeństwa Publicznego.
Po przejęciu przez Ministerstwo Spraw Wewnętrznych wszelkich obowiązków dotyczących bezpieczeństwa publicznego, kontrwywiadu oraz wywiadu w 1956 roku, 28 listopada stanął na czele Departamentu III MSW. Niestety, 15 kwietnia 1963 roku został odwołany z MSW.
Był aktywnym członkiem KPP, PPR oraz PZPR. Pochowany został na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera D31-3-11).
Życie prywatne
Warto zwrócić uwagę na istotność roli, jaką pełnił ojciecPiotra Paszkowskiego, który był znaczącą postacią w polskim życiu publicznym jako urzędnik dyplomatyczny, tłumacz oraz rzecznik prasowy w Ministerstwie Obrony Narodowej i Ministerstwie Spraw Zagranicznych.
Odznaczenia
Zbigniew Paszkowski jest osobą wyróżnioną licznymi odznaczeniami, co potwierdza jego wkład w społeczeństwo oraz zasługi na polu publicznym.
Wśród przyznanych mu odznaczeń znajdują się: Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski, który został nadany w roku 1946, Order Sztandaru Pracy w dwóch klasach, I klasy oraz II klasy, nadany w 1959 roku, a także Order Krzyża Grunwaldu III klasy.
Dodatkowo Zbigniew Paszkowski otrzymał Krzyż Srebrny Orderu Wojennego Virtuti Militari oraz Krzyż Walecznych.
W 1967 roku zasłużył na Złotą odznakę honorową „Za Zasługi dla Warszawy”, co podkreśla jego znaczącą rolę w rozwijaniu i wspieraniu stolicy Polski.
Przypisy
- a b Katalog Biura Lustracyjnego IPN. Instytut Pamięci Narodowej. [dostęp 05.02.2019 r.]
- Twarze łódzkiej bezpieki. ipn.gov.pl. [dostęp 29.05.2010 r.]
- Antoni Przygoński: Armia Ludowa w Powstaniu Warszawskim 1944. Warszawa: PWH "Graf", 2008, s. 368.
- M.P. z 1947 r. nr 29, poz. 247
- Dziennik Urzędowy Rady Narodowej m.st. Warszawy, nr 13, 15.08.1967 r., s. 1-2.
- Najwyższe odznaczenia dla zasłużonych obywateli Polski Ludowej, „Trybuna Robotnicza”, nr 173, 22.07.1959 r., s. 7.
- Archiwum Ruchu Robotniczego, Tom II. Warszawa: Książka i Wiedza, 1975, s. 192.
Pozostali ludzie w kategorii "Polityka i administracja":
Wacław Gogolewski | Tomasz Zimoch | Jarosław Pietrzyk | Wacław Jonsik | Jerzy Lorens | Marek Jędrys | Elżbieta Jankowska | Józef Niewiadomski | Bolesław Koperski | Maciej Grubski | Czesław Bajer | Ryszard Wojciechowski (1932–2012) | Piotr Cieplucha | Iwan Lorenz | Mordechaj Szwarcbard | Stanisław Jędrzejczak | Bolesław Galczewski | Antoni Kamieński | Marian Król (komunista) | Władysław DominikOceń: Zbigniew Paszkowski