Antoni Kamieński

---

Życiorys

Antoni Kamieński był synem Michała i Jadwigi z Jelczów. W 1896 roku zakończył swoją edukację w Gimnazjum Filologicznym w Radomiu, a następnie rozpoczął studia na Wydziale Przyrodniczym Cesarskiego Uniwersytetu Warszawskiego. Niestety, z powodu jego patriotycznej działalności oraz samokształcenia w konspiracyjnych organizacjach studenckich, został usunięty z uczelni. W efekcie podjął naukę na Wydziale Chemicznym Warszawskiego Instytutu Politechnicznego im. Cara Mikołaja II, który obecnie funkcjonuje jako Politechnika Warszawska. W trakcie swoich studiów aktywnie uczestniczył w Polskiej Partii Socjalistycznej oraz w stowarzyszeniu akademickim „Zjednoczenie”, gdzie pełnił funkcję pierwszego prezesa, a także w grupie „Bratniak”. Był także członkiem kierownictwa Koła Młodzieży Demokratycznej oraz brał udział w zarządzie Bratniej Pomocy. Wiele razy reprezentował młodzież akademicką w różnorodnych wystąpieniach oraz demonstracjach. W 1899 roku wziął udział w demonstracyjnym pogrzebie Bolesława Słońskiego, który zmarł podczas przesłuchań w areszcie śledczym. Ta aktywność naraziła go na represje ze strony władz; w 1899 roku został relegowany z Politechniki oraz zyskał zakaz kontynuowania nauki na terenie Rosji. Ostatecznie udał się do Austrii, gdzie ukończył studia na Wydziale Hutniczym Akademii Górniczej w Leoben, zdobywając dyplom inżyniera metalurga. Po powrocie do Polski związał się z pracą w hutach na Górnym Śląsku, w Śląsku Cieszyńskim oraz na Morawach. W 1912 roku objął stanowisko dyrektora w Fabryce Towarzystwa Akcyjnego „Stąporków”.

Wielka Wojna

Gdy wybuchła wojna, Kamieński angażował się w życie polityczno-społeczne. W latach 1914–1918 pełnił funkcję prezesa Powiatowego Komitetu Ratunkowego oraz Okręgowego Komitetu Macierzy Szkolnej w Końskich. Dodatkowo, był członkiem warszawskiego Centralnego Komitetu Narodowego, który powstał w grudniu 1915 roku. Przewodniczył zjazdowi sejmików powiatowych, zwołanemu na 25 lutego 1918 roku do Lublina, który dotyczył okupacji austro-węgierskiej. Pod koniec konfliktu wojennego znalazł się w składzie Zarządu Głównego Komitetu Ratunkowego.

II Rzeczpospolita

Od listopada 1918 roku aż do lipca 1919 roku, Kamieński pełnił rolę komisarza ludowego, a później komisarza rządowego w Końskich, z której to funkcji ustąpił z własnej inicjatywy. Następnie, 19 listopada 1919 roku, został pierwszym wojewodą łódzkim po odzyskaniu przez Polskę niepodległości. W czasie wojny polsko-bolszewickiej podjął działania na rzecz organizacji wsparcia dla armii oraz przygotowania do obrony województwa. Pełnił funkcję pełnomocnika Obywatelskiego Komitetu Wykonawczego Obrony Państwa oraz przewodniczącego Obywatelskiego Komitetu Obrony Państwa w województwie łódzkim w roku 1920. 10 marca 1922 roku Kamieński został powołany na stanowisko ministra spraw wewnętrznych w gabinecie Antoniego Ponikowskiego. Jego działania skoncentrowane były na ujednoliceniu oraz usprawnieniu administracji publicznej. Zajmował się przejmowaniem zarządu nad sprawami wewnętrznymi w byłej dzielnicy pruskiej, organizowaniem administracji polskiej na Górnym Śląsku oraz definiowaniem ostatecznych granic województw na wschodzie kraju. W trakcie zjazdu wojewodów w czerwcu 1922 roku, zasugerował zlikwidowanie województwa nowogródzkiego oraz podział jego terytorium pomiędzy inne województwa. Propozycja ta spotkała się z oporem ze strony wojewody nowogródzkiego, Władysława Raczkiewicza i ostatecznie nie została zrealizowana. Kamieński intensywnie działał w terenie, organizując spotkania z wojewodami oraz starostami. Uczestniczył również w reorganizacji ochrony granicy wschodniej, co doprowadziło do powołania Straży Granicznej, która utworzono w listopadzie 1922 roku. Obejmuje ona ochronę granic z Łotwą, ZSRR, częściowo z Rumunią oraz Litwą. W czasach jego kadencji podjęto także prace nad ordynacją wyborczą do sejmu i senatu. Po upadku rządu, który miał miejsce 6 czerwca 1922 roku, Kamieński pełnił obowiązki szefa resortu do 28 czerwca. W nowo powstałym gabinecie Artura Śliwińskiego został na stanowisku, jednak zrezygnował 7 lipca, gdyż nowy rząd przestał działać. W kolejnym rządzie pod przewodnictwem Juliana Nowaka dalej pełnił funkcje ministra. W tym czasie jego głównym celem było sprawne zorganizowanie nadchodzących wyborów parlamentarnych. Kamieński instruował administrację o przygotowaniu okręgów wyborczych, komisji wyborczych oraz odpowiednich lokali. Utrzymywał, że administracja miała za zadanie zapewnienie prawidłowego funkcjonowania partii politycznych, które akceptowały porządek konstytucyjny, a jednocześnie podejmowanie działań w celu zwalczania aktywności organizacji bojowych, które mogłyby terroryzować przeciwników politycznych. Skupiał się także na kwestiach bezpieczeństwa publicznego oraz działał na rzecz zwalczania lichwy. Przygotował również ustawę o samorządzie w trzech województwach Galicji Wschodniej.

Po wyborze Gabriela Narutowicza na pierwszego prezydenta Polski, w Warszawie miały miejsce masowe demonstracje, organizowane przez zwolenników endecji. Minister spraw wewnętrznych, jako również premier Nowak, nie potrafili opanować chaosu. W rezultacie presji ze strony Macieja Rataja oraz gen. Władysława Sikorskiego, premier zmusił Kamieńskiego do rezygnacji, co miało miejsce 11 grudnia 1922 roku.

Po odejściu z ministerstwa, grupa posłów Polskiego Stronnictwa Ludowego-Piast oraz Narodowej Partii Robotniczej złożyła wniosek do Sejmu RP o postawienie go w stan oskarżenia z powodu wydarzeń z 9-11 grudnia. Kamieński nie udał się także powrócić na stanowisko łódzkiego wojewody. W lutym 1923 roku objął posadę dyrektora Huty Fryderyk w Strzybnicy w pobliżu Tarnowskich Gór. Pasjonował się również działalnością w Stowarzyszeniu Polskich Inżynierów Górniczych i Hutniczych, wspierając młodych inżynierów, którzy starali się stawić czoła niemieckim właścicielom przedsiębiorstw górniczo-hutniczych oraz polskim dyrektorom współpracującym z nimi. W 1926 roku objął przewodnictwo Koła Śląskiego tego stowarzyszenia, mającego siedzibę w Katowicach. Po zamachu majowym, związał się z obozem sanacyjnym, współpracując w szczególności z Eugeniuszem Kwiatkowskim oraz Michałem Grażyńskim. Kontynuował aktywną pracę w stowarzyszeniu inżynierskim, walcząc z dominacją kapitału niemieckiego na Śląsku. W 1929 roku został prezesem Stowarzyszenia Polskich Inżynierów Górniczych i Hutniczych oraz Modrzejowskich Zakładów Górniczo-Hutniczych SA. W 1935 roku zrezygnował ze stanowiska prezesa Stowarzyszenia, otrzymując tytuł honorowego członka za swoje zasługi. Pełnił także rolę sędziego handlowego w Sądzie Okręgowym w Warszawie.

Nie jest znana dokładna data oraz miejsce jego śmierci. W czasie powstania warszawskiego przebywał w stolicy, angażując się w pomoc, między innymi w jadłodajni w Starym Mieście.

Okresy sprawowania urzędu ministra

Antoni Kamieński pełnił funkcję ministra w różnych okresach. Poniżej przedstawione są szczegółowe daty jego kadencji:

• 10.03 – 6.06.1922,
• p.o. 6-28.06.1922,
• 28.06 – 7.07.1922,
• p.o. 7-31.07.1922,
• 31.07 – 11.12.1922.

Ordery i odznaczenia

Antoni Kamieński był uhonorowany licznymi odznaczeniami, które świadczą o jego zasługach. Wśród nich znajdują się:

• złoty krzyż zasługi, przyznany dwukrotnie, a po raz drugi 11 listopada 1936,
• krzyż wielki orderu korony rumunii, przyznany przez rząd rumuński.

---

Oceń: Antoni Kamieński

---