Jerzy Koenig

---

Życiorys

W młodzieńczych latach, Jerzy Koenig zdobywał wiedzę w Gimnazjum im. Stefana Żeromskiego w Łodzi. Po uzyskaniu świadectwa dojrzałości w 1951 roku, podjął studia z zakresu filologii rosyjskiej na Uniwersytecie Łódzkim, a następnie obronił pracę magisterską na Uniwersytecie Warszawskim w 1955 roku.

Jako wybitny krytyk teatralny, Jerzy współpracował z takimi czasopismami jak „Współczesność” oraz „Tygodnik Kulturalny”. W latach 1968–1972 pełnił funkcję redaktora naczelnego czasopisma „Teatr”. Poza tym był aktywnym współpracownikiem miesięcznika „Dialog”. W okresie 1961–1962 sprawował rolę kierownika literackiego Teatru Narodowego, a w latach 1972-1981 kierował Teatrem Dramatycznym w Warszawie.

Od 1982 do 1996 roku był szefem Teatru Telewizji. W 1998 roku objął stanowisko kierownika literackiego w Starym Teatrze im. Heleny Modrzejewskiej w Krakowie. Po tragicznej śmierci dyrektora artystycznego Jerzego Bińczyckiego, Koenig pełnił funkcję dyrektora artystycznego tego teatru od 1998 do 2002 roku.

Na polu edukacyjnym, Jerzy był wykładowcą w Akademii Teatralnej im. Aleksandra Zelwerowicza, uznawanej za jedną z wiodących placówek w Polsce. Do 1996 roku instytucja ta była znana jako Państwowa Wyższa Szkoła Teatralna. W 1975 roku zorganizował Wydział Wiedzy o Teatrze PWST wspólnie z rektorem Tadeuszem Łomnickim, a jego kadencja jako dziekana trwała do 1981 roku. Powrócił na to stanowisko w latach 1993-1996, prowadząc wykłady dotyczące historii teatru i dramatu rosyjskiego, a także zajęcia o współczesnym teatrze.

Jerzy Koenig był również uznawanym tłumaczem. Przełożył na język polski wiele dzieł literackich, w tym pisma Wsiewołoda Meyerholda oraz sztuki Ignatija Dworieckiego (takie jak „Człowiek znikąd”) i Aleksandra Gelmana (np. „Protokół z pewnego zebrania”, „Ławeczka”). Jego wkład w polskie życie teatralne nie ograniczał się jedynie do pracy twórczej; był członkiem wielu gremiów decyzyjnych, w tym Rady Teatru Ministerstwa Kultury i Sztuki w latach 1990-1992 oraz Rady Artystycznej Związku Pracodawców Unia Polskich Teatrów, do której przynależał od 2006 roku. W 1969 roku uczestniczył jako członek w Komisji Nagród Ministerstwa Kultury i Sztuki, a także w latach 2002–2005 wchodził w skład kapituły Nagrody Prezydenta RP za Twórczość dla Dzieci i Młodzieży „Sztuka Młodym”.

Jerzy Koenig zmarł 11 lipca 2008 roku w Warszawie. Jego ostatnie pożegnanie miało miejsce 18 lipca na Cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie, w kwaterze C29-tuje-2. W październiku 2008 roku, Wydział Wiedzy o Teatrze Akademii Teatralnej w Warszawie ustanowił Nagrodę im. Jerzego Koeniga, przyznawaną absolwentom za ich osiągnięcia w ciągu trzech lat od zakończenia studiów.

Publikacje

Jerzy Koenig wniósł znaczący wkład w polską dramaturgię, publikując liczne ważne prace. Jego dzieła są uznawane za referencyjne w dziedzinie teatru.

Wśród jego najważniejszych publikacji znajduje się tom tekstów o nazwie „Rekolekcje teatralne”, który został wydany przez Wydawnictwo KAW w 1979 roku.

Koenig był również autorem wyboru w dwutomowej „Antologii dramatu”, wydanej przez PIW w 1976 roku. Publikacja ta zajmuje ważne miejsce w historii polskiego dramatu.

W ramach serii „Teorie Współczesnego Teatru” opublikował także istotne pisma, Wsiewołoda Meyerholda i Aleksandra Tairowa, które przyczyniły się do rozwoju teorii teatralnej w Polsce.

W 2014 roku Instytut Książki, we współpracy z miesięcznikiem „Teatr”, wydał zbior tekstów „Kto ma mieć pomysły?”, obejmujący szkice i felietony teatralne z lat 1978–2008. To wydanie jest pierwszym tomem serii stworzony przez miesięcznik „Teatr” – Teatr. Krytycy.

Nagrody i odznaczenia

Jerzy Koenig to postać, która zdobyła uznanie w środowisku teatralnym, co odzwierciedlają przyznane mu nagrody i odznaczenia. W 1993 roku otrzymał Superwiktora, co stanowi istotny krok w jego karierze artystycznej.

W 2001 roku uhonorowano go nagrodą Ludwika, przyznawaną przez krakowskie środowisko teatralne, co dodatkowo potwierdza jego znaczący wkład w sztukę teatralną.

W 2003 roku zostało mu nadane odznaczenie – Krzyż Oficerski Orderu Odrodzenia Polski, co jest wyróżnieniem za osiągnięcia w dziedzinie kultury i sztuki.

---

Oceń: Jerzy Koenig

---