Stanisław Mikulski

---

Życiorys

Stanisław Mikulski, urodzony 1 maja 1929 roku, był synem Jana, tokarza, i Heleny Weiss, pochodzących z łódzkich Bałut. Jego rodzice pobrali się 12 maja 1928 roku w kościele Wniebowzięcia Najświętszej Maryi Panny w Łodzi. Dzieciństwo Mikulskiego upłynęło na Bałutach, ale po wybuchu II wojny światowej jego rodzina przeniosła się do Śródmieścia.

W 1950 roku, po ukończeniu VIII Liceum Ogólnokształcącego w Łodzi, Mikulski zdał maturę. W 1953 roku w Krakowie, uzyskał eksternistyczny egzamin aktorski, co zaowocowało jego występami w Teatrze im. Osterwy w Lublinie (1952–1964) oraz w wielu warszawskich teatrach. Pracował w Teatrze Powszechnym (1964–1966), Teatrze Ludowym (1966–1969) oraz Teatrze Polskim (1969–1983). Najbardziej znaczącym etapem jego kariery była praca w Teatrze Narodowym w Warszawie, gdzie był aktywny od 1983 do 1988 roku.

Pierwsza ważna rola Mikulskiego pojawiła się w filmie „Kanał”. Prawdziwą popularność zyskał jednak dzięki wcieleniu się w postać Hansa Klossa, co miało miejsce zarówno w spektaklach teatru telewizji, jak i w legendarnym serialu „Stawka większa niż życie” (1965–1968). Wyjątkowo istotna była jego działalność w sferze politycznej w czasach PRL, gdzie aktywnie uczestniczył w organizacjach komunistycznych. Był członkiem Związku Walki Młodych i Związku Młodzieży Polskiej, a od 1951 roku POLSKIEJ ZJEDNOCZONEJ PARTII ROBOTNICZEJ.

W 1978 roku objął stanowisko I sekretarza POP w Teatrze Polskim w Warszawie. W latach 1978-1981 był również członkiem egzekutywy Komitetu Warszawskiego PZPR. W kolejnych latach Mikulski był aktywny w wielu organizacjach, a w 1983 roku zasiadał w Krajowej Radzie Towarzystwa Przyjaźni Polsko-Radzieckiej. W latach 1986-1989 był członkiem Ogólnopolskiego Komitetu Grunwaldzkiego.

W czasach późniejszych Mikulski zyskiwał popularność jako konferansjer na Festiwalu Piosenki Żołnierskiej oraz Festiwalu Piosenki Radzieckiej w Zielonej Górze. W latach 1995-1998 prowadził teleturniej „Koło Fortuny” w TVP2, a następnie program „Supergliny” na antenie TVN.

W 2012 roku powrócił do roli Hansa Klossa w filmie „Hans Kloss. Stawka większa niż śmierć”, reżyserowanym przez Patryka Vegi. Jego talent widoczny był również w komediowych rolach, takich jak w filmie „Miś” oraz w produkcjach telewizyjnych, gdzie wystąpił gościnnie w serialach takich jak „Polskie drogi”, „07 zgłoś się” oraz „Życie na gorąco”.

W XXI wieku kontynuował pracę, grając w serialach takich jak „Samo życie”, „Złotopolscy”, „Kryminalni” oraz „Kryminalni: Misja śląska”, gdzie odegrał rolę Jana Zawady, ojca komisarza Adama Zawady. Mikulski był wielokrotnie nagradzany za swoją twórczość zarówno w branży artystycznej, jak i w kręgach społecznych.

Zmarł 27 listopada 2014 roku o godzinie 5:15 w wyniku choroby nowotworowej. Po jego śmierci, 5 grudnia 2014 roku, został pochowany w Alei Zasłużonych na cmentarzu Wojskowym na Powązkach w Warszawie (kwatera B32-tuje-22). Jego pogrzeb miał charakter świecki, a Sejm RP VII kadencji uczcił jego pamięć minutą ciszy tego samego dnia.

Życie prywatne

Stanisław Mikulski prowadził złożone życie osobiste, będąc trzykrotnie w związku małżeńskim. Jego pierwszą małżonką była Wanda, z którą tworzył rodzinę w latach 1954–1966. Z tego małżeństwa urodził się jedyny syn, Piotr. Warto również wspomnieć, że jego wnuk, Jakub Mikulski, zasłynął jako perkusista w zespole Roan.

Po pierwszym małżeństwie, Mikulski zawarł związek z kostiumolog Jadwigą Rutkiewicz, która odeszła w 1985 roku. W ich związku przyszli na świat synowie Bartłomiej oraz Grzegorz, obaj zmarli tuż po porodzie w 1972 oraz 1973 roku.

Na koniec, jego trzecią żoną, z którą mógł dzielić życie, była Małgorzata Błoch-Wiśniewska, muzykolog. Wspólnie tworzyli rodzinę, wychowując córkę Małgorzaty, co stanowiło dla Mikulskiego kolejny ważny etap w jego życiu.

Upamiętnienie

W Łodzi, w okolicach ulicy Wydawniczej, usytuowany jest plac noszący imię Stanisława Mikulskiego. Jest to miejsce, gdzie można znaleźć pętlę autobusową.

Filmografia

Stanisław Mikulski to artysta o bogatej filmografii, w której można znaleźć zarówno jego debiut filmowy, jak i wieloletnie osiągnięcia w różnych produkcjach. Jego dorobek obejmuje nie tylko filmy fabularne, lecz także znane seriale telewizyjne oraz dubbing.

Filmy
Rok	Tytuł	Rola	Uwagi
1950	Pierwszy start	Junak Franek Mazur	Debiut filmowy
1953	Lato	Wczasowicz	Etiuda szkolna, nie figuruje w napisach
1955	Godziny nadziei	Porucznik Jan Basior	_
1956	Kanał	„Smukły”, zastępca „Koraba”	_
1956	Cień	„Blondyn”, członek ruchu oporu	_
1957	Ewa chce spać	Policjant Piotr Malewski	_
1958	Zamach	Akowiec „Jacek”	_
1959	Sygnały	Taksówkarz Janek, mąż Zosi	_
1959	Biały niedźwiedź	Michał Pawlicki	_
1960	Historia współczesna	Lotnik Henryk Rak	_
1961	Odwiedziny prezydenta	Paweł Guziński, mąż mamy Jacka	_
1961	Dwaj panowie „N”	Sierżant Jan Dziewanowicz	_
1963	Skąpani w ogniu	Kapitan Sowiński	_
1963	Ostatni kurs	Taksówkarz Henryk Kowalski	_
1963	Yokmok	Porucznik UB	_
1964	Spotkanie ze szpiegiem	Porucznik Baczny	_
1964	Barwy walki	Ludwik Pociecha „Klinga”, zastępca dowódcy oddziału AK	_
1965	Popioły	Żołnierz, podkomendny kapitana Wyganowskiego	_
1966	Powrót na ziemię	Stefan	_
1966	Bicz Boży	Paweł Raszewicz, brat Felka	_
1968	Idzie żołnierz…	_	Film krótkometrażowy
1969	Ostatni świadek	Dr Zbigniew Olszak	_
1970	Pogoń za Adamem	Adam Witecki	_
1970	Morderca jest w domu	kapitan Timar	_
1972	Opętanie	Karol, mąż Marii	_
1974	Zaczarowane podwórko	Stanisław August Poniatowski	_
1977	Żołnierze wolności	Józef Małecki	W części 2
1979	Sekret Enigmy	Pułkownik Zakrzewski, attache wojskowy Ambasady Polskiej w Bukareszcie	_
1980	Od Bugu do Wisły	Wacław Borc	_
1980	Miś	Porucznik MO Lech Ryś „wujek Dobra Rada”, bohater kolejnego odcinka serialu „10:0 dla Gwardii” pod tytułem „Motyla noga Tomka Mazura”	_
1980	Dziewczyna i chłopak	Piotr Jastrzębski, ojciec Tomka i Tosi	_
1983	Magiczne ognie	Oficer śledczy Piasecki	_
1983	Katastrofa w Gibraltarze	Edward Raczyński, ambasador Polski w Wielkiej Brytanii	_
1984	Europejska historia	Gamelin	_
2001	Córka marnotrawna	„Szalony Max”	_
2012	Hans Kloss. Stawka większa niż śmierć	Hans Kloss / Stanisław Kolicki, agent J-23	_

Telewizja i Seriale
Rok produkcji	Nazwa tytułu	Postać	Informacje dodatkowe
1965-1967	Stawka większa niż życie	Staszek / Hans Kloss	Telewizyjny spektakl
1965	Podziemny front	Stefan, żołnierz AL	Odcinek 7 pt. „Ostatni pojedynek”, serial telewizyjny
1965	Na melinę	Porucznik, dowódca kompanii „Akacja”	Film telewizyjny z cyklu „Dzień ostatni, dzień pierwszy”
1966	Kolumbowie	„Mech”	_
1967-1968	Stawka większa niż życie	Stanisław Kolicki / Hans Kloss	Serial telewizyjny
1969	Konsul Bernick	Jan Tonnesen	Telewizyjny spektakl
1971	Samochodzik i templariusze	Pan Samochodzik	Serial telewizyjny
1971	Czarny notes	Henryk	Telewizyjny spektakl
1971	Bądźcie świadkami obrony	_	Telewizyjny spektakl
1972	Fatalna kobieta	Brian Mullen	Telewizyjny spektakl
1972	Dziewczyny do wzięcia	(on sam)	Film telewizyjny, brak w napisach
1972	Łuk tęczy	Goprowiec Adam	Serial telewizyjny
1973	Wszyscy moi synowie	Jim	Telewizyjny spektakl
1974	Jego dwie żony	Por. Trant	Telewizyjny spektakl
1975	Tragedia optymistyczna	Prowodyr	Telewizyjny spektakl
1976	Stary, głupi i anioł	Mężczyzna I, Głupi	Telewizyjny spektakl
1976	Polskie drogi	Kapitan Rogalski	Odcinek 1 pt. „Misja specjalna”, serial telewizyjny
1977	Dziewczyna i chłopak	Piotr Jastrzębski, ojciec Tomka i Tosi	Serial telewizyjny, odcinki: 1 pt. „Poprawka”, 2 pt. „Tosiek i Tomka”, 3 pt. „Szef i inni”, 6 pt. „Tomek i Tosia”
1978	Życie na gorąco	Max Steber, członek organizacji „W”	Serial telewizyjny, odcinek 2 pt. „Saloniki”
1978	07 zgłoś się	On sam – aktor wysiadający z pociągu na dworcu Łódź Fabryczna	Serial telewizyjny, odcinek 7 pt. „Brudna sprawa”
1979	Tajemnica Enigmy	Pułkownik Zakrzewski, attache wojskowy Ambasady Polskiej w Bukareszcie	Serial telewizyjny, odcinek 4 pt. „Ocalić myśl”
1979	Mieszkanie do wynajęcia	Bob	Telewizyjny spektakl
1980	Tylko Kaśka	Ojciec Kaśki	Serial telewizyjny, odcinki: 1 pt. „Groźba”, 4 pt. „Co się dzieje z Marcinem”, 5 pt. „Koty mają się dobrze”
1980	Każdemu co mu się należy od mafii	Proboszcz	Telewizyjny spektakl
1981	Najdłuższa wojna nowoczesnej Europy	Minister Helmut von Gerlach	Serial telewizyjny, odcinek 13 pt. „Zwycięstwo bez wodzów”
1982	3 + jedna	Inżynier Rutkowski, ojciec Jagody	Serial telewizyjny
1983	Sonata widm	Pułkownik	Telewizyjny spektakl
1984	Tsigni pitsisa	_	Serial telewizyjny
1985	Kwestia wyboru	Adam Rapacki	Serial telewizyjny
1985	Jałta 1945	Narrator	Telewizyjny spektakl
1994	Bank nie z tej ziemi	Jan Kloc	Serial telewizyjny, odcinek 12 pt. „Puszka z Pandorą”
1997	Dom	(on sam)	Serial telewizyjny, odcinki: 17 pt. „Komu gra ta orkiestra”, 18 pt. „Trzecie kłamstwo”
1998	Historia	von Hindenburg	Telewizyjny spektakl
1998	13 posterunek	Historyk	Serial telewizyjny, odcinek 32
1999	Całe zdanie nieboszczyka	Pułkownik Jedlina	Serial telewizyjny
2002-2010	Samo życie	Zygmunt Żmuda, ojciec Barbary Kornackiej	Serial telewizyjny
2004	Dywersant	Kierowca Janek	Serial telewizyjny
2005	Na dobre i na złe	Włodzimierz Borowiec	Odcinek 229 pt. „Uśpiona miłość”, serial telewizyjny
2005-2008	Kryminalni	Jan Zawada, ojciec Adama	Serial telewizyjny, odcinki: 24, 26, 27, 28, 34, 36, 41, 42, 43, 65, 66, 68, 69, 72, 75, 97
2005	Klinika samotnych serc	Henryk Kuc, biznesmen z Niemiec, klient biura matrymonialnego „Serenada”	Serial telewizyjny, odcinki: 12, 13, 14
2006	Kryminalni. Misja śląska	Jan Zawada, ojciec Adama	Film telewizyjny
2007-2010	Złotopolscy	Aktor Stanisław Gwis	Serial telewizyjny
2008	Niania	Strażnik Stanisław Mikulski, była gwiazda „Stawki większej niż życie”	Serial telewizyjny, odcinek 92
2010	Duch w dom	Grzegorz, przyjaciel babci Oli	Serial telewizyjny, odcinek 5
2012	Hans Kloss. Stawka większa niż śmierć	Hans Kloss / Stanisław Kolicki, agent J-23	Serial

Dubbing
Rok	Tytuł	Rola	Uwagi
1994	Brzdąc w opałach	–	–

Nagrody i odznaczenia

Stanisław Mikulski zdobył wiele nagród i wyróżnień, które świadczą o jego ogromnym dorobku artystycznym. Od połowy lat 60. XX wieku był regularnie honorowany przez różnych organizatorów konkursów teatralnych i filmowych. Jednym z największych świadectw jego popularności była trzykrotna nagroda „Złotej Maski”, która została mu przyznana w latach 1965, 1966 oraz 1968 w konkursie organizowanym przez „Express Wieczorny”. Nie mniejszym uznaniem cieszyła się „Srebrna Maska”, którą zdobył w latach 1967, 1969 oraz 1970.

Szczególne znaczenie w jego karierze artystycznej miały nagrody związane z kultowym serialem „Stawka większa niż życie”. W 1968 roku otrzymał Nagrodę Ministra Obrony Narodowej I stopnia, a dwa lata później nagrodę telewizji NRD. Poza serialem, jego praca nad serialem „Podziemny front” także została doceniona przez Ministerstwo Obrony Narodowej, które przyznało mu nagrodę II stopnia w 1973 roku.

Kultura polska zawdzięcza Mikulskiemu wiele kreacji aktorskich, co zostało uwieńczone nagrodą I stopnia Ministra Kultury i Sztuki w 1983 roku za całokształt dokonań w teatrze. W tym samym roku zajął drugie miejsce w plebiscycie tygodnika „Antena” na najpopularniejszego aktora. Nagrodzony został również w 1987 roku Dyplomem Ministra Spraw Zagranicznych za upowszechnianie polskiej kultury za granicą. Jego znaczenie dla telewizji polskiej zostało podkreślone przy okazji 50-lecia TVP, kiedy to w 2002 roku otrzymał statuetkę „Gwiazdę Telewizji Polskiej”. Dwa lata później uhonorowano go odciskiem dłoni na Promenadzie Gwiazd.

Jako znakomity aktor, Mikulski uzyskał również liczne odznaczenia państwowe. W 1967 roku otrzymał Odznakę 1000-lecia Państwa Polskiego, a rok później Brązowy Medal „Za Zasługi dla Obronności Kraju”. W 1969 roku przyznano mu Złoty Krzyż Zasługi, a rok później Krzyż Kawalerski Orderu Odrodzenia Polski. W 1970 roku wyróżniony został także Nagrodą Miasta Stołecznego Warszawy, a w 1974 roku Medalem 30-lecia Polski Ludowej i Srebrnym Medalem „Za Zasługi dla Obronności Kraju”.

Szczególne uznanie dla jego działalności zostało wyrażone poprzez przyznanie mu w 1975 roku Krzyża Oficerskiego Orderu Odrodzenia Polski z okazji 30-lecia kinematografii w Polsce Ludowej, a także Odznaki „Zasłużony Działacz Kultury”. Jego wkład w międzynarodową współpracę artystyczną zauważono przyznając mu w 1987 roku Order Przyjaźni Narodów przez Prezydium Rady Najwyższej ZSRR. W późniejszych latach jego zasługi znalazły uznanie w postaci Krzyża Komandorskiego Orderu Odrodzenia Polski w 1989 roku. Jednym z ostatnich przyznanych mu odznaczeń była w 2013 roku Odznaka „Za Wybitne Zasługi dla ZKRPiBWP”.

---

Oceń: Stanisław Mikulski

---