Melania Fogelbaum

Kultura i sztuka

Melania Fogelbaum to postać, która zapisała się w historii jako wielka artystka i działaczka społeczna. Urodziła się 5 czerwca 1911 roku w Łodzi, a jej życie tragicznie zakończyło się 1 sierpnia 1944 roku w obozie KL Auschwitz. Była ona nie tylko poetką, ale także utalentowaną malarką i rzeźbiarką, pochodzącą z żydowskiej społeczności.

Po utworzeniu getta w Łodzi, Melania poświęciła swoje życie opieki nad żydowską młodzieżą. Żyła tam wraz z matką, Cylą Fogelbaum, która zmarła w lutym 1942 roku. W obliczu tragicznych warunków panujących w getcie, takich jak skrajny głód i nieludzkie warunki życia, Melania zapadła na gruźlicę, co znacząco wpłynęło na jej zdrowie i życie.

Niestety, 1 sierpnia 1944 roku została, wśród innych Żydów, przetransportowana do Auschwitz-Birkenau, gdzie, prawdopodobnie prosto z rampy, zmierzono ją do komory gazowej. Historia Melanii Fogelbaum jest przykładem nie tylko artystycznego talentu, ale również tragicznego losu, jaki spotkał wielu przedstawicieli jej społeczności w czasach Holokaustu.

Twórczość

W trakcie porządkowania terenu niegdyś istniejącego getta, Nachman Zonabend odkrył dwa zeszyty pełne poezji, notatek oraz dwie fotografie Melanii Fogelbaum. To on, będąc więźniem, przetrwał straszne czasy II wojny światowej, a w 1950 roku zdecydował się przekazać ten cenny skarb Helenie Zymler, bliskiej przyjaciółce poetki. Po wojnie, Leon Kowner, bliski Melanii, daremnie ją poszukiwał, mając nadzieję, że udało jej się przeżyć. Na podwórzu jej rodzinnego domu znalazł jedynie zniszczoną fotografię.

Na początku lat 70. XX wieku, Helena Zymler-Svantesson, wykorzystując swoje doświadczenia, postanowiła napisać antologię poezji oraz dokumentów związanych z okresem hitlerowskiej okupacji Polski. Jej dzieło, zatytułowane „Och skuggorna blir längre” (w tłumaczeniu polskim „I cienie będą dłuższe”), zawierało także kilka utworów Melanii. W 1998 roku, w celu upamiętnienia artystki, Helena przekazała oba zeszyty oraz fotografie do United States Holocaust Memorial Museum w Waszyngtonie.

Sześć lat później, w towarzystwie Leona Kowner oraz swojego syna, podjęli decyzję o publikacji twórczości Melanii Fogelbaum. Leon, aby uczcić pamięć poetki, napisał o niej wzruszające wspomnienie, a tomik jej wierszy ukazał się z okazji sześćdziesiątej rocznicy likwidacji getta.

Wiersze Melanii oscylują wokół codzienności w getcie, jednocześnie portretując intymne pragnienia oraz miłość do życia. Teksty pisaną ołówkiem, wypełniają notatki oraz refleksje autorki. Często brak jest w nich jakichkolwiek znaków interpunkcyjnych, a tylko nieliczne utwory posiadają nadane tytuły.

Oceń: Melania Fogelbaum

★★★★★
Średnia ocena:4.7 Liczba ocen:16