Zbigniew Dominiak


Zbigniew Dominiak, znany również pod pseudonimami „Dominik Szyszko” oraz „Anna Neubert”, to postać, która zapisała się w polskiej kulturze literackiej. Urodziny przypadające na 25 kwietnia 1947 roku w Łodzi oraz jego śmierć, która miała miejsce 5 lutego 2002 w tym samym mieście, stanowią tylko część jego bogatego życiorysu.

Był nie tylko poetą, ale również krytykiem literackim oraz dziennikarzem, co czyni go istotną postacią w środowisku literackim Polski. Jego prace pozostawiły trwały ślad w polskiej literaturze, a jego głos był słyszalny wśród wielu ważnych dyskusji literackich tamtych czasów.

Życiorys

W 1977 roku, Zbigniew Dominiak pomyślnie ukończył studia na Wydziale Polonistyki Uniwersytetu Łódzkiego. Już w 1967 roku, będąc studentem, zainicjował działalność literacką jako współorganizator grupy literackiej noszącej nazwę „Olifant”. Natomiast w 1971 roku, jego współpraca z Wiesławem Nowickim zaowocowała powstaniem teatru „Atelier”, którego siedzibą były salony Muzeum Sztuki w Łodzi.

Debiut krytyka literackiego miał miejsce w 1974 roku, kiedy to Dominiak opublikował recenzję książki autorstwa Jana Sztaudyngera oraz Anny Sztaudynger-Kaliszewicz zatytułowanej „Chwalipięta, czyli rozmowy z tatą”. Ta recenzja, mająca tytuł „Chwalipięty”, ukazała się na łamach „Nadodrza”. W tym samym roku zadebiutował również jako poeta, publikując wiersze „Człowiek z natury…” oraz „Narodziny krzyża samorodnego” w magazynie „Odgłosy”. W kolejnych latach, jego twórczość była regularnie publikowana w różnych periodykach literackich, takich jak „Odgłosy” (1974–1981), „Poezja” (1976–1978, 1980) oraz „Więź” (1978, 1980, 1990). Jego prace znalazły się także w kwartalniku „Plus” (1977–1980).

Po zakończeniu studiów, Dominiak podjął pracę jako pracownik umysłowy w Instytucie Filologii Germańskiej Uniwersytetu Łódzkiego. Jego kariera literacka nabrała tempa w 1985 roku, kiedy to w Berlinie publikował teksty w „Poglądzie” oraz brał aktywny udział w przygotowaniu audycji Radia Wolna Europa prowadzonej przez Konrada W. Tatarowskiego pod nazwą „Przegląd Prasy Podziemnej”. Dodatkowo, pisał dla paryskiego miesięcznika „Kontakt” w latach 1988 oraz 1990, a także dla krajowego tygodnika „Kultura” (1995, 1997, 2000).

Od 1994 roku Dominiak pełnił rolę instruktora w Poleskim Ośrodku Sztuki w Łodzi. W 1996 roku, wspólnie z Zbigniewem Nowakiem, był współtwórcą miesięcznika społeczno-kulturalnego „Tygiel Kultury”, w którym opracował koncepcję oraz pełnił funkcję redaktora merytorycznego. W ostatnich latach swojego życia, Dominiak odbył wiele podróży literackich, mających miejsce m.in. w Paryżu (1993), na Litwie i Białorusi (1996), a także w Stuttgarcie i Berlinie (1999), Bośni i Hercegowinie (2000) oraz Irkucku i Belgradzie (2001). Jego poezja i twórczość literacka były tłumaczone na rozmaite języki.

Dominiak zaangażował się także w działania opozycyjne, uczestnicząc w kolportażu wydawnictw Komitetu Obrony Robotników w Łodzi. Był aktywnym członkiem Koła Młodych przy Związku Literatów Polskich oraz jednym z założycieli Stowarzyszenia Pisarzy Polskich (od 1989). Od 2000 roku pełnił funkcję prezesa Łódzkiego Oddziału SPP, a od 2002 był członkiem Polskiego PEN Clubu.

Życie prywatne

Zbigniew Dominiak był synem Eugeniusza Dominiaka oraz Zofii z domu Pilc, którzy pracowali w drukarni. Jego żona, Anna z domu Szwedziak (zm. 2005), również była związana z Uniwersytetem Łódzkim jako polonistka i pracownik naukowy. Para miała dwoje dzieci – Różę (ur. 1984) oraz Alinę (ur. 1994). Po śmierci, Zbigniew Dominiak został pochowany na cmentarzu Zarzew w Łodzi.

Upamiętnienie

Od 2002 roku „Tygiel Kultury”, działający pod patronatem Ministra Spraw Zagranicznych, przyznaje Nagrodę im. Z. Dominiaka. To prestiżowe wyróżnienie jest przyznawane w dwóch kategoriach, które obejmują: „objawienie poetyckie” oraz „przekłady poezji polskiej na języki słowiańskie”.

Rok 2003 był początkiem Konkursu Poetyckiego dla Młodych Twórców im. Z. Dominiaka, który nosi tytuł „Moje Widzenie Świata”. W ten wyjątkowy projekt zaangażowany jest Bałucki Ośrodek Kultury RONDO, Łódzki Oddział SPP oraz „Tygiel Kultury”, co podkreśla znaczenie i zasięg tej inicjatywy.

Publikacje

Tomiki wierszy

Twórczość Zbigniewa Dominiaka obejmuje kilka wybitnych tomików wierszy, które w znaczący sposób wzbogaciły polską literaturę. Wśród nich znajdują się:

  • „Identyfikacje” (1981),
  • „Od okna do okna” (1991),
  • „Światło złej nocy” (1993),
  • „Siedem wierszy z Aliną i Różą” (1997),
  • „Itinerarium” (1998).

Inne

Oprócz poezji Dominiak jest również autorem dzieł krytycznych. W 1992 roku opublikował zbiór szkiców krytycznoliterackich pod tytułem „W poza siebie”. W 1993 roku jego osiągnięcia literackie zaowocowały także powstaniem monografii poświęconej Lechowi Wałęsie, która ukazała się w ramach serii „Der Friedens-Nobelpreis von 1901 bis heute”.

Przypisy

  1. a b Zbigniew Dominiak, [w:] Biuletyn Informacji Publicznej Instytutu Pamięci Narodowej, katalog.bip.ipn.gov.pl [dostęp 03.03.2024 r.]
  2. a b c MarcinM. Bałczewski MarcinM., Zbyszek Dominiak – in memoriam (foto) [online], 26.04.2012 r.
  3. a b c d e f g h i Dominiak Zbigniew, [w:] BeataB. Dorosz BeataB., Polscy pisarze i badacze literatury XX i XXI wieku, Cyfrowy słownik biobibliograficzny.

Oceń: Zbigniew Dominiak

Średnia ocena:4.8 Liczba ocen:5