Jacek Chmielnik, urodzony 31 stycznia 1953 roku w Łodzi, był wybitnym polskim aktorem, który pozostawił niezatarte ślady w polskim świecie kultury. Niestety, jego życie zakończyło się 22 sierpnia 2007 roku w Suchawie, co wstrząsnęło jego fanami oraz środowiskiem artystycznym.
Oprócz pracy aktorskiej, Chmielnik był również reżyserem teatralnym, dramaturgiem i prezenterem telewizyjnym, co pokazuje jego wieloaspektowe podejście do sztuki i mediów. Jego osiągnięcia w tych dziedzinach czynią go postacią znaczącą w polskiej kulturze dramatycznej i rozrywkowej.
Wczesne lata
Jacek Chmielnik przyszedł na świat i wychował się w Łodzi w rodzinie katolickiej. Jego imię nadano mu przez ciotkę Hiacyntę, która wkrótce po jego urodzeniu zmarła. Była ona przełożoną sióstr elżbietanek w Bytomiu-Bobrku.
Chmielnik uczęszczał do III LO im. Tadeusza Kościuszki, gdzie zdobywał pierwsze aktorskie doświadczenia. W 1975 roku ukończył studia na Wydziale Aktorskim PWSFTviT w Łodzi, pod opieką Jana Machulskiego.
W trakcie studiów miał okazję zagrać w słynnym spektaklu studenckim „Popiół i diament” autorstwa Jerzego Andrzejewskiego w reżyserii Jana Maciejowskiego, gdzie wcielił się w postać Janusza Kotowicza. Na czwartym roku studiów zakonstruował swoją karierę, odgrywając Gustawa w dyplomowym przedstawieniu „Śluby panieńskie” Aleksandra Fredry oraz Tartaliana w „Turandot. Księżniczka chińska” Carla Gozziego, które reżyserował Waldemar Wilhelm w 1974 roku, gdzie również napisał teksty piosenek.
Kariera sceniczna
W 1975 roku Jacek Chmielnik zadebiutował jako wyznawca działacza społecznego w sztuce Panna Tutli-Putli Witkacego, w reżyserii Janusza Warmińskiego na scenie warszawskiego Teatru Ateneum, gdzie występował przez okres od 1975 do 1977 roku. Po tym doświadczeniu był związany z kilkoma teatrami, w tym z im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu (1977-1978), Polskim w Poznaniu (1981-1982), im. Stefana Jaracza (1978-1981) oraz im. Juliusza Słowackiego w Krakowie (1982-1991). Grywał również w teatrach takich jak Białystok, Chorzów, Kielce, Gliwice, Elbląg czy Wrocław.
W 1978 roku Chmielnik zadebiutował również jako reżyser i scenarzysta w spektaklu Ptaki niedorosłe, opartym na dziele Krzysztofa Kamila Baczyńskiego, realizowanym w Teatrze im. Wojciecha Bogusławskiego w Kaliszu pod dyrekcją Waldemara Wilhelma. W 1980 roku otrzymał specjalną nagrodę Ministra Kultury i Sztuki za realizację Kwartetu dla czterech aktorów Bogusława Schaeffera, która została doceniona podczas XV Ogólnopolskiego Przeglądu Teatrów Małych Form w Szczecinie.
W 1987 roku zdobył wyróżnienie jury VIII Przeglądu Piosenki Aktorskiej we Wrocławiu za „Krajowy blues”, do którego napisał zarówno tekst, jak i muzykę, a także za fragmenty ze swojej pierwszej sztuki teatralnej pt. Wiosna w ZOO, powstałej w 1983 roku. Jacek Chmielnik był również aktywnym dramaturgiem. W 1986 roku zyskał uznanie za swoją komedię Romanca w Teatrze im. Juliusza Słowackiego w Krakowie, gdzie zdobył nagrodę za „bezpretensjonalną propozycję teatru autorskiego” podczas XXV Festiwalu Polskich Sztuk Współczesnych we Wrocławiu. Łącznie miał na swoim koncie 18 realizacji w Polsce oraz trzy na międzynarodowych scenach, a jego sztuka Romanca była najczęściej wystawianą polską sztuką współczesną w latach 1986-1996.
W latach 1993-1996 Jacek Chmielnik pełnił rolę dyrektora Teatru Nowego w Łodzi. W 1994 roku został uhonorowany przez łódzkich recenzentów teatralnych nagrodą „Nadzwyczajnej Czarnej Maski” za nieodpowiedni poziom artystyczny teatru, którego był dyrektorem. Rok później, w 1995 zdobył „Złotą Maskę”, przyznaną za najlepszą rolę męską, którą urzeczywistnił jako Piłsudski w sztuce Dyktator Zenona Janusza Michalskiego, a sama sztuka była także w jego reżyserii w Teatrze Nowym w Łodzi.
Od 1997 roku Jacek Chmielnik skupiał się przede wszystkim na reżyserowaniu przedstawień teatralnych. W Teatrze Muzycznym w Gliwicach zrealizował m.in. operę Cyrulik sewilski, musical Grają naszą piosenkę, a także operetki takie jak Zemsta nietoperza oraz Kwiat Hawaii. W 2003 roku brał udział w musicalu Hello, Dolly!, gdzie wcielił się w postać Horacego Vandergeldera. Działał także jako reżyser w łódzkim Teatrze Powszechnym. W 2006 roku był reżyserem swojej sztuki Psychoterapia czyli sex w życiu człowieka, która miała miejsce we Wrocławskim Teatrze Komedia.
Kariera ekranowa
Jacek Chmielnik rozpoczął swoją działalność w branży filmowej od rol w niewielkich epizodach, które pojawiły się w popularnych serialach, takich jak Ile jest życia (1974) oraz Polskie drogi (1977). Jego prawdziwa popularność wzrosła dzięki występom w serii kultowych komedii reżyserowanych przez Juliusza Machulskiego. Te ważne filmy to Vabank (1981) oraz jego kontynuacja Vabank II, czyli riposta (1984), w których zagrał postać niedoświadczonego złodzieja o imieniu Moks. Inną dobrze znaną rolą była ta w filmie Kingsajz (1987), gdzie wcielił się w postać Ola Jedliny.
Warto również wspomnieć o jego występie w teledysku do utworu „Black & White” wykonywanego przez zespół Kombi w reżyserii Juliusza Machulskiego w 1985 roku. W tej produkcji Chmielnik zagrał rolę gwałtownego nupturienta, który nie miał okazji poślubić Karoliny Wajdy.
Poza komediami, Chmielnik zagrał w dwóch ekranizacjach powieści reżyserowanej przez Zbigniewa Kuźminskiego. W filmie Nad Niemnem (1987), będącym adaptacją powieści Elizy Orzeszkowej, sportretował Zygmunta Korczyńskiego, natomiast w Między ustami a brzegiem pucharu (1987) Marii Rodziewiczówny zagrał hrabiego Wentzela, zniemczonego dziedzica, który pod wpływem miłości staje się polskim patriotą. Jacek Chmielnik był także gospodarzem teleturnieju TVP1 pt. Kochamy polskie seriale, emitowanego w latach 2000–2004.
Życie prywatne
Jacek Chmielnik był osobą głęboko związana z rodziną. Żył w małżeństwie z Wandą, z którą doczekał się dwojga dzieci. Jego córka Julia przyszła na świat 16 kwietnia 1981 roku w Łodzi. Zyskała uznanie jako dyrygentka oraz trenerka dykcji i śpiewu. Znana jest z przygotowywania wokalnego uczestników popularnego programu telewizyjnego Twoja twarz brzmi znajomo. Ich syn, Igor, urodził się 8 października 1986 roku w Krakowie i podążył ścieżką kariery aktorskiej.
Niestety, Chmielnik zmarł tragicznie 22 sierpnia 2007 roku na skutek porażenia prądem, które było wynikiem awarii instalacji elektrycznej w piwnicy obok letniskowego domku w Suchawie koło Włodawy. W chwili śmierci miał 54 lata. Po jego odejściu, 28 sierpnia 2007 roku, prochy Jacka Chmielnika znalazły spoczynek na cmentarzu komunalnym Zarzew w Łodzi, w kwaterze XV, rząd 18, grób 31.
Filmografia
Filmografia Jacka Chmielnika to przejaw jego wielkiego talentu oraz bogatego dorobku aktorskiego. Poniższa tabela przedstawia najważniejsze produkcje, w których zagrał, w tym szczegóły dotyczące roku, tytułu filmu oraz roli, jaką odgrywał, a także nazwiska reżyserów.
Rok | Tytuł filmu | Rola | Reżyser |
---|---|---|---|
1974 | Ile jest życia | student (odcinek 2) | Zbigniew Kuźmiński |
pan młody w urzędzie stanu cywilnego (odcinek 9) | |||
1977 | Polskie drogi | Mureńko (odcinek 7) | Janusz Morgenstern |
1981 | Vabank | „Moks” | Juliusz Machulski |
1984 | Vabank II, czyli riposta | „Moks” / śpiewak z jazzbandu | |
1985 | „Black and White” (teledysk zespołu Kombi) | nupturient (w roli niedoszłej małżonki Karolina Wajda) | |
1985 | Zaproszenie | młody lekarz | Wanda Jakubowska |
1986 | Nad Niemnem | Zygmunt Korczyński | Zbigniew Kuźmiński, Karol Chodura, Maria Burdecka |
Nad Niemnem | |||
1987 | Między ustami a brzegiem pucharu | hrabia Wentzel Croy-Dulmen | Zbigniew Kuźmiński |
Kingsajz | Olo Jedlina | Juliusz Machulski | |
1988 | Przyjaciele wesołego diabła | Makary Mak | Jerzy Łukaszewicz |
Kolory kochania | Władysław Orkan / Franek Rakoczy | Wanda Jakubowska | |
Bliskie spotkania z wesołym diabłem | Makary Mak | Jerzy Łukaszewicz | |
1994–1997 | Kasztaniaki | narrator (głos) | Dariusz Zawilski, Wojciech Gierłowski, Krystyna Kulczycka, Stanisław Kucner, Krystyna Raczkiewicz |
2000 | Na dobre i na złe | Zbigniew Tarczyński (odcinek 29) | Piotr Wereśniak |
2001 | Marszałek Piłsudski | brat rotmistrza Stanisława Radziwiłła (odcinek 5) | Andrzej Trzos-Rastawiecki |
Lokatorzy | pan Kurzępa (odcinek 34) | Feridun Erol | |
Świat według Kiepskich | dziennikarz pisma „O ja cież piernicze” Stasio (odcinek 108) | Okił Khamidov | |
2002–2007 | Samo życie | Wiktor Wojdat | _ |
2003 | Rodzina zastępcza | Michał „Misiek” (odcinek 150) | Anna Hałasińska |
2005 | Szanse finanse | Bartek | Łukasz Rybarski |
Lokatorzy | ojciec Małgosi (odcinki 224-225) | Andrzej Kostenko | |
2005–2006 | Warto kochać | Piotr | _ |
Napisane sztuki teatralne
Jacek Chmielnik to autor, którego dorobek artystyczny obejmuje szereg interesujących sztuk teatralnych. Jego prace charakteryzują się różnorodnością tematów i podejść do ludzkiej psychiki. Poniżej znajduje się lista niektórych z jego dzieł:
- romanca,
- wiosna w zoo,
- psychodrama, czyli seks w życiu człowieka,
- giewont,
- psychoterapia, czyli seks w życiu człowieka,
- parla-memento.
Przypisy
- Przemek Gulda: Tragiczna śmierć wielkiego aktora. 14 lat temu odszedł Jacek Chmielnik. Wirtualna Polska, 20.08.2021 r. [dostęp 20.07.2024 r.]
- Michał Lenarciński: Blask Złotych Masek. „Nasze Miasto”, 13.06.2001 r. [dostęp 20.07.2024 r.]
- Jacek Chmielnik Pictures. FanPix.Net. [dostęp 05.08.2018 r.]
- Jacek Chmielnik: „Bez przesady z tym aktorstwem”. Interia.pl. [dostęp 26.07.2018 r.]
- Tragiczna śmierć Jacka Chmielnika. Onet.pl. [dostęp 26.07.2018 r.]
- Regina Gowarzewska-Griessgraber: Hello, Dolly!, czyli musicalowy hit z serialową gwiazdą. „The Times”, 21.05.2009 r. [dostęp 28.09.2012 r.]
- Urszula Wolak: „Romanca” może spaść z repertuaru Groteski. „Dziennik Polski”, 28.09.2012 r. [dostęp 28.09.2012 r.]
- Spektakl „Romanca”, Jacek Chmielnik, reż. Dariusz Majchrzak. Centrum Kultury w Gdyni. [dostęp 28.09.2012 r.]
- Urszula Wolak (2012-09-28): Cmentarz Komunalny „Zarzew” Łódź/Jacek Chmielnik. Polskie cmentarze. [dostęp 28.09.2012 r.]
- Potrójne święto „trójki”. 95. rocznica istnienia III LO. Express Ilustrowany. [dostęp 06.11.2011 r.]
- Jacek Chmielnik nie żyje. „Wyborcza Lublin”, 23.08.2007 r. [dostęp 26.07.2018 r.]
- Pożegnaliśmy Jacka Chmielnika - ulubieniec widzów spoczął na cmentarzu na Zarzewie. „Nasze Miasto”, 29.08.2007 r. [dostęp 28.09.2012 r.]
- Ja, Jacek. Mały „Gość Niedzielny”. [dostęp 26.04.2007 r.]
- mw (2004-05-14): Musical 'Hello, Dolly!' w Teatrze Muzycznym w Gdyni. Gazeta Wyborcza. [dostęp 28.09.2012 r.]
- Personalidade: Jacek Chmielnik (Polônia). InterFilmes.com. [dostęp 02.12.2016 r.]
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Paulina Janczak | Dominik Muśko | Wiesław Nowicki | Ewa Żukowska | Waldemar Rode | Jacek Dworakowski | Felicja Pacanowska | Erazm Ciołek (fotograf) | Stanisław Lenartowicz (animator) | Magdalena Scholl | Irena Weissowa | Andrzej Kwietniewski | Andrzej Iwiński (aktor) | Kazimierz Kowalski (śpiewak) | Agnieszka Sudomir | Zbigniew Dominiak | Aleksandra Ska | Igor Pogorzelski | Pinchas Goldhar | Piotr MiazgaOceń: Jacek Chmielnik