Zdzisław Lubelski


Zdzisław Lubelski, urodzony 24 marca 1910 roku w Łodzi, to postać, która na zawsze wpisała się w historię polskiej sceny artystycznej, jako uznawany aktor filmowy oraz teatralny.

W ciągu swojego życia, które zakończyło się 8 stycznia 1965 roku w Warszawie, zyskał szerokie uznanie za swoje osiągnięcia w sztukach performatywnych.

Życiorys

Urodziny Zdzisława Lubelskiego miały miejsce w rodzinie z tradycjami artystycznymi. Jego ojcem był Bronisław, a matką Dorota z rodziny Woźniaków. W młodości uczęszczał do gimnazjum w Łodzi, gdzie zdobywał pierwsze szlify aktorskie, a następnie kształcił się pod okiem znakomitych pedagogów, K. Tatarkiewicza oraz L. Zbuckiego. Wkrótce zdał eksternistyczny egzamin aktorski, po czym rozpoczął swoją karierę sceniczna w łódzkich teatrach, w tym w Popularnym (w latach 1928–1930) oraz w Miejskich (1937–1938).

Okres II wojny światowej spędził w Warszawie, gdzie jego codzienność zmieniła się drastycznie – pracował jako robotnik oraz ekspedient.

Po zakończeniu wojny, w latach 1946–1949, był aktorem Teatru Wojska Polskiego w Łodzi. W 1949 roku przeniósł się do Warszawy. Tam, w okresie od 1949 do 1957 roku, występował w Teatrze Polskim. Następnie, w latach 1957–1962, pełnił rolę wicedyrektora Teatru Ateneum, a w kolejnych latach, dokładnie od 1962 do 1965 roku, kontynuował tę funkcję w Teatrze Dramatycznym, będąc jednocześnie regularnym aktorem na jego deskach.

Jego talent aktorski można było także zaobserwować w Teatrze Polskiego Radia od 1949 roku oraz w Teatrze Telewizji od 1957 roku. Na ekranach filmowych zyskał popularność jako aktor drugoplanowy, szczególnie w latach 50. i 60. XX wieku. W 1955 roku, 19 stycznia, został odznaczony Medalem 10-lecia Polski Ludowej na wniosek Ministra Kultury i Sztuki, co stanowiło ukoronowanie jego działalności artystycznej.

Zmarł w Warszawie, a jego życie, pełne pasji i twórczego zaangażowania, znalazło spokój na cmentarzu Powązkowskim (kwatera 109-5-2).

Filmografia

Zdzisław Lubelski był polskim aktorem, którego kariera filmowa obejmowała wiele znaczących i różnorodnych ról w polskich produkcjach filmowych. Jego dorobek artystyczny jest bogaty i zróżnicowany, co świadczy o jego wszechstronności jako wykonawcy. Oto przegląd jego filmografii:

  • 1946: Dwie godziny jako handlarz w „Kolorowej”,
  • 1946: Zakazane piosenki jako szmugler w pociągu,
  • 1948: Skarb jako sąsiad Witka,
  • 1949: Czarci żleb jako „Krótki”, członek bandy,
  • 1953: Celuloza jako Kozłowski, założyciel Kozłowa,
  • 1953: Pościg jako masztalerz Jóźwicki,
  • 1955: Godziny nadziei jako handlarz,
  • 1955: Zaczarowany rower jako mężczyzna kupujący gazetę w kiosku,
  • 1956: Nikodem Dyzma jako właściciel restauracji,
  • 1956: Szkice węglem jako „stójka”, woźny w gminie,
  • 1956: Trzy kobiety jako właściciel fotoplastikonu,
  • 1956: Zemsta jako dworzanin Cześnika,
  • 1958: Diabelski wynalazek jako kapitan piratów (polski dubbing),
  • 1958: Kalosze szczęścia jako barman w domu publicznym,
  • 1958: Pan Anatol szuka miliona jako konduktor w autobusie,
  • 1958: Wolne miasto jako Niemiec biorący udział w bójce w piwiarni Schmoldego,
  • 1958: Zadzwońcie do mojej żony jako kobziarz,
  • 1959: Tysiąc talarów jako garbarz Garbatka, strażnik na wystawie rolniczej,
  • 1960: Krzyżacy jako oprawca Juranda,
  • 1960: Szatan z siódmej klasy jako „Garbus”, wspólnik bandytów,
  • 1961: Dotknięcie nocy jako pielęgniarz,
  • 1961: Dwaj panowie N jako kolega Kazimierza Dziewanowicza z archiwum,
  • 1961: Dziś w nocy umrze miasto jako gość w „Astorii”,
  • 1961: Nafta jako Kornobis,
  • 1961: Wyrok jako pijak Józio,
  • 1962: Drugi brzeg jako kioskarz–konfident,
  • 1962: I ty zostaniesz Indianinem jako boy hotelowy,
  • 1962: O dwóch takich, co ukradli księżyc jako zbójca,
  • 1962: Zerwany most jako Ukrainiec,
  • 1963: Pamiętnik pani Hanki jako wywiadowca,
  • 1963: Ranny w lesie jako partyzant „Bocian”,
  • 1963: Rozwodów nie będzie jako robotnik Kozłowski,
  • 1963: Skąpani w ogniu jako oficer UB,
  • 1963: Zacne grzechy jako pisarz sądu inkwizycji,
  • 1964: Barbara i Jan (odc. pt. Zakochane duchy) jako robotnik w kopalni,
  • 1964: Pierwszy dzień wolności jako jeden z gwałcicieli,
  • 1965: Na melinę jako Bentkowski, właściciel gospodarstwa.

Jego role odznaczały się różnorodnością i zdolnością do ukazania różnych aspektów ludzkiej natury. Lubelski pozostaje w pamięci wielu widzów jako utalentowany artysta, który przyczynił się do rozwoju polskiego kina.

Spektakle Teatru Tv

W długiej karierze Zdzisława Lubelskiego znalazł się szereg niezapomnianych ról, które zapisały się na kartach historii Teatru Telewizji. Jego debiut w 1957 roku w spektaklu „Dwaj mężczyźni na drodze” jako Robotnik był zaledwie początkiem jego imponującej drogi artystycznej.

Rok 1958 przyniósł Lubelskiemu kolejne wyzwania aktorskie. W tej samej dekadzie wystąpił m.in. w dziełach takich jak „Apollo z Bellac”, gdzie zagrał Woźnego, oraz „Dolina strachu (część 2)”, w roli Morrisa. Również w 1958 roku zadebiutował w spektaklu „Podróż Anny Boleyn”.

Kolejne lata były równie owocne dla aktora. W 1959 roku zagrał w przedstawieniu „Jezioro Bodeńskie” jako Lampion oraz wystąpił w „Pastylkach na katar”.

Rok 1960 był czasem intensywnych projektów, a Lubelski przyjął role takie jak Satanista w „Buncie aniołów” czy Szpicel w „Rzeczywistości”. Zagrał również Lokaja Huntera w „Tylko 10 minut”.

W 1961 roku zadebiutował w spektaklu „Pan Pickwick w tarapatach”, co otworzyło mu drzwi do dalszych ról.

Rok 1962 przyniósł Lubelskiemu występ w „Pies ogrodnika”, a także role w „Stranitzky i bohater narodowy” jako Pan z brodą.

Następne lata to dalsze wyzwania aktorskie. W 1964 roku można go było zobaczyć w „Arszenik i stare koronki” jako Gibbs, a także w „Dr Jekyll i Mr Hyde” w roli Przechodnia. Lubelski zagrał również Malutkiego w „Sprawie Bakrana” oraz Typeka w spektaklu „Wspólny pokój”.

Wszystkie te role pokazują, jak wiele talentu i wszechstronności przedstawiał Zdzisław Lubelski na scenie Teatru Telewizji, pozostawiając niezatarte ślady w polskiej kulturze teatralnej.

Przypisy

  1. a b c Zdzisław Lubelski, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (osoby) [dostęp 12.12.2023 r.]
  2. Cmentarz Stare Powązki: ZDZISŁAW LUBELSKI, [w:] Warszawskie Zabytkowe Pomniki Nagrobne [dostęp 12.12.2023 r.]
  3. M.P. z 1955 r. nr 101, poz. 1400 - Uchwała Rady Państwa z dnia 19.01.1955 r. nr 0/196 - na wniosek Ministra Kultury i Sztuki.

Oceń: Zdzisław Lubelski

Średnia ocena:4.68 Liczba ocen:9