Mira Michałowska, z domu Zandel, przyszła na świat 23 listopada 1914 roku w Łodzi, a jej żywot zakończył się 19 sierpnia 2007 roku. Była to postać o wyjątkowym talencie, która znacząco wpłynęła na polską scenę literacką.
Michałowska była nie tylko pisarką, ale również uznawaną dziennikarką oraz satyryczką. Jej twórczość obejmowała różne formy literackie, w tym również tłumaczenia, które były kluczowe dla popularyzacji literatury amerykańskiej w Polsce. Wśród jej przekładów można znaleźć dzieła takich wybitnych autorów jak Ernest Hemingway, Sylvia Plath oraz E.L. Doctorow.
Życiorys
Mira Michałowska urodziła się w rodzinie urzędniczej, gdzie jej ojcem był Jan, a matką Dorota z domu Gordon. W latach 1919–1925 zamieszkiwała w Gdańsku, gdzie uczęszczała do Gimnazjum im. E. Orzeszkowej w Łodzi. Po uzyskaniu matury w 1934 roku, rozpoczęła naukę w Wyższej Szkole Dziennikarskiej w Warszawie. Jej zaangażowanie w działalność medialną doprowadziło do aresztowania w 1935 roku, kiedy to była związana z tygodnikiem „Kronika”, powiązanym z Komunistyczną Partią Polski. Po pół roku sprawa została jednak umorzona.
W 1937 roku Mira poślubiła fizyka Ignacego Złotowskiego i wkrótce po tym przeniosła się do Paryża. Tam brała udział w wykładach z historii cywilizacji oraz socjologii w renomowanym Collège de France. Po rozpoczęciu II wojny światowej, na początku pełniła funkcję sekretarza redakcji tygodnika „Czarno na białym”, a po upadku Francji latem 1940 roku ewakuowała się do Casablanki, a następnie w 1941 roku dotarła do Stanów Zjednoczonych. Do roku 1944 współpracowała z radiem w Nowym Jorku, gdzie prowadziła audycje w języku polskim, a później działała w polskiej sekcji Biura Informacji Wojennej, przygotowując ulotki do zrzutów nad okupowaną Polską.
Po zakończeniu działań wojennych rozpoczęła pracę w dziale międzynarodowym tygodnika „Time”. Jako Mira Zlotowska publikowała także opowiadania w „Harper’s Magazine”. W tym czasie zaczęła również tłumaczyć literaturę amerykańską, a jej pierwszym tłumaczeniem był „Citizen Tom Paine” autorstwa Howarda Fasta, który ukazał się w Polsce pod tytułem „Obywatel Tom Paine” w 1948 roku. Na emigracji żyła w artystycznym kręgu i miała okazję poznać takich twórców jak Juliana Tuwima, pomagając w przepisywaniu rękopisu „Kwiatów polskich”, Oskara Langego, Stefana Arskiego oraz czeskiego twórcę Adolfa Hoffmeistera.
W 1947 roku Mira wyszła za dyplomatę Jerzego Michałowskiego, który był wówczas ambasadorem RP w Londynie, co spowodowało jej przeprowadzkę do Anglii. W 1953 roku wróciła do Polski, gdzie zamieszkała w Warszawie. Warto zaznaczyć, że wprowadziła do Telewizji Polskiej program „Tele-Echo”. Na krótko opuściła kraj w latach 1956-1960, gdy jej mąż objął stanowisko szefa Misji Polskiej przy UN w Nowym Jorku.
W latach 50. i 60. XX wieku publikowała opowiadania pod pseudonimem Maria Zientarowa na łamach „Przekroju”, przedstawiając życie dwóch rodzin. Z biegiem czasu opowiadania te zostały zebrane w książkę po raz pierwszy opublikowaną w 1964 roku przez „Czytelnika”. Na podstawie jej twórczości Jerzy Gruza stworzył scenariusz telewizyjnego serialu „Wojna domowa”, którego pierwsza seria cieszyła się dużym zainteresowaniem widzów.
W ciągu swojej kariery Mira Michałowska pisała powieści, książki dla dzieci, felietony, opowiadania, a także sztuki teatralne, takie jak „Madame Curie”. Tłumaczyła liczne dzieła z języka angielskiego na polski, a także publikowała w anglojęzycznych czasopismach, m.in. pod pseudonimem Mira Michal. W 1962 roku opublikowała „Nobody Told Me How” oraz zbiór opowiadań w prestiżowych pismach, takich jak „The New Yorker”, „The Atlantic Monthly” oraz „Harper’s Magazine”.
W 1976 roku została odznaczona Krzyżem Kawalerskim Orderu Odrodzenia Polski. Ostatecznie zmarła 27 sierpnia 2007 i została pochowana na Wojskowych Powązkach w Warszawie (kwatera A29-3-30).
Przekłady (wybór)
W poniższym zestawieniu znajdziecie różnorodne utwory literackie, które zyskały uznanie wśród czytelników i krytyków.
- Szklany klosz Sylvia Plath,
- Witajcie w Ciężkich Czasach, Wystawa światowa, Ragtime i Jezioro Nurów E.L. Doctorow,
- Stworzenie świata Gore Vidal,
- Dziennik: 1931-1934 Anaïs Nin,
- Autobiografia Alicji B. Toklas Gertrude Stein,
- Cockpit Jerzy Kosiński,
- Wspomnienia Mosby’ego Saul Bellow,
- Chłopiec z Georgii Erskine Caldwell,
- Samotny Dom Agatha Christie,
- Demokracja, Rzekobieg, Modlitewnik Joan Didion,
- Poskramianie demonów Shirley Jackson,
- Życie wśród dzikusów Shirley Jackson,
- szereg opowiadań i powieść Rajski ogród Ernesta Hemingwaya,
- Żołnierz i bohater George’a Bernarda Shawa.
Autorka książek
W twórczości tej autorki można znaleźć wiele interesujących dzieł, które przyciągają uwagę czytelników. Oto niektóre z jej książek:
- Do zobaczenia, stary wilku: opowieść o przyjaźni Ernesta Hemingwaya z jego polskim tłumaczem Bronisławem Zielińskim,
- Nie tylko o hamburgerze: kuchnia amerykańska,
- Drobne ustroje,
- Przez kuchnię i od frontu,
- Portret nocą malowany,
- Ania i Ewa i Marian i Rusak i Tatry, no i Dżo,
- Sezamki,
- Gertruda Stein,
- Wojna domowa (1964),
- Wojna domowa trwa (1966),
- Nobody Told Me How,
- Przeprawa.
Przypisy
- Żołnierz i bohater, [w:] Encyklopedia teatru polskiego (przedstawienia) [dostęp 30.11.2023 r.]
- ale b Aleksandra Szarłat: Prezenterki Tele PRL. Wydawnictwo Świat Książki, 2015, s. 30. ISBN 978-83-8031-299-9.
- ale b Aleksandra Szarłat: Prezenterki Tele PRL. Wydawnictwo Świat Książki, 2015, s. 24. ISBN 978-83-8031-299-9.
- Wyszukiwarka cmentarna - Warszawskie cmentarze
Pozostali ludzie w kategorii "Kultura i sztuka":
Jakub Markiel | Andrzej Danowski | Maciej Pawlicki | Witold Kopeć | Agnieszka Wawrzkiewicz-Kowalska | Barbara Sass | Dariusz Wiktorowicz | Benon Liberski | Andrzej Żarnecki | Katarzyna Pawlak | Dominika Barabas | Zdzisław Lubelski | Julian Tuwim | Ewa Polińska-Mackiewicz | Barbara Sobolczyk | Marta Kronig | Zbigniew Stolarek | Zofia Nalepińska-Bojczuk | Aleksander Bardini | Arnold RutkowskiOceń: Mira Michałowska